Magnituda

Ten artykuł dotyczy parametru opisującego trzęsienia ziemi. Zobacz też: magnitudo, jednostka wielkości gwiazdowej w astronomii.

Magnituda (łac. magnitudo "wielkość" od magnus^[1], ang. moment magnitude scale (skrót MMS; M_W lub M)) – liczbowa miara wielkości trzęsienia ziemi, oparta na wielkości tzw. momentu sejsmicznego^[2]. Pierwszą wersję opracował w 1935 r. Ch.F. Richter do sklasyfikowania lokalnych wstrząsów kalifornijskich^[3]. Opracowana przez niego „skala magnitud” została później nazwana skalą Richtera.

Obliczanie magnitudy

Według oryginalnej skali Richtera magnituda jest definiowana jako logarytm dziesiętny maksymalnej amplitudy znormalizowanego zapisu fali sejsmicznej, przez sejsmograf Wooda-Andersona, w odległości 100 km od epicentrum. Opracowany przez Richtera sposób obliczania magnitudy umożliwia porównywanie wstrząsów sejsmicznych w różnych miejscach kuli ziemskiej^[4].

W 1978 r. japoński geofizyk, Hirō Kanamori, zmodyfikował sposób obliczania magnitudy, opracowany przez Richtera tak, aby nadawała się ona do określania energii najsilniejszych wstrząsów i nie była zależna od przestarzałego sejsmografu^[2][5].

Obecnie magnituda obliczana jest na podstawie wartości tzw. momentu sejsmicznego, lecz w przedziale mierzonym przez skalę Richtera (do ok. 7) jest z nią porównywalna.

Magnitudę oblicza się według wzorów w oparciu o dane uzyskane z zapisu wstrząsu, takie jak: amplituda ruchu gruntu, okres fali, odległość epicentralna oraz głębokość ogniska. Magnitudę wyznacza się z fal podłużnych (P), poprzecznych (S) – Mb, powierzchniowych (L) – MS oraz z momentu sejsmicznego – M₀. Moment sejsmiczny jest iloczynem wielkości przesunięcia, rozmiarów ogniska i sztywności (wytrzymałości) skał, w których doszło do wstrząsu^[3].

${\displaystyle M_{\mathrm {w} }={\frac {2}{3}}\log(M_{0})-6}$

Wzrost magnitudy M_W o jednostkę oznacza ok. 30 razy większą energię M₀. Energia fal sejsmicznych to jedynie część całkowitej energii trzęsienia ziemi. Reszta energii rozprasza się w postaci ciepła, powoduje trwałe deformacje skał^[3].

Zobacz też

Zobacz hasło magnituda w Wikisłowniku

• skala Mercallego
• skala Miedwiediewa-Sponheuera-Karnika
• skala Richtera

Przypisy