Materializm wulgarny

Materializm wulgarny – ogólna nazwa redukcjonistycznych poglądów XIX-wiecznych przyrodników, którzy w sposób prymitywny sprowadzali zjawiska psychiczne do chemicznych i biologicznych. Najbardziej znanymi przedstawicielami tego kierunku byli: Ludwig Büchner, Karl Vogt i Jakob Moleschott^[1].

Poglądy filozoficzne

Wulgarni materialiści twierdzili, że mózg wydziela myśl na tej samej zasadzie, jak wątroba wydziela żółć, zaś nerki urynę. Stanowisko takie było krokiem wstecz w porównaniu nie tylko z materializmem dialektycznym, ale również z francuskim materializmem XVIII w.^[1] Fryderyk Engels w swej pracy Ludwig Feuerbach i zmierzch klasycznej filozofii niemieckiej nazywał materializm wulgarny

Poglądy społeczne

Interpretując w sposób swoisty teorię Karola Darwina, wulgarni materialiści, w szczególności Büchner, przenosili prawa biologii na życie społeczne: prawo dziedziczności, twierdzi Büchner, działa z nieubłaganą konsekwencją, toteż żadne środki wychowawcze nie przeobrażą syna dzikusa w kulturalnego Europejczyka^[3]. Tak samo w zasadzie traktuje Büchner robotników; robotnicy nie są w stanie wznieść się na taki poziom, by mogli rządzić państwem: muszą służyć państwu, a nie rządzić nim^[3].

Zobacz też

• Redukcjonizm biologiczny
• Redukcjonizm

Przypisy

Bibliografia

• Konstanty Bakradze: Wulgarny materializm. W: Konstanty Bakradze: Z dziejów filozofii współczesnej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1964, s. 22-43. (pol.).
• Encyklopedia PWN, Tom 2, Warszawa 1991, s. 448 i 522.
• Materializm wulgarny. W: Krótki słownik filozoficzny. Mark Rozental, Pawieł Judin (red.). Warszawa: Książka i Wiedza, 1955, s. 403–404. (pol.).

Linki zewnętrzne

• materializm wulgarny, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-09-16] .