Okręty podwodne projektu 949

Okręty podwodne projektu 949

Kraj budowy	ZSRR Rosja
Użytkownicy	ZSRR Rosja
Stocznia	Siewierodwińsk
Wejście do służby	1982
Zbudowane okręty	13
Okręty w służbie	8
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	Nawodna: Oscar I – 12500 t Oscar II – 14700 t W zanurzeniu: Oscar I – 22500 t Oscar II – 24000 t
Długość	Oscar I – 143 m Oscar II – 154 m
Szerokość	18,2 m
Zanurzenie	600 m
Napęd	2 reaktory jądrowe VM-5 OK-650b typu PWR (chłodzone wodą) wytwarzające parę dla 2 turbin parowych o mocy 90000 KM napędzających 2 4-łopatowe śruby (Oscar II – 7-łopatowe)
Prędkość	16 węzłów (na powierzchni) 32 węzły (w zanurzeniu)
Załoga	94
Uzbrojenie	Patrz opis
Multimedia w Wikimedia Commons

Okręty podwodne projektu 949 (seria: Granit, kod NATO: Oscar) – radzieckie atomowe okręty podwodne zaprojektowane do zwalczania amerykańskich lotniskowcowych grup uderzeniowych.

Wyróżnia się 2 wersje jednostek tego typu:

• 949 seria: Granit (w nomenklaturze NATO nazwany Oscar I)
• 949A seria: Antiej (Oscar II)

Okręty typu Oscar II nadal pełnią służbę w Marynarce Wojennej Federacji Rosyjskiej i są jednymi z największych okrętów podwodnych w jej siłach.

Do typu Oscar II należał okręt K-141 "Kursk", który zatonął na Morzu Barentsa 12 sierpnia 2000 wraz z całą załogą.

Historia

Projekt 949 powstał w Centralnym Biurze Projektowym "Rubin" jako następca okrętów typu Echo II, przenoszących pociski rakietowe dalekiego zasięgu. Pierwszą jednostkę typu Oscar I zbudowano w latach 1978-1980 w stoczni w Siewierodwińsku, a do służby weszła ona w 1982 roku jako K-525 "Archangielsk". Po zbudowaniu drugiej jednostki, K-206 "Murmańsk", rozpoczęto produkcję przedłużonego o 11 metrów i lepiej wyposażonego typu Oscar II. Zwodowano 11 jednostek tego typu.

Opis

Typ Oscar to konstrukcja dwukadłubowa. Zewnętrzny kadłub jest oddzielony od wewnętrznego (stalowego) 20-centymetrową warstwą gumy tłumiącą dźwięki. Wykonany został ze stopu stali o wysokiej zawartości niklu i chromu, która ma słabe właściwości magnetyczne i jest odporna na korozję. Stery głębokości mogą zostać całkowicie schowane w kadłubie. Wewnętrzny kadłub podzielony jest na 9 przedziałów, z których każdy może zostać odcięty od pozostałych w razie nagłej konieczności. Podobnie jak większe okręty typu Typhoon, typ Oscar wyposażony został w kapsułę ratunkową zamontowaną w kiosku.

Uzbrojenie

• 24 wyrzutnie pocisków rakietowych P-700 Granit (w kodzie NATO SS-N-19 Shipwreck) o zasięgu 550 km, zainstalowane pomiędzy kadłubem wewnętrznym i zewnętrznym, w dwóch rzędach po obu stronach kiosku, każda skierowana pod kątem 40 stopni do przodu. Osłonięte są 12 klapami (pod jedną klapą znajdują się 2 wyrzutnie).
• 4 wyrzutnie torpedowe kalibru 533 mm mogące wystrzeliwać pociski RPK-2 Wjuga (SS-N-15 Starfish).
• 4 wyrzutnie torpedowe kalibru 650 mm mogące wystrzeliwać przeciwokrętowe pociski RPK-6 Wodopad (SS-N-16 Stallion) o zasięgu 120 km.

Wykaz jednostek

W związku z panującą w Marynarce Rosyjskiej tendencją do zmieniania nazw jednostek, występują pewne nieścisłości dotyczące nazw poszczególnych okrętów typu Oscar II. Informacje na temat innych prawdopodobnych nazw (jeśli takowe występują) podane zostały w opisie konkretnych jednostek. Ponadto, ze względu na duże znaczenie okrętów Oscar II dla Marynarki Rosyjskiej, w przypadku niektórych jednostek nie są jasne daty przyjęcia oraz wycofania ze służby. W związku z powyższymi, dane zawarte w tym wykazie należy traktować jedynie orientacyjnie.

Oscar I

• K-206 "Murmańsk"

W służbie w latach 1983-1996, rozmontowany w 2004 roku.

• K-525 "Archangielsk"

W służbie w latach 1982-1996, w 2001 roku rozmontowany w stoczni w Siewierodwińsku.

Oscar II

• K-119 "Woroneż"

W służbie od 1988 roku. Inne prawdopodobne nazwy to "Krasnojarsk", "Tambov" oraz "Czelabińsk".

• K-132 "Irkuck"

W służbie od 1987 roku. Prawdopodobnie wycofany ze służby w 1998 roku. Inna możliwa nazwa okrętu to "Biełgorod".

• K-141 "Kursk"

W służbie od 1994 lub 1995 roku. Zatonął 12 sierpnia 2000 wraz z całą załogą. Wrak okrętu podniesiony z dna w 2001 roku i przetransportowany do Siewierodwińska.

• K-148 "Orenburg"

W służbie od 1986 roku. Wcześniejsze nazwy okrętu: "Krasnodar", "Wołogda". Nie wiadomo, czy okręt nadal znajduje się w służbie, czy też został wycofany (prawdopodobna data wycofania to 1998 rok).

• K-173 "Krasnojarsk"

W służbie od 1988 lub 1989 roku. Prawdopodobnie wycofany ze służby w 1997 lub 1998 roku. Inna możliwa nazwa tego okrętu to "Woroneż".

• K-186 "Omsk"

W służbie od 1993 roku. Prawdopodobnie przemianowany na "Pietropawłowsk Kamczacki".

• K-266 "Orieł"

W służbie od 1992 lub 1993 roku. Wcześniejsza nazwa to "Severodvinsk".

• K-410 "Smoleńsk"

W służbie od 1990 roku.

• K-442 "Czelabińsk"

W służbie od 1990 lub 1991 roku. Inna prawdopodobna nazwa to "Psków".

• K-456 "Wiliuczińsk"

W służbie od 1991 lub 1992 roku. Wcześniejsza nazwa tego okrętu to "Kasatka".

• K-512 "Swiatoj Gieorgij Pobieditiel"

W służbie od 1997 roku. Wcześniejsza nazwa to "Tomsk". 26 stycznia 1998 na okręcie miała miejsce awaria systemu chłodzenia, w wyniku której ranionych zostało pięciu członków załogi. Jeden z nich zmarł 2 dni później.

• K-530 "Biełgorod"

Nie do końca jest jasne, czy dwunasta jednostka typu Oscar II została ukończona, czy też jej budowa została przerwana.

Linki zewnętrzne

• Project 949 / Oscar (Federation of American Scientists) (ang.)
• Zdjęcie satelitarne okrętów typu Oscar II w bazie niedaleko Murmańska
• Okręty Podwodne Świata - typ Oscar - www.ops.mil.pl

Galeria zdjęć

Galeria zdjęć okrętów podwodnych typu Oscar - wwww.ops.mil.pl