Muzyka wokalna

Wikipedia:Weryfikowalność
Ten artykuł od 2010-10 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Muzyka wokalna – muzyka wykonywana za pomocą ludzkiego głosu[1], pierwotna w rozwoju twórczości muzycznej[2]. Może być wykonywana solowo lub zespołowo, z akompaniamentem instrumentów muzycznych lub bez akompaniamentu[3]. W muzyce wokalnej obok czynnika muzycznego może występować również tekst, który nadaje muzyce właściwości programowe[4] oraz przekazuje treść utworu muzycznego[1], a jego stosunek do muzyki różni się w zależności od okresu historycznego[2]. Teksty utworów są przeważnie wierszowane (teksty prozatorskie częściej występują w muzyce liturgicznej). Istnieją również beztekstowe utwory wokalne wykonywane przez zamknięte usta (wł. bocca chiusa) lub w których tekst został zastąpiony, przynajmniej częściowo, przez same samogłoski/spółgłoski, czy też pojedyncze wyrazy. Adaptacje muzyki instrumentalnej do wykonania przez głos ludzki dokonywane są rzadko[1].

Muzyka ta rozwijała się na przestrzeniach epok: średniowiecza (chorały), renesansu (głównie muzyka chóralna – msze, motety, psalmy, chansons, kanony, madrygały), baroku (gdzie wyraźnie zaznaczył się rozkwit utworów na chór oraz orkiestrę). Do około 1600 roku wyraźnie zaznaczała się jej przewaga nad muzyką instrumentalną. W baroku obydwa gatunki muzyki osiągnęły takie samo znaczenie, lecz od ok. 1750 r. muzyka wokalna straciła na popularności.

W klasycyzmie i romantyzmie rozwinęła się forma pieśni, typowa zwłaszcza dla twórczości Franza Schuberta.

Przypisy

Bibliografia

  • EugeniaE. Bender EugeniaE., Muzyka, wyd. 2, Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 2002, ISBN 83-204-2700-2, OCLC 749600081 .
  • Józef MichałJ.M. Chomiński Józef MichałJ.M., KrystynaK. Wilkowska-Chomińska KrystynaK., Formy muzyczne, wyd. I, t. 3. Pieśń, Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1974, ISBN 83-224-0224-4, OCLC 749427187 .
  • JerzyJ. Habela JerzyJ., Słowniczek muzyczny, wyd. 14, Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1998, ISBN 83-224-0336-4, OCLC 28027680 .

Zobacz też

Kontrola autorytatywna (gatunek muzyczny):
  • LCCN: sh85144088
  • GND: 4063783-9
  • NDL: 00570291
  • BnF: 119360060
  • BNCF: 2594
  • NKC: fd979965, ph116628
  • BNE: XX525578
  • J9U: 987007543703405171
Encyklopedia internetowa: