Fredropol

Fredropol
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

przemyski

Gmina

Fredropol

Sołectwo

Komarnice/Fredropol[2]

Liczba ludności (2020)

171[3]

Strefa numeracyjna

16

Kod pocztowy

37-734[4]

Tablice rejestracyjne

RPR

SIMC

0602259[5]

Położenie na mapie gminy Fredropol
Mapa konturowa gminy Fredropol, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Fredropol”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Fredropol”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Fredropol”
Położenie na mapie powiatu przemyskiego
Mapa konturowa powiatu przemyskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Fredropol”
Ziemia49°41′43″N 22°44′45″E/49,695278 22,745833[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Fredropol – wieś (dawniej miasto) w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim, w gminie Fredropol; siedziba gminy Fredropol[5][6].

Fredropol uzyskał lokację miejską około 1720 roku, zdegradowany przed 1880 rokiem[7].

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Fredropol, po reformie gminy Fredropol. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.

Historia

Na miejscu zamek obecnie w ruinie, wybudowany w XVI wieku przez rodzinę Fredrów Jana i Andrzeja. Zamek był zniszczony podczas potopu szwedzkiego w latach 1656–1657, a następnie przez Tatarów w roku 1672. Kolejnymi właścicielami wsi byli: Stanisław Rupniewski, Podolscy oraz Skarbek-Michałowscy. Na początku XIX wieku majątek znalazł się w rękach rodu Duninów Borkowskich (przez małżeństwo Rozalii Izabeli Skarbek-Michałowskiej ze znanym mineralogiem hr. Stanisławem Janem Borkowskim[8]), którzy wybudowali tu pałac. Ostatecznie zamek oraz pałac popadł w całkowitą ruinę podczas działań wojennych I wojny światowej[9].

W latach 1944–1947 w okolicach toczyły się walki z UPA. Ku czci poległych 9 funkcjonariuszy MO i ORMO 7 października 1979 roku odsłonięto obelisk[10].

Zabytki

Zabytkami we wsi są:

  • ruiny zamku z przełomu drugiej połowy XVI/XVII w. wybudowanego przez rodzinę Fredrów, czteroskrzydłowego z bastejami na rogach, otoczonego ziemnymi fortyfikacjami z fosą; obecnie zachowała się część skrzydła zachodniego z dużą basteją o promieniu 5 m; pozostałe skrzydła tworzył mur obwodowy; wpisane do rejestru zabytków nieruchomych, (nr rej.: A-135 z 12.02.1986)[11].

Demografia

Liczba ludności:

  • 1785 – 210 rzymskich katolików, 10 Żydów
  • 1840 – 192 grekokatolików
  • 1859 – 175 grekokatolików
  • 1879 – 237 grekokatolików
  • 1899 – 286 grekokatolików
  • 1926 – 280 grekokatolików
  • 1938 – 280 grekokatolików

Przypisy

  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 30613
  2. ↑ Strona gminy, sołectwa. [dostęp 2018-04-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-09)].
  3. ↑ Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 5 [dostęp 2022-01-22]
  4. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 248 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
  5. ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. ↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 30–31.
  8. ↑ Kazimierz Maślankiewicz i Stefan Wierczyński: Borkowski Stanisław Jan Nepomucen Kajetan Dunin, herbu Łabędź (1782–1850). [W:] Polski Słownik Biograficzny. T. II. Kraków, 1936, s. 337–338.
  9. ↑ Zamki Polskie - Fredropol. [dostęp 2012-04-18].
  10. ↑ Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa ”Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939–1945", Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, str. 592
  11. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 85 [dostęp 2015-10-06] .

Linki zewnętrzne

  • Fredropol, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 407 .
  • Fredropol, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 479 .
  • p
  • d
  • e
Gmina Fredropol
  • Siedziba gminy: Fredropol
Wsie
Części wsi
Nieistniejące wsie

Herb gminy Fredropol

  • p
  • d
  • e
Powiat przemyski (1920–39 i 1941–75) (► II RP) (► GG)
Przynależność wojewódzka
Miasta / Prawa miejskie (1920–34 →)
Miasteczka (1920–34)
Gminy miejskie (1920–39 i 1945–75)
Gminy wiejskie zbiorowe
(1934–39, 1944–54 i 1973–75)
  • Bircza (← 1941[B]–54)
  • Bircza (od 1973)
  • Dubiecko[A]
  • Fredropol (od 1944)
  • Hermanowice (do 1939[C])
  • Krasiczyn (od 1944)
  • Krzywcza[A]
  • Kuńkowce (do 1939 i 1944–54)
  • Kuźmina (← 1941[B]–54)
  • Medyka (do 1944 → i ←[D]od 1948)
  • Miżyniec (do 1944 →)
  • Niżankowice (do 1944 →)
  • Olszany (do 1944)
  • Orły (od 1973)
  • Orzechowce (do 1954)
  • Popowice (do 1944 →[D])
  • Prałkowce (do 1939)
  • Przemyśl (od 1942)
  • Rybotycze (← 1941[B]–54)
  • Stubno (do 1939 i od 1944[C])
  • Wojtkowa (← 1941[B]–51 →)
  • Żohatyn (← 1941[B]–54)
  • Żurawica (do 1939[A]i od 1944)
Gromady
(1954–72)
  • Babice (1954–72)
  • Bachorzec (1954–72)
  • Bircza (1954–72)
  • Bolestraszyce (1954–59)
  • Buszkowice (1954–59)
  • Drohobyczka (1954–61)
  • Dubiecko (1954–72)
  • Fredropol (1954–72)
  • Grochowce (1954–59)
  • Hermanowice (1954–72)
  • Huwniki (1969–72)
  • Kalników (1954 → i ← 1961–72)
  • Kaszyce(←1961)
  • Krasiczyn (1954–72)
  • Krówniki (1954–72)
  • Krzywcza (1954–72)
  • Kuńkowce (1954–72)
  • Kuźmina (1954–59)
  • Leszczawa Dolna (1954–72)
  • Lipa (1954–61)
  • Maćkowice (1954–72)
  • Medyka (1954–72)
  • Nienadowa (1954–72)
  • Nowosiółki Dydyńskie (1954–68)
  • Olszany (1957–72)
  • Orły (1954 → i ← 1961–72)
  • Orzechowce (1954–68)
  • Piątkowa (1954–61)
  • Pikulice (1954–72)
  • Poździacz (1954–61)
  • Prałkowce (1954–59)
  • Przekopana (1954–61)
  • Rokszyce (1954–57)
  • Rybotycze (1954–68)
  • Sielnica (1954–60)
  • Stubno (1954 → i ← 1961–72)
  • Sufczyna (1954–72)
  • Trójczyce (1954 → i ← 1961–72)
  • Walawa (1954 → (i ←1961))
  • Wyszatyce (1954–72)
  • Żohatyn (1961–72)
  • Żurawica (1954–72)
Gminy (1941–44)
Miejskie[B]
Wiejskie[E][B]
  1. ↑ a b c d e f g obszar częściowo przecięty granicą GG–ZSRR 1939–41
  2. ↑ a b c d e f g strzałki wsteczne dotyczą stanu z 1 września 1939
  3. ↑ a b obszar gminy w granicach z 1939, zniesionej podczas wojny, częściowo przecięty granicą PRL–ZSRR 1944
  4. ↑ a b c d obszar częściowo przecięty granicą PRL–ZSRR 1944
  5. ↑ kursywą opisano gminy utworzone przez władze hitlerowskie
  • p
  • d
  • e
Miasta i miasteczka zdegradowane reformą gminną z 1933–1934

Legenda: (1) w nawiasach podano okres praw miejskich / praw miasteczka / praw osiedla; (2) wytłuszczono miasta/osiedla trwale restytuowane; (3) tekstem prostym opisano miasta nierestytuowane, miasta restytuowane przejściowo (ponownie zdegradowane) oraz miasta niesamodzielne, włączone do innych miast; (4) OTP – osiedle typu miejskiego; (5) zastosowane nazewnictwo oddaje formy obecne, mogące się różnić od nazw/pisowni historycznych.

Gminy miejskie
  • Bnin (1395–1934)
  • Boćki (1509–1934)
  • Brzostek (1367–1934, od 2009)
  • Budzyń (1458–1934, od 2021)
  • Ciężkowice (1348–1934, od 2000)
  • Czarny Dunajec (1879–1896, 1925–1934, od 2023)
  • Dobrzyca (1440–1934, od 2014)
  • Gąsawa (1388–1934, od 2024)
  • Gębice (1425–1934)
  • Jagielnica (1518–1934)
  • Jaraczewo (1519–1934, od 2016)
  • Jazłowiec (1519–1934)
  • Kopanica (1450–1934)
  • Lanckorona (1366–1934)
  • Łohiszyn (1570–1934, od 1959OTP)
  • Mielnik (1440–1934)
  • Mieścisko (1474–1934, od 2024)
  • Narew (1529–1934)
  • Niżankowice (1431–1934, od 1940OTP)
  • Nowe Miasto nad Wartą (1283–1934)
  • Nowy Dwór (1578–1934)
  • Nowy Wiśnicz (1616–1934, od 1994)
  • Obrzycko (1458–1934, od 1990)
  • Odelsk (1546–1934)
  • Piaski (1775–1934)
  • Powidz (1243–1934)
  • Rogowo (1380–1580, 1672–1934)
  • Rostarzewo (1752–1934)
  • Rychtal (1294–1934, od 2024)
  • Ryczywół (1426–1934)
  • Rynarzewo (1299–1934)
  • Stara Sól (1557–1934, od 1940OTP)
  • Szereszów (1569–1934, od 1940OTP)
  • Święciechowa (1277–1934)
  • Ulanów (1616–1934, 1941–1945, od 1958)
  • Uście Solne (1616–1934)
  • Władysławów (1727–1870, 1919–1934)
  • Wojnicz (1369–1934, od 2007)
  • Zaniemyśl (1742–1934, 1940–1948)
Gminy wiejskie
z prawami miejskimi
Gminy wiejskie
z prawami miasteczka

Źródła: Dz.U. z 1933 r. nr 35, poz. 294, Dz.U. z 1934 r. nr 48, poz. 422, Dz.U. z 1934 r. nr 48, poz. 420, Dymitrow M., 2015, Pojęcie miejskości w świetle reformy gminnej w Polsce międzywojennej, [in] Krzysztofik R., Dymitrow M. (Eds), Degraded and restituted towns in Poland: Origins, development, problems / Miasta zdegradowane i restytuowane w Polsce. Geneza, rozwój, problemy, University of Gothenburg, Gothenburg, s. 61–63 / 65–115.