Chính trị Trung Quốc

Bài viết này là một phần của loạt bài về
Chính trị Trung Quốc
Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa
Lãnh đạo Trung Quốc Thế hệ Lãnh đạo Hiến pháp Trung Quốc Lãnh đạo Tối cao Mao Trạch Đông (1949–1976) Hoa Quốc Phong (1976–1978) Đặng Tiểu Bình (1978–1997) Giang Trạch Dân (1997–2002) Hồ Cẩm Đào (2002–2012) Tập Cận Bình (từ 2012) Tổng Bí thư: Tập Cận Bình Chủ tịch nước: Tập Cận Bình Chủ tịch Quân ủy Đảng: Tập Cận Bình Chủ tịch Quân sự Quốc gia: Tập Cận Bình Tập thể tối cao Thường vụ Chính trị: Bảy Lãnh đạo Lãnh đạo Tối cao thứ nhất: Tập Cận Bình Tổng lý – Thứ hai: Lý Khắc Cường Ủy viên trưởng Nhân Đại – Thứ ba: Lật Chiến Thư Chủ tịch Chính Hiệp – Thứ tư: Uông Dương Thường trực Bí thư – Thứ năm: Vương Hỗ Ninh Bí thư Kiểm Kỷ – Thứ sáu: Triệu Lạc Tế Phó Tổng lý thứ nhất – Thứ bảy: Hàn Chính
Đảng Cộng sản Trung Quốc Ý thức hệ Vì Nhân dân phục vụ Điều lệ Đảng Chủ nghĩa cộng sản Chủ nghĩa Marx–Lenin Tổ chức Đảng Đại hội Đảng (Khóa XIX) Ủy ban Trung ương (Khóa XIX) Tổng Bí thư Đảng: Tập Cận Bình Bộ Chính trị Khóa XIX Thường vụ Chính trị Khóa XIX Ban Bí thư Trung ương Thường trực Ban Bí thư: Vương Hỗ Ninh Ủy ban Cải cách Quốc gia Chủ nhiệm: Tập Cận Bình Phó Chủ nhiệm: Lý Khắc Cường • Vương Hỗ Ninh • Hàn Chính Tổng Thư ký: Vương Hỗ Ninh Ủy ban Tài chính – Kinh tế Chủ nhiệm: Tập Cận Bình Phó Chủ nhiệm: Lý Khắc Cường Chánh Văn phòng: Lưu Hạc Ủy ban An ninh Quốc gia Chủ tịch: Tập Cận Bình Phó Chủ tịch: Lý Khắc Cường • Lật Chiến Thư Chánh Văn phòng: Đinh Tiết Tường Ủy ban Chính Pháp Bí thư: Quách Thanh Côn Văn phòng Trung ương Chánh Văn phòng: Đinh Tiết Tường Ban Tổ chức Trung ương Trưởng Ban: Trần Hi Ban Tuyên truyền Trung ương Trưởng Ban: Hoàng Khôn Minh Ban Mặt trận Thống nhất Trưởng Ban: Vưu Quyền Ban Đối ngoại Trung ương Trưởng Ban: Tống Đào Quân ủy Trung ương Trung Quốc Chủ tịch: Tập Cận Bình Phó Chủ tịch: Hứa Kỳ Lượng • Trương Hựu Hiệp Ủy ban Quân sự Đảng Ủy ban Quốc gia Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Bí thư: Triệu Lạc Tế Trường Đảng Trung ương Hiệu trưởng: Trần Hi Nhân dân Nhật báo Đoàn Thanh niên Cộng sản Trung Quốc Đội Thiếu niên Tiên phong Trung Quốc Lịch sử Đảng Thế hệ lãnh đạo Đảng Trung ương Cục: I • II • III • IV • V • VI Bộ Chính trị: VII • VIII • VIII • VIII • IX • X • XI • XII • XIII • XIV • XV • XVII • XVIII • Khóa XIX Ủy ban Cố vấn Tổng Bí thư Đảng (1921–1943) Trần Độc Tú • Cù Thu Bạch (quyền) • Hướng Trung Phát • Lý Lập Tam • Vương Minh (quyền) • Bác Cổ • Trương Văn Thiên Chủ tịch Đảng (1943–1982) Mao Trạch Đông • Hoa Quốc Phong • Hồ Diệu Bang Tổng Bí thư Đảng (từ 1982) Hồ Diệu Bang • Triệu Tử Dương • Giang Trạch Dân • Hồ Cẩm Đào • Tập Cận Bình
Quốc vụ viện Quyền lực Hành pháp Tổ chức Quốc vụ viện Hành pháp tối cao: Lý Khắc Cường Lực lượng Lý Khắc Cường Tổng lý Quốc vụ viện: Lý Khắc Cường Phó Tổng lý Phó Tổng lý thứ nhất: Hàn Chính Phó Tổng lý: Lưu Hạc • Hồ Xuân Hoa • Tôn Xuân Lan (nữ) Ủy viên Quốc vụ Ngụy Phượng Hòa • Vương Dũng • Vương Nghị • Tiêu Tiệp • Triệu Khắc Chí Tổng Thư ký: Tiêu Tiệp Văn phòng Quốc vụ: Chánh Tiêu Tiệp Các Bộ Quốc vụ viện – Bộ trưởng Bộ Ngoại giao: Vương Nghị Bộ Quốc phòng: Ngụy Phượng Hòa Bộ Giáo dục: Trần Bảo Sinh Bộ Khoa học: Vương Chí Cương Bộ Công – Thông: Miêu Vu Bộ Công an: Triệu Khắc Chí Bộ An ninh: Trần Văn Thanh Bộ Dân chính: Hoàng Thụ Hiền Bộ Tư pháp: Phó Chính Hoa Bộ Tài chính: Lưu Côn Bộ Nhân An: Trương Kỉ Nam Bộ Tài nguyên: Lục Hạo Bộ Môi trường: Lý Cán Kiệt Bộ Kiến Trú: Vương Mông Huy Bộ Giao thông: Lý Tiểu Bằng Bộ Tài nguyên nước: Ngạc Cánh Bình Bộ Nông thôn: Hàn Trường Phú Bộ Thương mại: Chung Sơn Bộ Văn hóa: Lạc Thụ Cuơng Bộ Ứng khẩn: Vương Ngọc Phổ Bộ Cựu Chiến binh: Tôn Thiệu Sính Các Cơ quan ngang Bộ – Thủ trưởng Ủy ban Phát triển: Hà Lập Phong Ủy ban Dân tộc: Trần Tiểu Giang Ủy ban Y tế: Mã Hiểu Vĩ Ngân hàng Nhân dân: Quách Thụ Thanh • Dịch Cương Tổng Kiểm toán: Hồ Trạch Quân Cơ quan đặc biệt – Thủ trưởng Ủy ban Giám sát: Hác Bằng Tổng cục Hải quan: Nghê Nhạc Phong Tổng cục Thuế: Vương Quân Tổng cục Thị trường: Tiêu Á Khánh Tổng cục Điện Thị: Nhiếp Thần Tịch Tổng cục Thể thao Quốc gia Trung Quốc: Cẩu Trọng Văn Tổng cục Thống kê: Ninh Cát Triết Văn phòng Đặc khu: Trương Hiểu Minh Văn phòng Nghiên cứu: Hoàng Thủ Hoành Văn phòng Kiều vụ: Hứa Hựu Thanh Văn phòng Đài Loan: Lưu Kết Nhất Tân Hoa Xã: Thái Danh Chiếu Viện Khoa học: Bạch Xuân Lễ Viện Công trình: Lý Hiểu Hồng Viện Xã hội: Tạ Phục Chiêm Trung tâm Phát triển: Tạm trống Tổng cục Truyền hình: Thận Hải Hùng Ủy ban Chứng khoán: Dịch Hội Mãn Học viện Hành chính: Trần Hi Lịch sử Quốc vụ viện Tổng lý Quốc vụ viện: Chu Ân Lai • Hoa Quốc Phong • Triệu Tử Dương • Lý Bằng • Chu Dung Cơ • Ôn Gia Bảo • Lý Khắc Cường
Nhân Đại Lập pháp Tổ chức Nhân Đại Toàn quốc Lãnh đạo Nhân Đại: Lật Chiến Thư Nhân đại Toàn quốc Khóa XIII Ủy ban Thường vụ Ủy viên trưởng Ủy ban Thường vụ: Lật Chiến Thư Phó Ủy viên trưởng Thứ nhất: Vương Thần Phó Ủy viên trưởng: 14 Tổng Thư ký Ủy ban Thường vụ: Dương Chấn Vũ Đoàn chủ tịch Kỳ họp Ủy ban Giám sát: Dương Hiểu Độ Cơ quan Nhân Đại đặc biệt – Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc: Bạch Xuân Lễ Ủy ban Hiến pháp: Lý Phi Ủy ban Tư pháp: Ngô Ngọc Lương Ủy ban Tài – Kinh: Từ Thiệu Sử Ủy ban Công cộng: Lý Học Dũng Ủy ban Đối ngoại: Trương Nghiệp Toại Ủy ban Hoa Kiều: Vương Quang Á Ủy ban Tài nguyên: Cao Hổ Thành Ủy ban Nông thôn: Trần Kiến Quốc Ủy ban Kiến thiết: Hà Nghị Đình Chính đảng trong Nhân Đại Đảng Cộng sản (Tối cao) Các chính đảng dân chủ Dân Cách Học xã Cửu Tam Dân Minh Dân chủ Kiến Dân Tiến Nông Công Đảng Trí công Đảng Đài Minh Luật Nhân Đại Bầu cử Trung Quốc Lịch sử Nhân Đại Ủy viên trưởng Nhân Đại: Lưu Thiếu Kỳ • Chu Đức • Diệp Kiếm Anh • Bành Chân • Triệu Khắc Chí • Vạn Lý • Kiều Thạch • Lý Bằng • Ngô Bang Quốc • Trương Đức Giang • Lật Chiến Thư
Chính Hiệp Mặt trận đoàn kết Tổ chức Chính Hiệp Lãnh đạo Chính Hiệp: Uông Dương Hiệp thương Chính trị Khóa XIIII Ủy ban Chính Hiệp Toàn quốc Ủy ban Thường vụ Chính Hiệp Chủ tịch Chính Hiệp: Uông Dương Phó Chủ tịch thứ nhất: Trương Khánh Lê Phó Chủ tịch: 23 Tổng Thư ký: Hạ Bảo Long Chính Đảng Chính Hiệp Cộng sản Tối cao • Dân Cách • Dân Minh • Công Nông • Dân Tiến • Dân Kiến • Trí Công • Cửu Tam • Đài Minh Tổ chức đặc biệt – Thủ trưởng Tổng Công hội Toàn quốc Trung Quốc: Vương Đông Minh Đoàn Thanh niên Cộng sản: Hạ Quân Khoa Hội Liên hiệp Phụ nữ: Thẩm Dược Dược Văn học Nghệ thuật: Thiết Ngưng Hội Pháp học: Vương Nhạc Tuyền Lịch sử Chính Hiệp Chủ tịch Chính Hiệp: Mao Trạch Đông • Chu Ân Lai • Đặng Tiểu Bình • Đặng Dĩnh Siêu • Lý Tiên Niệm • Lý Thụy Hoàn • Giả Khánh Lâm • Du Chính Thanh • Uông Dương
Tư tưởng Trung Quốc Hệ tư tưởng Chủ nghĩa Cộng sản Chủ nghĩa Marx-Lenin Nguyên tắc tập trung dân chủ Tập thể lãnh đạo Tư tưởng Mao Trạch Đông Lý luận Đặng Tiểu Bình Bốn nguyên tắc cơ bản Quá độ Xã hội Chủ nghĩa Một quốc gia, hai chế độ Xã hội Trung Quốc Thuyết ba đại diện Phát triển khoa học Tư tưởng Tập Cận Bình Giấc mộng Trung Quốc Tứ toàn diện Thế kỷ XXI Trung Quốc Luật pháp Hiến pháp Trung Quốc Ngũ Tứ • Thất Ngũ • Thất Bát • Bát Nhị Chuyên chính dân chủ nhân dân (Điều 1) Tập trung Dân chủ (Điều 3) Tuyên thệ Hiến pháp (Điều 27) Bảo vệ Nhân quyền Trung Quốc (Điều 33) Tự do Tôn giáo Trung Quốc (Điều 36) Hệ thống pháp luật Civil law Hệ thống luật xã hội chủ nghĩa Pháp luật Trung Quốc Danh sách Luật Nguyên tắc pháp luật Trung Quốc Các bộ luật quan trọng Bộ luật Dân sự Bộ luật Hình sự Luật Hôn nhân Luật Lao động Lao động Trung Quốc Luật Hợp đồng lao động Luật Sở hữu trí tuệ Luật Tài sản Luật Tổ chức địa phương
Nhà nước Chủ nghĩa xã hội Trung Quốc Lãnh đạo Nhà nước Lãnh đạo tối cao: Đảng Cộng sản Trung Quốc Chủ tịch nước: Tập Cận Bình Đệ nhất Phu nhân: Bành Lệ Viện Chánh Văn phòng Chủ tịch: Đinh Tiết Tường Phó Chủ tịch nước: Vương Kỳ Sơn Tổ chức Nhà nước Quốc vụ viện – Hành chính Nhân Đại – Lập pháp Chính Hiệp – Mặt trận Tư pháp Pháp viện Nhân dân Tối cao Chánh án: Chu Cường Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao Viện trưởng: Trương Quân Thế hệ Nguyên thủ quốc gia: Nguyên thủ Chủ tịch nước Lưu Thiếu Kỳ • Chu Đức • Đổng Tất Vũ (quyền) • Lý Tiên Niệm • Dương Thượng Côn • Giang Trạch Dân • Hồ Cẩm Đào • Tập Cận Bình Nhân Đại – Nguyên thủ quốc gia Chu Đức • Tống Khánh Linh (quyền) • Diệp Kiếm Anh
Giải phóng quân Nhân dân Vì Nhân dân phục vụ Giải phóng Tổ chức Quân đội Ủy ban Quân sự Trung ương Chủ tịch Quân sự: Tập Cận Bình Phó Chủ tịch Hứa Kỳ Lượng • Trương Hựu Hiệp Ủy viên Quân sự Trung ương Ngụy Phượng Hòa • Lý Tác Thành • Miêu Hoa • Trương Thăng Dân Cơ quan Giải phóng quân – Thủ trưởng Văn phòng Quân ủy: Chung Thiệu Quân Bộ Tham mưu Quân ủy: Lý Tác Thành Bộ Công tác Chính trị: Miêu Hoa Bộ Hậu cần: Tống Phổ Tuyển Bộ Phát triển Trang bị: Lý Thượng Phúc Bộ Huấn luyện: Lê Hỏa Huy Bộ Động viên: Thịnh Bân Ủy ban Kiểm Kỷ: Trương Thăng Dân Ủy ban Chính Pháp: Vương Nhân Hoa Ủy ban Khoa học: Lưu Quốc Trị Văn phòng Quy hoạch: Vương Huy Thanh Văn phòng Biên chế: Tạm trống Văn phòng Hợp tác: Hồ Xương Minh Tổng kiểm toán: Điền Nghĩa Tường Tổng cục Sự vụ: Lưu Trường Xuân Cơ quan Nhà nước – Thủ trưởng Ủy ban Động viên: Lý Khắc Cường Bộ Quốc phòng: Ngụy Phượng Hòa Bộ Cựu Chiến binh: Tôn Thiệu Sính Cục Khoa Kỹ: Trương Khắc Kiệm Tiểu tổ Lãnh đạo Cải cách Giải phóng Tổ trưởng: Tập Cận Bình Lực lượng quân sự Quân chủng Lục quân Giải phóng Hải quân Giải phóng Không quân Giải phóng Lực lược Tên lửa chiến lược Lực lượng Chi viện chiến lược Lực lượng Cảnh sát Vũ trang Tư lệnh – Chính ủy Lục quân: Hàn Vệ Quốc – Lưu Lôi Hải quân: Thẩm Kim Long – Tần Sinh Tường Không quân: Đinh Lai Hàng – Vu Trung Phúc Lực lược Tên lửa – Chu Á Ninh – Vương Gia Thắng Lực lượng Chi viện chiến lược: Lý Phượng Bưu – Trịnh Vệ Bình Cảnh Vũ: Vương Ninh – Chu Sinh Lĩnh Quân hàm Giải phóng quân Trung Quốc Nguyên soái Đại tướng Giải phóng quân Cấp Tướng: Thiếu tướng • Trung tướng • Thượng tướng Sĩ quan Thiếu hiệu • Trung hiệu • Thượng hiệu • Đại hiệu Thiếu úy • Trung úy • Thượng úy Thập Đại Nguyên soái Chu Đức • Bành Đức Hoài • Lâm Bưu • Lưu Bá Thừa • Hạ Long • Trần Nghị • La Vinh Hoàn • Từ Hướng Tiền • Nhiếp Vinh Trăn • Diệp Kiếm Anh Thập Đại Đại tướng Túc Dụ • Từ Hải Đông • Hoàng Khắc Thành • Trần Canh • Đàm Chính • Tiêu Kính Quang • Trương Vân Dật • La Thụy Khanh • Vương Thụ Thanh • Hứa Quang Đạt Quân khu Lực lượng Chiến khu: Tư lệnh – Chính ủy Chiến khu Bắc Bộ: Lý Kiều Minh – Phạm Kiêu Tuấn Chiến khu Đông Bộ: Hà Vệ Đông – Hà Bình Chiến khu Nam Bộ: Viên Dự Bách – Vương Kiến Vũ Chiến khu Tây Bộ: Triệu Tông Kỳ – Ngô Xã Châu Chiến khu Trung ương: Ất Hiểu Quang – Chu Sinh Lĩnh Thất đại Quân khu (1955–2016) Quân khu Bắc Kinh Quân khu Thẩm Dương Quân khu Tế Nam Quân khu Lan Châu Quân khu Thành Đô Quân khu Nam Kinh Quân khu Quảng Châu Lịch sử Giải phóng quân tiêu biểu Chiến tranh Trung – Nhật (1937 – 1945) Nội chiến Trung Quốc (1927 – 1950) Nội chiến Quốc – Cộng (1945 – 1950) Giai đoạn từ 1950 Chiến tranh Triều Tiên (1950 – 1953) Khủng hoảng eo biển Đài Loan lần 1 (1953 – 1954) Khủng hoảng eo biển Đài Loan lần 2 (1958) Nổi dậy Tây Tạng (1959) Chiến tranh Trung – Ấn (1962) Xung đột Trung – Xô (1969) Chiến tranh Việt Nam (1955 – 1975) Hải chiến Hoàng Sa (1975) Chiến tranh biên giới Việt – Trung (1979) Xung đột Trường Sa (1988)
Vận động trong nước Chống tham nhũng Chiến dịch chống tham nhũng (Từ 2012) Lãnh đạo: Tập Cận Bình Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Bí thư: Triệu Lạc Tế Phó Bí thư: Dương Hiểu Độ • Trương Thăng Dân • Lưu Kim Quốc • Dương Hiểu Siêu • Lý Thư Lỗi • Từ Lệnh Nghĩa • Tiêu Bồi • Trần Tiểu Giang Tổng Thư ký: Dương Hiểu Siêu Ủy ban Giám sát Nhà nước Chủ nhiệm: Dương Hiểu Độ Tiểu tổ Lãnh đạo Công tác Kiểm tra Trung ương Tổ trưởng: Triệu Lạc Tế Đơn vị khác Ủy ban Kiểm Kỷ Quân ủy Ủy ban Liêm chính công vụ Hồng Kông Ủy ban Chống tham nhũng Ma Cao Kiểm soát Tư pháp Đảng và Nhà nước Ủy ban Chính Pháp Trung ương Đảng Pháp viện Nhân dân Tối cao Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao Quốc vụ viện Bộ Công an Bộ Tư pháp Quản lý Chấp pháp Thành thị Đơn vị khác Hồng Kông Tòa án Phúc thẩm tối cao Hồng Kông Ty Công lý Hồng Kông Cục Bảo an Hồng Kông Lực lượng Cảnh sát Hồng Kông Ma Cao Tòa án Phúc thẩm tối cao Ma Cao Cục Bảo an Ma Cao Cục Cảnh sát Trị an Ma Cao Tuyên truyền Trung Quốc Tiểu tổ Lãnh đạo Công tác Tuyên truyền Tổ trưởng: Vương Hỗ Ninh Ủy ban Chỉ đạo Kiến thiết Văn minh Tinh thần Chủ nhiệm: Vương Hỗ Ninh Ban Tuyên truyền Trung ương Trưởng Ban: Hoàng Khôn Minh Bộ Văn hóa và Du lịch Tổng cục Trung ương CMG Đài Truyền hình Trung ương – CCTV Đài Phát thanh Nhân dân – CNR Đài Phát thanh Quốc tế – CRI Tân Hoa Xã Nhân Dân nhật báo Thẩm tra ngôn luận Truyền thông Internet Kiểm duyệt Internet Phòng hỏa trường thành Ủy ban An toàn mạng và Tin tức hóa Trung ương Chủ nhiệm: Tập Cận Bình Phó Chủ nhiệm: Lý Khắc Cường – Vương Hỗ Ninh Chánh Văn phòng: Trang Vinh Văn
Thống nhất Trung Quốc Chủ nghĩa dân tộc Hồng Kông – Ma Cao Tiểu tổ Công tác Phối hợp Hồng Kông và Ma Cao Tổ trưởng: Hàn Chính Phó Tổ trưởng: Dương Khiết Trì • Vương Nghị • Vưu Quyền • Trương Khắc Chí • Trương Hiểu Minh Văn phòng Đặc khu: Trương Hiểu Minh Văn phòng Liên lạc Hồng Kông Văn phòng Liên lạc Ma Cao Một quốc gia, hai chế độ Đặc khu hành chính Hồng Kông Tuyên bố chung Trung Quốc – Anh Chuyển giao Hồng Kông Luật Cơ bản Hồng Kông Chính phủ Hồng Kông Chính trị Hồng Kông Độc lập Hồng Kông Xung đột Hồng Kông và đại lục Biểu tình tại Hồng Kông 2014 Biểu tình tại Hồng Kông 2019 – 2020 Ma Cao Tuyên bố chung Trung Quốc – Bồ Đào Nha Luật Cơ bản Ma Cao Chính phủ Ma Cao Chính trị Ma Cao Trung Quốc – Đài Loan Nội chiến Trung Quốc Chính sách Một Trung Quốc Vị thế chính trị Đài Loan Vùng Tự do của Trung Quốc Dân Quốc Đài Loan – Tỉnh của Trung Quốc Phong trào độc lập Đài Loan Luật chống ly khai Hợp tác kinh tế Trung Quốc – Đài Loan Hiệp định Thương mại dịch vụ xuyên eo biển Tiểu tổ Lãnh đạo Công tác Quan hệ Đài Loan Tổ trưởng: Tập Cận Bình Phó Tổ trưởng: Uông Dương Văn phòng sự vụ Đài Loan: Lưu Kết Nhất Khu vực khác Bạo động Ürümqi Nổi dậy Tây Tạng 1959 Bạo động Tây Tạng 2008 Bạo động Lũng Nam 2008
Quan hệ thế giới Chính sách đối ngoại Ủy ban Công tác Ngoại sự Trung ương Chủ nhiệm: Tập Cận Bình Phó Chủ nhiệm: Lý Khắc Cường Chánh Văn phòng: Dương Khiết Trì Quốc vụ viện Bộ Ngoại giao Bộ trưởng: Vương Nghị Người phát ngôn Cục Công tác Quốc tế Bộ Thương mại Ngân hàng Xuất nhập khẩu Ngân hàng Phát triển Một vành đai, Một con đường Quỹ Con đường Tơ lụa Ngân hàng Đầu tư Cơ sở hạ tầng châu Á BRICS: Brasil • Nga • Nam Phi • Trung Quốc Ngân hàng Phát triển Mới BIMSTEC G20 APEC Bộ Quốc phòng Ban Liên lạc đối ngoại Trung ương Văn phòng Thông tin Quốc vụ viện Ủy ban Đối ngoại Nhân Đại Cục Chuyên gia Ngoại quốc Quốc gia Văn phòng Kiều vụ Luật Quốc tịch Hộ chiếu Trung Quốc (Hồng Kông, Ma Cao) Yêu cầu thị thực (Hồng Kông, Ma Cao) Chính sách thị thực (Hồng Kông, Ma Cao) Cục Quản lý Di dân Quốc gia Hòa bình trỗi dậy Năm nguyên tắc chung sống hòa bình thế giới Ngoại giao gấu trúc Đồng thuận Bắc Kinh Chiến lược Chuỗi Ngọc Trai Học viện Khổng Tử Quan hệ ngoại giao Trung Quốc và Liên Hợp Quốc Hiến chương Liên Hợp Quốc Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc Trung Quốc và WTO Phong trào không liên kết Tổ chức Hợp tác Thượng Hải Vùng văn hóa Đông Á Diễn đàn Châu Á Bác Ngao Trung Quốc và Việt Nam Đường chín đoạn Chiến tranh xung đột trước 1990 Hội nghị Thành Đô Vấn đề lãnh thổ biên giới Tranh chấp chủ quyền Biển Đông Phương châm 16 chữ vàng Trung Quốc và Hoa Kỳ Chiến tranh Lạnh thứ Hai Chiến tranh thương mại Trung Quốc và Nga Trung Quốc và châu Phi Trung Quốc và Liên minh châu Âu Trung Quốc và Thái Bình Dương Trung Quốc và Triều Tiên Trung Quốc và Campuchia Trung Quốc và Lào Trung Quốc và Pakistan Trung Quốc và Sri Lanka Trung Quốc và Bulgaria Trung Quốc và Tòa Thánh Trung Quốc – Hàn Quốc – Nhật Bản
Kinh tế – xã hội Kinh tế Trung Quốc Ủy ban Tài chính – Kinh tế Chủ nhiệm: Tập Cận Bình Phó Chủ nhiệm: Lý Khắc Cường Chánh Văn phòng: Lưu Hạc Quốc vụ viện Ủy ban Cải cách Quốc gia Ủy ban Giám sát Tài sản Nhà nước Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc Lịch sử GDP Trung Quốc Nhân dân tệ Hạng GDP thế giới: Hạng nhì (2019) Hạng PPP thế giới: Hạng nhất (2019) Xếp hạng GDP bình quân: Hạng 67 (2018) Xếp hạng PPP bình quân: Hạng 73 (2018) Tốc độ tăng trưởng Danh sách GDP cấp tỉnh Danh sách GDP bình quân cấp tỉnh Danh sách GDP thành phố Nông nghiệp Trung Quốc Công nghiệp Trung Quốc Môi trường Trung Quốc Dân số Dân số Trung Quốc: 1,4 tỷ (2020) Người Trung Quốc Các dân tộc: 56 A Xương • Bạch • Bảo An • Blang • Bố Y • Kachin • Cao Sơn • Hà Nhì • Tráng • Jino • Dao • Lô Lô • Yugur • Duy Ngô Nhĩ • Xa • Daur • Độc Long • Động • Đông Hương • Palaung • Nanai • Hán • Miêu • Hồi • Kazakh • Kirgiz • Khương • Kinh • Lhoba • La Hủ • Lật Túc • Lê • Mãn • Mao Nam • Monpa • Mông Cổ • Mulao • Naxi • Nga • Evenk • Oroqen • Cờ Lao • Va • Nộ • Uzbek • Pumi • Salar • Tạng • Thái • Tajik • Tatar • Thổ • Thổ Gia • Thủy • Tích Bá • Triều Tiên • Nhật Bản Danh sách quốc gia theo dân số Chỉ số phát triển con người thế giới Danh sách dân số tỉnh Danh sách HDI cấp tỉnh Tôn giáo Tín ngưỡng dân gian Trung Quốc Thần Nho giáo Đạo giáo Phật giáo Trung Quốc Phật giáo Tây Tạng Kitô giáo Hồi giáo
Lịch sử chính trị Trung Quốc Trước 1949 Thành lập Đảng Cộng sản (1921) Nội chiến Trung Quốc Vạn lý Trường chinh Lịch sử Trung Quốc 1949 – 1976 Nội chiến Quốc Cộng lần thứ hai Tuyên bố thành lập Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa Vận động Trấn áp phản Cách mạng (1950 – 1951) Chiến dịch Tam chống Ngũ chống (1951 – 1952) Trăm hoa đua nở, trăm nhà đua tiếng Vận động chống cánh hữu (1957 – 1959) Đại nhảy vọt – Nạn đói (1958 – 1962) Đại Cách mạng Văn hóa vô sản (1966 – 1976) Tứ nhân bang Phong trào mùng 5 tháng 4 Thời kỳ 1976 – 2012 Cải cách khai phòng (1978) Xuân Bắc Kinh (1979) Chiến dịch thanh trừng tinh thần ô nhiễm (1983) Sự kiện Thiên An Môn (1989) Một quốc gia, hai chế độ Thống nhất Trung Quốc Cuộc đàn áp Pháp Luân Công (từ 1999) Thời kỳ kể từ 2012 Chiến dịch đả hổ diệt ruồi (từ 2012) Bổ sung Điều lệ Đảng (2017) Thế kỷ Trung Quốc
Tổ chức địa phương Phân cấp hành chính Tỉnh Trung Quốc (22) An Huy • Cam Túc • Cát Lâm • Chiết Giang • Giang Tô • Giang Tây • Hà Bắc • Hà Nam • Hải Nam • Hắc Long Giang • Hồ Bắc • Hồ Nam • Liêu Ninh • Phúc Kiến • Quý Châu • Thanh Hải • Thiểm Tây • Tứ Xuyên • Quảng Đông • Sơn Đông • Sơn Tây • Vân Nam Trực hạt thị (4) Thủ đô Bắc Kinh • Thượng Hải • Thiên Tân • Trùng Khánh Khu tự trị (5) Ninh Hạ • Nội Mông • Tân Cương • Tây Tạng • Quảng Tây Đặc khu hành chính (2) Hồng Kông • Ma Cao Khu hành chính cấp Phó tỉnh (18) Địa cấp thị (334) Châu tự trị (30) Minh (3) Cấp huyện (2851): Huyện • Huyện tự trị • Huyện cấp thị • Khu • Kỳ Cấp hương (39888): Hương • Hương dân tộc • Trấn • Nhai đạo • Khu Công sở Bí thư Tỉnh ủy (thứ nhất) Bí thư Thành ủy Trực hạt thị Bắc Kinh: Thái Kỳ Thiên Tân: Lý Hồng Trung Thượng Hải: Lý Cường Trùng Khánh: Trần Mẫn Nhĩ Bí thư Tỉnh ủy An Huy: Lý Cẩm Bân Cam Túc: Lâm Đạc Cát Lâm: Bayanqolu Chiết Giang: Xa Tuấn Giang Tô: Lâu Cần Kiệm Giang Tây: Lưu Kỳ Hà Bắc: Vương Đông Phong Hà Nam: Vương Quốc Sinh Hải Nam: Lưu Tứ Quý Hắc Long Giang: Trương Khánh Vĩ Hồ Bắc: Tưởng Siêu Lương Hồ Nam: Đỗ Gia Hào Liêu Ninh: Trần Cầu Phát Phúc Kiến: Vu Vĩ Quốc Quảng Đông: Lý Hi Quý Châu: Tôn Chí Cương Sơn Đông: Lưu Gia Nghĩa Sơn Tây: Lâu Dương Sinh Thanh Hải: Vương Kiến Quân Thiểm Tây: Hồ Hòa Bình Tứ Xuyên: Bành Thanh Hoa Vân Nam: Trần Hào Bí thư Khu ủy Ninh Hạ: Trần Nhuận Nhi Nội Mông Cổ: Thạch Thái Phong Quảng Tây: Lộc Tâm Xã Tân Cương: Trần Toàn Quốc Tây Tạng: Ngô Anh Kiệt Bí thư kiêm Chủ nhiệm Văn phòng liên lạc Văn phòng Hồng Kông: Lạc Huệ Ninh Văn phòng Ma Cao: Phó Tự Ứng Tỉnh trưởng Chính phủ Nhân dân (thứ hai) Thị trưởng Trực hạt thị Bắc Kinh: Trần Cát Ninh Thiên Tân: Trương Quốc Thanh Thượng Hải: Ứng Dũng Trùng Khánh: Đường Lương Trí Tỉnh trưởng Chính phủ Nhân dân An Huy: Lý Quốc Anh Cam Túc: Đường Nhân Kiện Cát Lâm: Cảnh Tuấn Hải Chiết Giang: Viên Gia Quân Giang Tô: Ngô Chính Long Giang Tây: Dịch Luyện Hồng Hà Bắc: Hứa Cần Hà Nam: Doãn Hoằng Hải Nam: Thẩm Hiểu Minh Hắc Long Giang: Vương Văn Đào Hồ Bắc: Vương Hiểu Đông Hồ Nam: Hứa Đạt Triết Liêu Ninh: Đường Nhất Quân Phúc Kiến: Đường Đăng Kiệt Quảng Đông: Mã Hưng Thụy Quý Châu: Kham Di Cầm Sơn Đông: Cung Chính Sơn Tây: Lâm Vũ Thanh Hải: Lưu Ninh Thiểm Tây: Lưu Quốc Trung Tứ Xuyên: Doãn Lực Vân Nam: Nguyễn Thành Phát Chủ tịch Khu tự trị Ninh Hạ: Hàm Huy Nội Mông Cổ: Bố Tiểu Lâm Quảng Tây: Trần Vũ Tân Cương: Shohrat Zakir Tây Tạng: Che Dalha Trưởng quan đặc khu (thứ nhất khu) Hồng Kông: Lâm Trịnh Nguyệt Nga Ma Cao: Hạ Nhất Thành
Chức vụ Chức vụ cao cấp Lãnh đạo Quốc gia Tổng Bí thư Đảng Thường vụ Chính trị Chủ tịch nước Tổng lý Quốc vụ viện Ủy viên trưởng Nhân Đại Chủ tịch Chính Hiệp Chủ tịch Quân ủy Trung ương – Nhà nước Cấp Phó Quốc gia Ủy viên Bộ Chính trị Bí thư Ban Bí thư Phó Chủ tịch nước Phó Tổng lý Quốc vụ viện Bí thư Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Ủy viên Quốc vụ Chủ nhiệm Ủy ban Giám sát Nhà nước Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao Viện trưởng Viện kiểm sát Nhân dân Tối cao Phó Ủy viên trưởng Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương Phó Chủ tịch Chính Hiệp Chính Tỉnh – Chính Bộ Bộ trưởng Bí thư đơn vị tỉnh Tỉnh trưởng Chính phủ Nhân dân Thủ trưởng cơ quan cấp bộ Bảng Công vụ viên
Liên quan Phân cấp hành chính Chế độ hộ tịch Kế hoạch hóa gia đình Chủ nghĩa cộng sản Lịch sử Trung Quốc
Quốc gia khác Bản đồ  Cổng thông tin Trung Quốc
x t s

Chính trị Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa diễn ra trong một khuôn khổ bán tổng thống chế xã hội chủ nghĩa với một hệ thống đơn đảng, là Đảng Cộng sản Trung Quốc. Quyền lực nhà nước tại Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa (PRC) được thực hiện thông qua Đảng Cộng sản, Quốc vụ viện và các đại diện cấp tỉnh và địa phương. Đảng Cộng sản Trung Quốc sử dụng thông tin nội bộ để quản lý và theo dõi những bất đồng nội bộ giữa nhân dân của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.^[1][2] Tài liệu số 9 đã được Cục Quản lý Tập-Lý lưu hành trong Đảng Cộng sản Trung Quốc vào năm 2013 để thắt chặt kiểm soát hệ thống tư tưởng ở Trung Quốc để đảm bảo sự lãnh đạo tối cao của Nhà nước Cộng sản mà không bị thách thức bởi các ảnh hưởng của phương Tây.^[3][4][5]

Theo hệ thống lãnh đạo kép, mỗi Văn phòng hoặc Văn phòng địa phương thuộc thẩm quyền chung của lãnh đạo địa phương và lãnh đạo của văn phòng, văn phòng hoặc bộ ngành tương ứng ở cấp cao hơn kế tiếp. Các thành viên của Quốc hội ở cấp hạt được dân bầu. Các Hội đồng Nhân dân cấp quận này có trách nhiệm giám sát chính quyền địa phương, và bầu các thành viên cho Tỉnh (hoặc Thành phố trong trường hợp các khu tự trị độc lập) của Quốc hội. Đại hội đồng nhân dân tỉnh lần lượt bầu các thành viên vào Quốc hội vào tháng 3 mỗi năm tại Bắc Kinh^[6]. Ban Chấp hành Đảng Cộng sản ở mỗi cấp có vai trò rất lớn trong việc lựa chọn ứng cử viên thích hợp để bầu vào Đại hội địa phương và lên cấp cao hơn.

Vị trí Chủ tịch nước là nguyên thủ quốc gia trên danh nghĩa, phục vụ với tư cách đứng đầu nghi lễ của Đại hội đại biểu Nhân dân toàn quốc.^[a] Thủ tướng Quốc vụ viện Trung Quốc là người đứng đầu chính phủ, chủ trì Quốc vụ viện bao gồm bốn Phó Tổng lý và người đứng đầu các bộ, ngành. Do là hệ thống đơn đảng, Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc nắm giữ quyền lực và quyền hạn tối cao đối với nhà nước và chính phủ.^[b] Các vị trí Chủ tịch nước, Tổng Bí thư, và Chủ tịch Quân ủy Trung ương đã được trao cho một cá nhân duy nhất kể từ năm 1993, cho phép cá nhân này nắm quyền trên luật pháp  và thực tế trên cả nước.

Dân số lớn của Trung Quốc, sự khổng lồ về mặt địa lý và sự đa dạng xã hội đã hạn chế nỗ lực cai trị của Bắc Kinh. Cải cách kinh tế trong những năm 1980 và sự giảm bớt quá trình ra quyết định từ chính quyền trung ương, kết hợp với sự quan tâm mạnh mẽ của các quan chức Đảng Cộng sản đối với việc làm giàu cho chính họ, đã làm cho chính quyền trung ương ngày càng khó khăn để khẳng định quyền lực của mình^[9]. Quyền lực chính trị đã trở nên ít có tính cá nhân hơn và có tính thể chế hơn so với giai đoạn 40 năm đầu của CHNDTH. Ví dụ, Đặng Tiểu Bình chưa bao giờ là Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc, Chủ tịch nước, hoặc Thủ tướng Trung Quốc, nhưng là lãnh đạo của Trung Quốc trong một thập kỷ. Ngày nay, thẩm quyền của các nhà lãnh đạo Trung Quốc gắn liền với địa bàn cơ sở của họ nhiều hơn. Vụ việc của các Nhà xuất bản Missing Booksellers ở Hồng Kông đã báo động cho công chúng rằng cuộc đối đầu chính trị của các cán bộ chính trị khác nhau ở cấp cao của Đảng Cộng sản Trung Quốc vẫn là chủ đề chính của chính trị Trung Quốc.^[10]

Chú thích

Xem thêm

• Nhân tố Trung Quốc
• Tỉnh trưởng Chính phủ Nhân dân
• Bí thư Tỉnh ủy (Trung Quốc)

Tham khảo