Pałac Kornów w Pawłowicach
 | Nie mylić z: Pałac w Pawłowicach. |
 nr rej. DS/506/A/05 z 18.04.2005[1] | |||
 | |||
| Państwo |
| ||
|---|---|---|---|
| Województwo | |||
| Miejscowość | Wrocław | ||
| Adres | ul. Pawłowicka 87/89, 101 | ||
| Typ budynku | pałac | ||
| Styl architektoniczny | renesans północny | ||
| Architekt | August Orth | ||
| Rozpoczęcie budowy | 1891 | ||
| Ukończenie budowy | 1895 | ||
| Ważniejsze przebudowy | 1956 | ||
| Zniszczono | 1976 pożar | ||
| Odbudowano | 1976 | ||
| Pierwszy właściciel | Heinrich Korn, Helena Moriz-Eichborn | ||
| Kolejni właściciele | 1892–1920 Marie von Schweinichen | ||
| Obecny właściciel | |||
Położenie na mapie Wrocławia  | |||
Położenie na mapie Polski  | |||
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |||
 51°10′20,69″N 17°06′55,06″E/51,172414 17,115294 | |||
| |||
| Strona internetowa | |||
Pałac Kornów w Pawłowicach – zabytkowy[2] pałac na osiedlu Pawłowice (Wrocław).
Pierwotnie folwark w Pawłowicach należący do klasztoru św. Wincentego we Wrocławiu, w 1891 roku nabyty przez Henryka Korna i przekształcony w siedzibę rodową. Na frontonie pałacu zachowane herby Heinricha von Korn i Heleny z domu von Eichborn. Wokół pałacu dobrze utrzymany park o powierzchni 7,2 ha, w parku staw o powierzchni 0,4 ha, kamienny mostek sklepiony łukiem koszowym oraz glorieta. Obecnie pałac i park są własnością Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu i mieści się w nim Centrum Szkolenia Ustawicznego, centrum konferencyjne, hotel i restauracja.
Historia
- Okres niemiecki
Folwark w Pawłowicach do roku 1810 był własnością opactwa św. Wincentego na Ołbinie[3]. Po sekularyzacji dóbr kościelnych dobra kilkakrotnie zmieniały właścicieli[4]. W 1886 roku[4] wydawca i mecenas sztuki, Heinrich Korn z żoną Heleną z domu von Eichborn zakupili ten majątek, w którym po rozbiórce istniejących zabudowań, wybudowano w latach 1891-1895 pałac oraz przekomponowano istniejący od połowy XIX wieku park (projekt pałacu i zmian w parku jest przypisywany Augustowi Orthowi). W 1892 roku pałac przeszedł na własność Marie von Schweinichen córki Heinricha von Korna. Dobudowano wtedy drugie skrzydło utrzymane zewnętrznie w tym samym stylu[5][4] i łącznik z przejazdem[4]. W dniu 16 lutego 1945 Pawłowice zostały zajęte bez walk[4].
- Okres PRL
W latach 1945-1952 pałac był użytkowany przez Uniwersytet Wrocławski, a w 1952 został przejęty przez Akademię Rolniczą (obecnie Uniwersytet Przyrodniczy). W 1956 przebudowano wnętrza. W roku 1976 po pożarze odbudowano dach i poddasze[5].
- Okres współczesny
W 1996 roku pałac wraz z folwarkiem został wpisany do rejestru zabytków[1]. Po uznaniu w 2005 roku[1] całego kompleksu jako zespołu zabytkowego, rozpoczęła się jego renowacja – odrestaurowano pałac i oficyny oraz odremontowano pozostałe pomieszczenia gospodarcze. Obecnie mieści się w nim Centrum Szkolenia Ustawicznego, centrum konferencyjne, hotel i restauracja[6].
Architektura
Piętrowy pałac wybudowany na planie prostokąta jest jednym z najpóźniejszych obiektów w stylu renesansu północnego we Wrocławiu[5]. Obiekt kryty wysokim dachem mansardowym z lukarnami. Od frontu ryzalit zwieńczony szczytem - frontonem zawierającym kartusz z herbami Heinricha von Korn (L) i Heleny z domu von Eichborn (P). Po prawej stronie dwupiętrowa wieża. Pałac jest częścią zespołu pałacowo-folwarcznego[1]:
- pałac z łącznikiem (1891-1895),
- oficyna,
- dom zarządcy (1895),
- młyn (1891),
- stajnia (1892),
- wieża wodna (1895),
- dom ogrodnika,
- dom leśniczego,
- park,
- glorieta (pocz. XX wieku),
- mostek (pocz. XX wieku),
- fontanna,
- dwie bramy wjazdowe.
-
Herby von Korn i von Eichborn -
Herb Heinricha von Korn (L) -
Herb Heleny von Eichborn (P) -
Dąb szypułkowy w Arboretum Pawłowice
Arboretum
Zaniedbane w okresie PRL, odrestaurowane i w 2011 udostępnione do zwiedzania arboretum o powierzchni 78,5 ha wraz z przypałacowym parkiem w stylu angielskim o powierzchni 7,2 ha, którego centralnym elementem jest sztuczny staw[7].
W arboretum znajduje się ponad 200 gatunków drzew i krzewów, w tym[6]:
- dąb szypułkowy (obwód pni ponad 7,6 m) pomnik przyrody,
- skrzydłorzech kaukaski,
- buk zwyczajny odmiana 'Atropunicea' ,
- grujecznik japoński,
- miłorząb dwuklapowy,
- wawrzynek wilczełyko,
- różanecznik żółty,
- kłokoczka południowa,
- liczne gatunki oczarów, róż oraz wierzb.
Zobacz też
- Pawłowice
- Kornowie
- Skarb zakrzowski
Przypisy
- ↑ a b c d Pałac Kornów w Pawłowicach. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 228. [dostęp 2013-10-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 .
- ↑ Pałac Kornów w Pawłowicach. Wrocławski Informator Internetowy. [dostęp 2013-10-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-20)].
- ↑ a b c d e Hanna Będkowska: Arboretum – Ośrodek Badań Dendrologicznych Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Wrocław: Uniwersytet Przyrodniczy, 2013. ISBN 978-83-7717-098-4.
- ↑ a b c Jan Harasimowicz (red.): Encyklopedia Wrocławia. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006, s. 642-4. ISBN 83-7384-561-5.
- ↑ a b Ponadregionalne Rolnicze Centrum Kongresowe w Pawłowicach. [dostęp 2013-10-27].
- ↑ Pałac i arboretum w Pawłowicach (Wrocław). www.atrakcje-turystyczne.eu. [dostęp 2013-10-27].
Linki zewnętrzne
- Pałac Kornów na dolny-slask.org.pl.
- p
- d
- e
Pałace i zamki we Wrocławiu
- p
- d
- e
