Teeline shorthand

Teeline Shorthand
Ilustracja
Znak systemu Teeline (napis „Teeline” w Teeline)
Charakterystyka
Rodzaj

stenografia

Typ

abdżad, semi-geometryczny

Kierunek pisma

od lewej do prawej, od góry do dołu

Języki pisma

angielski

Historia
Systemy macierzyste

Pitman shorthand

Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Teeline – system stenograficzny zatwierdzony przez Narodową Radę Szkolenia Dziennikarzy (National Council for the Training of Journalists(ang.)), organizację odpowiadającą za ustalanie zasad szkolenia i egzaminowanie dziennikarzy w Wielkiej Brytanii[1]. Utworzony w 1968 roku przez nauczyciela stenografii systemu Pitmana Jamesa Hilla (1908–1971). Został zaadaptowany do języków germańskich i niektórych romańskich. Podstawowym jego założeniem była szybkość i prostota nauki podstaw, aby po krótkim okresie przygotowawczym pozostałą częścią treningu była praktyka pisania i czytania, którą można prowadzić korzystając już z systemu na co dzień. Teeline nie osiąga prędkości starszych systemów, stąd nie może być zaliczony do parlamentarnych, raczej do notatkowych. Stwierdzony rekord prędkości to nie więcej niż 150 słów na minutę (wpm)[2].

Podstawowa metoda pisania

Podstawową metodą stenografowania w Teeline łączenie kolejnych znaków ze sobą, zwykle koniec poprzedniego z początkiem następnego. Przyjęte także jest pomijanie w zapisie samogłosek, rzadziej także innych głosek. Litery systemu dla najczęściej spotykanych połączeń posiadają formy zrośnięte (consonant blends), przyspieszające pisanie. Użytkownicy mają dużą swobodę tworzenia własnych znaczników (symboli, skrótów) słów i związków frazeologicznych, choć na rynku dostępne są też gotowe zestawy w postaci słowników. Zasadą jest uczenie się gotowych znaczników w trakcie codziennego używania stenografii. Dąży się do ustalenia powszechnie stosowanych układów dla poszczególnych słów. Takie układy nazywa się kształtami(?) (outlines).

Alfabet

W przeciwieństwie do większości systemów stenograficznych Teeline nie jest oparte na metodzie fonetycznej budowy alfabetu, lecz na literach abecadła angielskiego. Metoda fonetyczna znajduje zastosowanie na podobnej zasadzie, jak skróty używane podczas pisania SMS(ang.). Zniesiono niektóre dwuznaki, jak np. PH zastępując je fonetycznym F. Utworzono też „zlane” (z dwóch lub więcej znaków alfabetu) lub przekształcone znaki dla najczęściej stosowanych grup spółgłoskowych i zrostków. Jednocześnie każda litera alfabetu ma przypisane znaczenie (znacznik), a czasem nawet kilka, zależnie od kontekstu zdania. Znaczniki wykazano w tabelce[3] poniżej (w języku angielskim). Podobne przypisania użytkownicy systemu mogą tworzyć także na własną rękę.

Znak (litera) Znaczenie Uwagi
A auto, after, able, able to, ability
B bee, be
C Local, locals, because Jeżeli pod linią bazową pisma
D Do, Day
E Electricity Również indykator „eng”
F From
G Go, Gentleman
H He
I I (singular), Eye Również jako indykator dla grupy „Ing”
J brak Zachęca się do samodzielnego przypisywania znaczenia
K Kilo, Kind, Like
L Letter, Lady, a lot, a lot of
M Me, May
N Non, Nation, National, Begin, Beyond Użyte w pozycji litery T dla oddania końcówki ion, jak junction.
O Blood, bloodspot, pint of blood, or Również jako indykator dla „ong”, „ology”, np. sociology można napisać „S+C+oddzielone O”.
P Page, Pence, Police
Q Queen, question, equal
R Are, authority
S South
T to, too
U You Również jako indykator końcówki „ung” przedrostka „un”
V Very, Evidence, evidently
X Accident, accidentally Zastępuje słowa Christ, Christian etc.
Y Your, Why
Z Zoo Może zostać zastąpione S
SH shall, shell
CH Chair(man/woman)
TH The, Thousand(s)

Galeria grafik

  • Modlitwa Pańska napisana w Teeline
    Modlitwa Pańska napisana w Teeline
  • Alfabet – spółgłoski w systemie Teeline
    Alfabet – spółgłoski w systemie Teeline
  • Alfabet – samogłoski w systemie Teeline
    Alfabet – samogłoski w systemie Teeline
  • Przykładowe słówka w systemie Teeline
    Przykładowe słówka w systemie Teeline
  • Przykładowe słówka w systemie Teeline
    Przykładowe słówka w systemie Teeline
  • Połączenia liter obrazujące metodę tworzenia słów w systemie Teeline
    Połączenia liter obrazujące metodę tworzenia słów w systemie Teeline

Przypisy

  1. ↑ Meriel Bowers, Jean Clarkson, Stephanie Hall, Celia Osborne, Ulli Parkinson, 1991, Teeline Gold (The Course Book), Heinemann Educational, Oxford.
  2. ↑ www.pressgazette.co.uk. pressgazette.co.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-06-16)]., Rekord prędkości w Teeline – notatka prasowa.
  3. ↑ angielska wersja hasła Teeline Shorthand.

Bibliografia

  • Ivy Constance Hill, Meriel Bowers, Teeline Revised Edition, Oxford, 1983, ISBN 0-435-45327-0.
  • Meriel Bowers, Jean Clarkson, Teeline gold: the course book, Heinemann, 1991, ISBN 0-435-45353-X.
  • George Hill, Meriel Bowers, Teeline Word Groupings, Heinemann, 1987, ISBN 0-435-45326-2.
  • Mavis Smith, Anne Tilly, Teeline Gold Word List, Heinemann, 1992, ISBN 0-435-45359-9.
  • Ivy ConstanceI.C. Hill Ivy ConstanceI.C., Teeline word list, London: Heinemann Educational, 1981, ISBN 0-435-45344-0, OCLC 16548443 .
  • Ann Dix, Teeline Fast, Heinemann, 1990, ISBN 0-435-45352-1.
  • Meriel Bowers, Stephanie Hall, Teeline Gold Speed Ladder, Heinemann, 1992, ISBN 0-435-45355-6.

Linki zewnętrzne

  • Kompletny podręcznik systemu Teeline (w przekonaniu czytelników forum Teeline z Yahoo udostępniona przez autorkę jako Public Domain)
  • Strona z przykładowymi lekcjami online
  • Podręczniki do Teeline online
  • Teksty wierszy i piosenek pisane w Teeline, (kanał na Twitter)
  • Blog z tekstami piosenek pisanych w Teeline