Ngumpin–Yapa languages

Family of Pama-Nyungan languages

Ngumpin–Yapa
Ngarrka–Ngumpin
Geographic
distribution
Pilbara region, Australia
Linguistic classificationPama–Nyungan
  • Desert Nyungic
    • Ngumpin–Yapa
Subdivisions
  • Ngarrga (Yapa)
  • Ngumbin
Glottologngum1251
Ngumpin–Yapa languages (green) among other Pama–Nyungan (tan). Ngumpin is the group in the north, and Yapa (Ngarrka) the south. The tan gap in the green is Ngardi.

The Ngumpin–Yapa a.k.a. Ngarrka–Ngumpin languages are a family of Pama–Nyungan languages of the Pilbara region of Australia.[1]

  • Ngumpin–Yapa
    • Ngarrga languages (Yapa)
      • Warlmanpa
      • Warlpiri
    • Ngumbin languages
      • Walmajarri
      • Djaru
      • Gurindji
      • Mudburra

Ngardi, once classified as either Ngarrga (2002) or Ngumpin (2004), has been reassigned to the Wati languages.[1]

Vocabulary

Capell (1940) lists the following basic vocabulary items for the Ngumpin–Yapa languages:[2]

gloss Wolmeri Jülbre Djäru (Southern) Malngin Ngaɽinman Mudbura Gogodja
man biːn, ŋanbe waḏi mawun ŋumbin ŋumbin ŋarga bundu
woman maːɳin dudju ŋaːriŋga djänga bagali giri dɔdju
head waːlu miläl laŋga waːlu waːluŋ waːlu ŋalja
eye mil guɽu milwa milo mila mila guɽu
nose djirdji mulja djirdji djirdji djirdji djirdji djirdji
mouth gaɳɖalgudal jira lira, djawi barara lira baraːrg lira
tongue djulaṉ ŋalana djälaṉ djälaṉ djälaṉ djälaɳ djälaṉ
stomach ŋaːru djuni munda munda munda madjula munda
bone gudji darga gudji gudji gudji gujuwan juŋguɽu
blood nuŋu jilgu gjaːwili guŋulu ŋurinjin guŋulu jälju
kangaroo wandjiri madjiri djädji djiːa djiːa djiːa maɭu
opossum djämbidjin ŋungudi ŋurgudi djaŋana ŋurgudi mala
emu ganaŋandja wanjaru wanjaru ibaradu ŋäɽin
crow waŋgan djägilgäda wangura wagwag wagwag waŋgurinja ganga
fly bunmuɽ ŋurin ŋurin, muru ŋurin ŋurin, gunama gunuŋa mɔŋu
sun bɽaŋu banal walur gaŋirin wulŋan waŋgu ŋeːlir
moon gilinman rogaŋga järŋan djälaːɳ djägilin baɖaŋara girindji
fire waɭu waɽu djawu djawi djawi djawi, waɭu waɽu
smoke duwi ŋundjur ŋundjur djuŋgaɖ djuŋgaɖ djuŋgaidj djänjuŋu
water ŋaba galju ŋaba ŋaːwa ŋaːwa ŋogo gabi, jura

References

  1. ^ a b Bowern, Claire. 2011. How Many Languages Were Spoken in Australia? (corrected [1])
  2. ^ Capell, Arthur. 1940. The Classification of Languages in North and North-West Australia. Oceania 10(3): 241-272, 404-433. doi:10.1002/j.1834-4461.1940.tb00292.x
  • McConvell and Laughren (2004) "The Ngumpin–Yapa subgroup". In Claire Bowern & Harold Koch, Australian Languages: Classification and the Comparative Method. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins Publishing Company.
  • v
  • t
  • e
North
Northeast
Wik
Lamalamic
Yalanjic
Southwest
Norman
Thaypan
Southern
Other
Dyirbalic
Maric
Waka–Kabic
Durubalic
Gumbaynggiric
Wiradhuric
Yuin–Kuric
Gippsland
Other
Yotayotic
Kulinic
Kulin
Drual
Lower Murray
Thura-Yura
Mirniny
Nyungic
Kartu
Kanyara–Mantharta
Ngayarta
Marrngu
Ngumpin–Yapa
Warumungu
Warluwaric
Kalkatungic
Mayi
Wati
Arandic
Karnic
Other
Yolŋu
Other
Macro-Gunwinyguan?
Maningrida
Mangarrayi-Marran
Gunwinyguan
Other
Tangkic
Garrwan
  • v
  • t
  • e
Pama–Nyungan
subgroups
Southeastern
Victorian P–N
New South Wales P–N
North Coast
Northern
Paman
Maric
Dyirbalic
Yimidhirr–Yalanji–Yidinic
Gulf
Central
Arandic–Thura–Yura
Karnic
Western
Yolŋu
Ngarna/Warluwarric
Desert Nyungic
South-West P–N
Tangkic
Garrwan
Macro-Gunwinyguan ?
Maningrida
Marran
Gunwinyguan proper
Western
Central
Eastern
YangmanicWagiman?
Other isolates
Iwaidjan
Central (Warrkbi)
Eastern (Goulburn Island)
Southern
Marrku–Wurrugu ?
Darwin Region ?
Limilngan–Wulna?
Umbugarlic
Daly River Sprachbund
Wagaydyic (Anson Bay)
Northern Daly
Western Daly
Eastern Daly
Southern Daly
Mirndi
Yirram
Ngurlun
Jarrakan
Bunuban
Worrorran
Nyulnyulan
Western (Nyulnyulic)
Eastern (Dyukun)
isolates
Tasmanian
family-level groups
Western
Northern
Northeastern
Eastern
New Indigenous
languages and
Aboriginal Englishes
Creoles
Australian Kriol
Northeastern
creoles
Pidgins
Mixed languages
Others