Paragelia

Ten artykuł od 2008-10 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Paragelia (gr. para – niewłaściwy, gelia – śmiech) – zjawisko spontanicznego, bardzo silnego i niepohamowanego (nawet pomimo silnych starań) śmiechu w nieadekwatnej sytuacji, np. w sądzie, na pogrzebie, podczas mówienia o czyjejś tragedii. Występuje zwykle u osób z objawami schizofrenii lub spektrum autyzmu, często od wczesnego dzieciństwa. Bywa błędnie interpretowana jako brak współczucia lub przejaw złego wychowania czy złośliwość, a w przypadku dzieci bywa surowo karane. Przykład niedostosowania afektu. W łagodniejszej postaci potocznie zwana „głupawką”, może być także objawem dyssemii.

Może także pojawić się po udarze, w stwardnieniu zanikowym bocznym czy stwardnieniu rozsianym.

Może występować z różną częstotliwością – od kilku razy w życiu do przebiegu niemal ciągłego, co musi budzić podejrzenia. Zjawisko jest jednak szczególnie niebezpieczne, jeśli występuje od czasu do czasu, wręcz sporadycznie, ponieważ trudniej jest wtedy domyślić się o istnieniu poważnych problemów zdrowotnych (np. schizofrenik, który od czasu do czasu zaskakuje rodziców nagłymi wybuchami śmiechu opisany przez Antoniego Kępińskiego w rozdziale o schizofrenii prostej, ktoś nagle wybuchający śmiechem na pogrzebie najbliższej osoby czy izolujące się i dziwaczne dziecko padające ze śmiechu słyszące o przypadku czyjegoś zakażenia).

Śmiech lub chichot w sytuacjach zwykle wywołujących dyskomfort lub śmianie się z brzmienia lub definicji pewnego słowa mogą być wyraźnym sygnałem zespołu Aspergera opisanym w książce T. Attwooda „Zespół Aspergera”^{[potrzebny przypis]}.

Nagły wybuch śmiechu może być zarówno spowodowany brakiem sygnałów wewnętrznych (myśli), jak i też być przyczyną przypomnienia sobie jakiegoś „śmiesznego” zdania czy zdjęcia. Osoby, u których zaobserwowano ten objaw mogą nie śmiać się z tego, co inni ludzie uważają za wyjątkowo śmieszne, ponieważ tego nie rozumieją i/lub nie widzą nic zabawnego.

Zobacz też

• agelia
• ambiwalencja