Gama Boötis

Gama Boötis

γ Boötis'in konumu (kırmızı daire içinde)
Gözlem verisi Dönem J2000.0      Ekinoks J2000.0
Takımyıldız	Çoban
Galaktik enlem (b)	66,17227146[1]°
Galaktik boylam (l)	67,26213917[1]°
Sağ açıklık (α)	14sa 32d 04,67180s[2]
Dik açıklık (δ)	+38° 18′ 29,7043″[2]
Görünür büyüklük (V)	3,00[2]
Görünür büyüklük (B)	3,23[2]
Görünür büyüklük (J)	2,646[2]
Sınıflandırma
Tayfsal sınıf	A7III[2]
U−B renk ölçeği	0,12[3]
B−V renk ölçeği	0,19[3]
R−I renk ölçeği	0,08[3]
Değişen yıldız tipi	Delta Scuti değişeni[4]
Astrometri
Dikey hız (${\displaystyle v_{r}}$)	-32,40 ± 1[2] km/s
Özdevinim (μ)	RA: -115,71 ± 0,10[2] mys/y Dec.: 151,16 ± 0,11[2] mys/y
Iraklık açısı (π)	37,58 ± 0,14[2] mys
Uzaklık	85 Iy
Mutlak büyüklük (V)	0,96
Özellikler
Kütle (m)	2,5 M☉
Yarıçap (r)	3,5 R☉
Aydınlatma gücü	34[5] L⊙
Sıcaklık	7.800[5] K
Dönüş hızı (${\displaystyle v_{\mathrm {e} }\cdot \sin i}$)	140[5] km/s
Katalog belirtmeleri
γ Boo • Seginus • Haris • Ceginus • Segin • 27 Boötis • HR 5435 • HD 127762 • BD+38°2565 • FK5 535 • HIP 71075 • SAO 64203

Gama Boötis (Seginus, γ Boo, γ Boötis), Çoban takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 85 ışık yılı uzaklıkta bulunan ve çoklu yıldız sisteminin birincil bileşeni olan A-tipi beyaz bir dev yıldızdır.

Özellikler

Gama Boötis bir Delta Scuti değişenidir ve parlaklığı 6,97 saatlik bir dönem içerisinde 3,02 kadir ile 3,07 kadir aralığında değişkenlik gösterir.^[4] İkili yıldızın birincil bileşenidir. İkincil bileşen, 0,02 yay-saniye ile ayrılan ve ana bileşene 1,8 AU mesafede olan düşük kütleli bir yıldızdır. Ayrıca 30 yay-saniye ile ayrılan ve ana bileşene kütleçekimsel olarak bağlı görünmeyen, 12,7 kadir görünen parlaklığa sahip üçüncü bir yıldız daha vardır.

Gözlem bilgisi

Gama Boötis, Kuzey yarımkürede yer alan bir yıldızdır. 3,0 kadir görünen parlaklığı ile uygun gözlem koşullarında küçük kent merkezlerinde zorlanmadan görülebilir. Gözlem için en iyi zaman, Mayıs ve Eylül ayları arasıdır.

Etimoloji

Bu yıldızın geleneksel adı olan Seginus (ayrıca Segin, Ceginus) Latince Theguius dan gelmektedir. Aslında Çoban takımyıldızını belirten ve Grekçe olan adın önce Arapçaya, daha sonra Latinceye çevrilmesinden sonra bu biçimi aldığı düşünülmektedir. Antonín Bečvář, yıldızı Haris adıyla belirtmiştir. Haris adı, Çoban takımyıldızı'nın Arapça ismi olan حارس السماء Hâris-el-semâ dan kaynaklanmaktadır ve "gökyüzünün koruyucusu-gözcüsü" anlamına gelir.^[6][7][8]

Çin gök biliminde Seginus, 招搖 Pinyin: Zhāoyáo olarak adlandırılır ve Pırıltı Göstergesi anlamına gelir. 招摇 (Zhāoyáo) adı, Chaou Yaou olarak batıya geçmiştir, fakat bu isim R.H. Allen tarafından β Boötis (Nekkar) için, "işaret, heyecanlandırmak veya hareket" anlamında kullanılmıştır.^[9]

Kaynakça