Sobór św. Mikołaja w Brześciu

Ten artykuł dotyczy cerkwi z 2 poł. XIX w.. Zobacz też: inne cerkwie pod wezwaniem św. Mikołaja na terenie Brześcia.
Cerkiew św. Mikołaja
Свято-Николаевская церковь в Брестской крепости
113Г000005
cerkiew parafialna
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Białoruś

Obwód

 brzeski

Miejscowość

Brześć

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Rosyjski Kościół Prawosławny
(Egzarchat Białoruski)

Eparchia

brzeska i kobryńska

Wezwanie

św. Mikołaja

Wspomnienie liturgiczne

9/22 maja; 6/19 grudnia

Historia
Data rozpoczęcia budowy

1860

Data zakończenia budowy

1879

Data poświęcenia

po 1991

Aktualne przeznaczenie

czynna świątynia prawosławna

Data zniszczenia
• przez

1941 albo 1944
działania wojenne

Data odbudowy

po 1991

Poprzednie wyznanie

prawosławne (do 1915);
rzymskokatolickie (1921–1939)

Dane świątyni
Styl

bizantyjsko-rosyjski

Architekt

Dawid Grimm

Świątynia
• materiał bud.


cegła

Położenie na mapie Brześcia
Mapa konturowa Brześcia, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Cerkiew św. Mikołaja”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, blisko lewej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Cerkiew św. Mikołaja”
Położenie na mapie obwodu brzeskiego
Mapa konturowa obwodu brzeskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Cerkiew św. Mikołaja”
Ziemia52°04′57,8″N 23°39′18,4″E/52,082722 23,655111
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Cerkiew św. Mikołaja (Sobór Świętego Mikołaja, biał.: Царква Святога Міколы, Сабор Святога Мікалая) – świątynia prawosławna znajdująca się na terenie Twierdzy Brzeskiej, zbudowana w II połowie XIX wieku, w latach dwudziestych XX w. kościół garnizonowy św. Kazimierza, po 1991 odbudowana jako cerkiew.

Historia

Świątynię zaprojektował w stylu bizantyjsko-ruskim rosyjski architekt Dawid Grimm; stanęła na terenie dawnego klasztoru augustianów w Brześciu, który zburzono pod budowę twierdzy brzeskiej. Budowa trwała dziewiętnaście lat (1860–1879). Świątynia służyła żołnierzom rosyjskim jako cerkiew garnizonowa.

Po włączeniu Brześcia do Polski na mocy traktatu ryskiego, cerkiew przekazano Kościołowi katolickiemu – umieszczono w niej świątynię wojskową, znaną jako kościół garnizonowy św. Kazimierza. Obiekt przebudowano, dostosowując go do nowej roli, we wnętrzu umieszczono freski związane z historią polskiego oręża, m.in. bitwą pod Wiedniem i wojną polsko-bolszewicką.

Gdy w 1939 Brześć zajęły wojska radzieckie obiekt ponownie zmienił przeznaczenie – ulokowano w nim klub oficerski. Podczas wojny niemiecko-sowieckiej lat 1941–1944 budynek uległ zniszczeniu. Odbudowano go dopiero po 1991 z przeznaczeniem na cerkiew.

Dolna cerkiew w soborze została wyświęcona 11 sierpnia 2012 r. pod wezwaniem św. Jana Rycerza[1].

  • Cerkiew w 1915 r.
    Cerkiew w 1915 r.
  • Cerkiew po przebudowie na kościół katolicki
    Cerkiew po przebudowie na kościół katolicki
  • Fresk przedstawiający bitwę pod Wiedniem w 1683 r.
    Fresk przedstawiający bitwę pod Wiedniem w 1683 r.
  • Fresk przedstawiający wojnę polsko-bolszewicką
    Fresk przedstawiający wojnę polsko-bolszewicką
  • Świątynia podczas odbudowy
    Świątynia podczas odbudowy

Zobacz też

Przypisy

  1. Православный приход гарнизонного храма святителя Николая Чудотворца в Брестской крепости. pravbrest.by. [dostęp 2021-01-25]. (ros.).

Bibliografia

  • Grzegorz Rąkowski, „Czar Polesia”, Pruszków 2001, ISBN 83-85557-92-X

Linki zewnętrzne

  • Sobór Świętego Mikołaja na radzima.org
  • Брестский Никольский Гарнизонный Собор
  • Historia soboru Nikołajewskiego w twierdzy brzeskiej