Can thiệp quân sự vào Libya 2011

NATO xâm lược Libya
Một phần của Nội chiến Libya 2011
Các quốc gia tham dự tấn công
Thời gian 19 tháng 3 năm 2011 – 31 tháng 10 năm 2011 Địa điểm Libya Tình trạng -NATO chiến thắng. -Chính quyền Gaddafi sụp đổ. -Lybia rơi vào cuộc nội chiến kéo dài đến tận ngày nay.
Tham chiến
Các quốc gia hiệu lực hóa Nghị quyết 1973 của HĐBA LHQ:  NATO Phase 1: SEAD  Pháp  Anh Quốc  Hoa Kỳ  Ý  Canada Phase 2: CAP  Bỉ  Canada  Đan Mạch  Pháp  Hy Lạp  Ý  Na Uy  Qatar  Tây Ban Nha  Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất  Anh Quốc  Hoa Kỳ Co-belligerent (lực lượng mặt đất) Cộng hòa Libya (Hội đồng chuyển tiếp quốc gia)	Đại dân quốc Nhân dân Xã hội chủ nghĩa Ảrập Libya Lực lượng vũ trang Militia Foreign mercenaries
Chỉ huy và lãnh đạo
Nicolas Sarkozy Admiral Édouard Guillaud David Cameron Sir Stuart Peach Sir David Richards Barack Obama Carter Ham Sam Locklear Silvio Berlusconi Ignazio La Russa Stephen Harper Peter MacKay André Deschamps Mustafa Abdul Jalil Mahmoud Jebril	Muammar Gaddafi Saif al-Islam al-Qaddafi Khamis al-Qaddafi Abu-Bakr Yunis Jabr
Thương vong và tổn thất
1 F-15 do trục trặc kĩ thuật	16 lính, 14 xe tăng, 20 xe bọc thép chở quân, 2 súng phóng rốc két nhiều lần, hàng chục xe pickup[1] Một số hệ thống phòng thủ và hạ tầng quân sự chung[2]
Không rõ số dân thường thương vong*
*Chính quyền và các nguồn y tế tuyên bố 64-90 thường dân bị giết hại và 150 bị thương nhưng thông tin này không được khẳng định độc lập và con số của chính quyền cho thấy không đáng tin cậy hoặc thông tin sai lệch.[3] Quân Mỹ đã bác bỏ số lượng thương vong dân thường.[4]

Ngày 19 tháng 3, nhiều quốc gia cầm đầu là Mỹ đã xâm lược Libya theo Nghị quyết số 1973 của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc thông qua ngày 17 tháng 3 năm 2011. Vùng cấm bay đã được đề xuất khi chính phủ Libya và lực lượng trung thành với Muammar Gaddafi đã dùng vũ lực để chống lại những người phản đối trong cuộc biểu tình tại Libya năm 2011, vùng cấm bay này nhằm ngăn cản chính quyền Libya thực hiện các cuộc không kích vào các lực lượng nổi dậy.

Ngày 12 tháng 3, Liên đoàn Ả Rập kêu gọi Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc áp đặt vùng cấm bay. Ngày 17 tháng 3 năm 2011, Hội đồng Bảo an bỏ phiếu 10-0 thông qua Nghị quyết số 1973 quy định vùng vực cấm bay. Có năm phiếu trắng, bao gồm thành viên thường trực Trung Quốc và Nga có quyền phủ quyết và thường phản đối sự can thiệp quân sự chống lại một quốc gia có chủ quyền^[5][6][7].

Mặc dù vùng cấm bay này không lập tức thi hành ngay, và một số quốc gia đã chuẩn bị để có hành động ngay lập tức, người ta vẫn chưa xác định rõ bao lâu sẽ triển khai nghị quyết. Các quan chức Pháp đã nói rằng điều này có thể là "trong vòng vài giờ, mặc dù các quan chức Anh đã cảnh báo chống lại đề nghị này. Những quốc gia và vai trò của họ trong việc áp dụng các biện pháp này chưa được xác định, mặc dù Pháp và Anh đã tuyên bố ý định của họ để duy trì chúng như là một vấn đề cấp bách, và Liban và Mỹ ủng hộ mạnh mẽ nghị quyết.^[8][9]

Từ đầu can thiệp, các liên minh ban đầu chỉ gồm Bỉ, Canada, Đan Mạch, Pháp, Ý, Na Uy, Qatar, Tây Ban Nha, Anh và Hoa Kỳ ^{[10][11][12][13][14][15]} đã mở rộng đến 15 quốc gia, với các quốc gia mới chủ yếu là thực thi các khu vực cấm bay và phong tỏa hải quân. Những nỗ lực ban đầu chủ yếu do Pháp và Vương quốc Anh thực hiện, với quyền chỉ huy chia sẻ cùng với Hoa Kỳ. NATO nắm quyền kiểm soát lệnh cấm vận vũ khí vào ngày 23 tháng ba, đặt tên là Thống Nhất hoạt động bảo vệ. Một nỗ lực để thống nhất chỉ huy quân sự của chiến dịch không khí (trong khi giữ kiểm soát chính trị và chiến lược với một nhóm nhỏ), đầu tiên không thành công trong sự phản đối của các chính phủ Pháp, Đức, và Thổ Nhĩ Kỳ.^[16][17] Ngày 24 tháng ba, NATO đã đồng ý để kiểm soát được các vùng cấm bay, trong khi chỉ huy của đơn vị vẫn còn nhắm mục tiêu mặt đất với các lực lượng liên minh ^[18][19][20] công tác bàn giao tiến hành trong ngày sau.^[21]

Tham khảo