Thoái hóa thần kinh

Neurodegeneration

MRI Para-sagittal của đầu ở một bệnh nhân mắc bệnh đại não gia đình lành tính.
Chuyên khoa	thần kinh học
ICD-10	G30-G32
MeSH	D019636

Thoái hóa thần kinh là thuật ngữ chung (umbrella term) cho sự mất mát cấu trúc hay chức năng của nơ-ron, bao gồm cả chết nơ-ron. Nhiều chứng bệnh thoái hóa thần kinh bao gồm Parkinson, Alzheimer, và Huntington xảy ra do các quá trình thoái hóa thần kinh. Qua các nghiên cứu, nhiều điểm tương đồng xuất hiện kết nối các chứng bệnh này với nhau ở mức độ hạ tế bào. Phát hiện những điểm tương đồng này cho ta hy vọng phát triển các phương pháp chữa trị có khả năng cải thiện nhiều căn bệnh cùng lúc. Các chứng rối loạn suy thoái thân kinh giống nhau ở nhiều điểm bao gồm các khối protein bất thường (atypical protein assemblies) cũng như tình trạng chết tế bào.^[1]^[2] Thoái hóa thần kinh có thể thấy ở nhiều mức của các mạch thần kinh từ tế bào đến hệ thống.

Chú thích

^ Rubinsztein DC (2006). “The roles of intracellular protein-degradation pathways in neurodegeneration”. Nature. 443 (7113): 780–6. Bibcode:2006Natur.443..780R. doi:10.1038/nature05291. PMID 17051204.
^ Bredesen DE, Rao RV, Mehlen P (2006). “Cell death in the nervous system”. Nature. 443 (7113): 796–802. Bibcode:2006Natur.443..796B. doi:10.1038/nature05293. PMID 17051206.Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (liên kết)

Bài viết liên quan đến Sức khỏe này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.

Bệnh của hệ thần kinh, bệnh thần kinh trung ương nguyên phát

Viêm

Não	Viêm não Viêm não Nhật Bản Viêm não virus Viêm não herpes Viêm não tự miễn (viêm não viền) Viêm não lethargica (viêm não buồn ngủ) Huyết khối xoang hang Áp xe não Áp xe não do amib
Não và tủy sống	Viêm não tủy Viêm não tủy rải rác cấp tính Đa xơ cứng Viêm màng não Viêm não màng não

Bệnh
não

Bệnh
thoái hóa
thần kinh

Rối loạn vận động ngoại tháp	Bệnh hạch nền Hội chứng Parkinson Bệnh Parkinson Hội chứng Parkinson sau viêm não Hội chứng ác tính do thuốc an thần Thoái hóa thần kinh với tích tụ sắt trong não (NBIA) Thoái hóa thần kinh liên quan tới pantothenate kinase (PKAN) Bệnh protein tau Liệt trên nhân tiến triển Teo đa hệ thống Múa vung nửa người Bệnh Huntington Teo trám cầu tiểu não Loạn động Loạn trương lực cơ Trạng thái loạn trương lực cơ Vẹo cổ do cơ Hội chứng Meige Co thắt cơ vòng mi Múa vờn Múa giật Múa giật-múa vờn Giật cơ Động kinh giật cơ Hội chứng người cứng đờ Run Run vô căn Run khi vận động hữu ý Hội chứng chân không nghỉ Hội chứng người cứng Stiff-man
Suy giảm trí nhớ	Bệnh protein tau Bệnh Alzheimer Bệnh Alzheimer khởi phát sớm Thất ngôn tiến triển nguyên phát Sa sút trí tuệ tiền đình thái dương/Thoái hóa thùy tiền đình Bệnh Pick Sa sút trí tuệ thể Lewy Bệnh Creutzfeldt-Jakob Teo vỏ sau Sa sút trí tuệ do mạch máu
Bệnh ty thể	Hội chứng Leigh

Bệnh
thoái hoá
myelin

Bệnh tự miễn thoái hoá myelin hệ thần kinh trung ương
Bệnh viêm thoái hoá myelin hệ thần kinh trung ương
Xơ cứng rải rác
Để xem chi tiết các bệnh, xem Bản mẫu:Demyelinating diseases of CNS

Bệnh
chu kỳ
và
kịch phát

Cơn động kinh và động kinh	Cơn khu trú Động kinh toàn thể Trạng thái động kinh Để xem chi tiết các bệnh, xem Bản mẫu:Động kinh
Đau đầu	Migraine (đau nửa đầu) Đau đầu chuỗi Đau đầu do căng thẳng Để xem chi tiết các bệnh, xem Bản mẫu:Đau đầu
Bệnh mạch máu não	Cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua Tai biến mạch máu não Để xem chi tiết các bệnh, xem Bản mẫu:Bệnh mạch máu não
Khác	Rối loạn giấc ngủ Để xem chi tiết các bệnh, xem Bản mẫu:Giấc ngủ

Dịch
não
tủy

Tăng áp lực nội sọ
- Não úng thủy
- Não úng thủy áp lực bình thường
- U nhú đám rối màng mạch
- Tăng áp lực nội sọ vô căn
Phù não
Rò dịch não tủy tự phát (Giảm áp lực nội sọ)

Khác

Thoát vị não
Hội chứng Reye
Bệnh não gan
Bệnh não nhiễm độc
Bệnh não Hashimoto
Rối loạn phổ rượu ở thai nhi

Cả
hai/
một
trong
hai

Bệnh
thoái hóa
thần kinh

Thất điều gai
-tiểu não

Thất điều Friedreich
Thất điều-giãn mạch

Bệnh
neuron
vận động

Tổn thương neuron vận động tầng trên:
- Xơ cứng bên nguyên phát
- Liệt giả hành
- Liệt cứng hai chi dưới di truyền

Tổn thương neuron vận động tầng dưới:
- Bệnh neuron vận động xa di truyền
- Teo cơ tủy
  - Teo cơ tủy
  - Teo cơ hành tủy-tủy sống
  - Teo cơ tủy liên kết nhiễm sắc thể X type 2
  - Teo cơ tủy xa type 1
  - Teo cơ tủy xa bẩm sinh
  - Teo cơ tủy ưu thế chi dưới (SMALED)
    - SMALED1
    - SMALED2A
    - SMALED2B
  - Suy sản cầu-tiểu não (SMA-PCH)
  - SMA-PME
- Teo cơ tiến triển
- Liệt hành tủy tiến triển
  - Bệnh Fazio–Londe
  - Liệt hành tủy tiến triển thơ ấu

Tổn thương neuron vận động cả tầng trên và dưới:
- Xơ cứng teo cơ một bên (ALS)

x t s Khoa học thần kinh
Đại cương khoa học thần kinh Lịch sử khoa học thần kinh
Khoa học cơ sở	Phát sinh hành vi do môi trường Phát sinh hành vi do di truyền Khoa học thần kinh cấp độ tế bào Mô hình hóa khoa học thần kinh bằng toán học Bản đồ nơron kết nối Chẩn đoán hình ảnh di truyền y học Khoa học thần kinh thống nhất Khoa học thần kinh cấp độ phân tử Kĩ thuật thần kinh học Giải phẫu học thần kinh Hóa học thần kinh Nội tiết học thần kinh Di truyền học thần kinh Khoa học thần kinh máy tính Định lượng hoạt động thần kinh Hình thái học thần kinh Vật lý học thần kinh Sinh lý học thần kinh Hệ thống khoa học thần kinh
Khoa học thần kinh lâm sàng	Thần kinh học hành vi Sinh lý học thần kinh lâm sàng Tim mạch học thần kinh Dịch tễ học thần kinh Dạ dày ruột thần kinh học Miễn dịch học thần kinh Chăm sóc đặc biệt hệ thần kinh Thần kinh học Ung thư học thần kinh Mắt học thần kinh Bệnh lý học thần kinh Dược lý học thần kinh Thay thế nhân tạo thần kinh Tâm thần học thần kinh Phóng xạ học thần kinh Phục hồi thần kinh Phẫu thuật thần kinh Tai học thần kinh Virus học thần kinh Dinh dưỡng thần kinh học Tâm thần học
Khoa học thần kinh nhận thức	Khoa học thần kinh cảm xúc Khoa học thần kinh hành vi Sinh học thời gian Nhận thức cấp độ phân tử tế bào Kiểm soát vận động Ngôn ngữ học thần kinh Tâm lý học thần kinh Khọa học thần kinh cảm giác Khoa học thần kinh nhận thức xã hội
Liên ngành khoa học thần kinh	Khoa học thần kinh người tiêu dùng Khoa học thần kinh văn hóa Giáo dục khoa học thần kinh Khoa học thần kinh tiến hóa Nhân loại học thần kinh Kĩ thuật y sinh thần kinh Công nghệ học thần kinh Tội phạm học thần kinh Kinh tế học thần kinh Nhận thức luận thần kinh Mỹ học thần kinh Đạo đức học thần kinh Phong tục học thần kinh Thần kinh học động vật Lịch sử học thần kinh Luật pháp thần kinh Thương mại hóa thần kinh Kĩ thuật mô phỏng cấu trúc thần kinh Hiện tượng học thần kinh Triết học thần kinh Chính trị học thần kinh Trí tuệ nhân tạo và công nghệ khoa học thần kinh Thần học thần kinh Khảo cổ học sinh học thần kinh Khoa học thần kinh xã hội
Khái niệm cơ sở	Giao diện não-máy tính Sự phát triển của hệ thống thần kinh Mạng thần kinh nhân tạo Mạng lưới thần kinh (sinh học) Học thuyết phân hóa tín hiệu thông tin Đo lường điện thế sinh lý nơron thần kinh trong phẫu thuật Vi mạch tích hợp nơron Thoái hóa thần kinh Rối loạn phát triển thần kinh Tính đa dạng và phong phú của hệ thống thần kinh Tân tạo nơron Quét ảnh nơron Hệ thống miễn dịch thần kinh Kiểm soát hệ thống thần kinh Chất điều biến thần kinh Tính mềm dẻo thần kinh Công nghệ học thần kinh Độc tố học thần kinh
Sách Thể loại Hình ảnh