Kiyoshi Itō

Kiyoshi Itō
Ilustracja
Państwo działania

Japonia

Data i miejsce urodzenia

7 września 1915
Hokusei

Data i miejsce śmierci

10 listopada 2008
Kioto

doktor nauk matematycznych
Specjalność: procesy stochastyczne
Alma Mater

Kyoto University

Odznaczenia
Order Kultury (Japonia)
Nagroda Wolfa, Nagroda Kioto

Kiyoshi Itō (jap. 伊藤 清 Itō Kiyoshi; ur. 7 września 1915 w Hokusei, zm. 10 listopada 2008 w Kioto[1][2][3]) – japoński matematyk zajmujący się głównie procesami stochastycznymi, twórca rachunku różniczkowego Itō, laureat Nagrody Kioto, Nagrody Wolfa i Nagrody Gaussa (był jej pierwszym laureatem)[1].

Życiorys

W 1938 ukończył matematykę na wydziale nauk ścisłych Cesarskiego Uniwersytetu Tokijskiego i w następnym roku rozpoczął pracę w japońskim urzędzie statystycznym, gdzie pracował do 1943. Od 1943 do 1952 był wykładowcą na wydziale nauk w Nagoya University[a]. W 1945 uzyskał tytuł doktora nauk Cesarskiego Uniwersytetu Tokijskiego. W latach 1952–1979 był profesorem na Kyoto University, a następnie na Uniwersytecie Gakushūin (1979–1985). W latach 1976–1979 był dyrektorem Instytutu Badawczego Nauk Matematycznych Kyoto University. Od 1979 był profesorem emerytowanym tej uczelni.

Pracował również na uczelniach zagranicznych: Uniwersytecie Stanforda (1961–1964), duńskim Aarhus Universitet (1966–1969), Uniwersytecie Cornella (1976–1979).

Działalność naukowa

Itō w swoich pionierskich badaniach nad rachunkiem prawdopodobieństwa doprowadził do powstania nazwanego jego nazwiskiem rachunku(inne języki)– stochastycznego rachunku różniczkowego opisującego niedeterministyczne i przypadkowe ewolucje. Pierwsze publikacje na ten temat pojawiły się w 1942. Wzór Ito ma zastosowanie nie tylko w innych dziedzinach matematyki, ale też innych naukach, jak fizyka, inżynieria, biologia czy ekonomia[1][2].

Życie prywatne

Znał cztery języki obce – angielski, chiński, niemiecki i francuski – choć opanował je głównie w piśmie. Miał trzy córki: Keiko, Kazuko i Junko. Żona Itō, Shizue, zmarła w 2000 roku[3].

Nagrody i wyróżnienia

Wybrane prace

  • KiyosiK. Itō KiyosiK., On the Probability Distribution on a Compact Group, „Nippon Sugaku-Buturigakkwai Kizi Dai 3 Ki / Proceedings of the Physico-Mathematical Society of Japan. 3rd series”, 22 (12), 1940, s. 977–998, ISSN 0370-1239 .
  • KiyosiK. Itō KiyosiK., Differential equations determining a Markoff process, „Zenkoku Sizyo Sugaku Danwakai-si (J. Pan-Japan Math. Coll.)” (1077), 1942, s. 1352–1400 .
  • KiyosiK. Itō KiyosiK., Stochastic integral, „Proceedings of the Imperial Academy”, 20 (8), 1944, s. 519–524, DOI: 10.3792/pia/1195572786 .
  • KiyoshiK. Itō KiyoshiK., On a stochastic integral equation, „Proceedings of the Japan Academy”, 22 (2), 1946, s. 32–35, DOI: 10.3792/pja/1195572371 .
  • KiyoshiK. Itō KiyoshiK., Stochastic differential equations in a differentiable manifold, „Nagoya Mathematical Journal”, 1, 1950, s. 35–47 .
  • KiyoshiK. Itō KiyoshiK., On a formula concerning stochastic differentials, „Nagoya Mathematical Journal”, 3, 1951, s. 55–65 .
  • KiyoshiK. Itō KiyoshiK., HenryH. McKean HenryH., Diffusion Processes and Their Sample Paths, Berlin: Springer Verlag, 1974, ISBN 978-3-540-60629-1 .
  • KiyoshiK. Itō KiyoshiK., Foundations of Stochastic Differential Equations in Infinite Dimensional Spaces, Philadelphia: Society for Industrial and Applied Mathematics, 1984, ISBN 978-0-89871-193-6 .

Uwagi

  1. W latach 1939–1947 uczelnia nosiła nazwę: Nagoya Teikoku Daigaku, ang. Nagoya Imperial University, obecnie Nagoya Daigaku, ang. Nagoya University.

Przypisy

  1. a b c d Kiyosi Itô [online], Kioto Prize [dostęp 2019-01-11]  (ang.).
  2. a b c d e Kiyosi Itô [online], Research Institute for Mathematical Sciences | Kyoto University [dostęp 2019-01-01]  (ang.).
  3. a b SteveS. Lohrnov SteveS., Kiyoshi Ito, 93, Mathematician Who Described Random Motion, Dies [online], The New York Times, 23 listopada 2008 [dostęp 2019-01-11]  (ang.).
  4. Recipients of the Asahi Prize [online], The Asahi Prize [dostęp 2019-01-11]  (ang.).
  5. The Imperial Prize,Japan Academy Prize,Duke of Edinburgh Prize Recipients [online], The Japan Academy [dostęp 2019-01-11]  (ang.).
  6. Kiyoshi Ito Winner of Wolf Prize in Mathematics - 1987 [online], Wolf Fundation [dostęp 2019-01-11] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-17]  (ang.).
  7. Carl Friedrich Gauss Prize for Applications of Mathematics 2006 [online], International Mathematics Union [dostęp 2019-01-12]  (ang.).
  8. Donald Keene, 7 others win Order of Culture [online], Daily Yomiuri Online, 29 października 2008 [dostęp 2019-01-01] [zarchiwizowane z adresu 2008-10-30] .

Linki zewnętrzne

  • Bibliography of Kiyosi Itô [online], Research Institute for Mathematical Sciences [dostęp 2019-01-11]  (ang.).
  • p
  • d
  • e
Laureaci Nagrody Wolfa w dziedzinie matematyki
XX wiek
XXI wiek
  • p
  • d
  • e
Laureaci Nagrody Kioto (nauki podstawowe)
Nauki biologiczne
Nauki matematyczne
Ziemia i wiedza o planetach,
astronomia i astrofizyka
Nauki przyrodnicze
Kognitywistyka
  • ISNI: 0000000108795926
  • VIAF: 24652281
  • LCCN: n78087992
  • GND: 119388073
  • NDL: 00022844
  • LIBRIS: khwz1v635g9c9dj
  • BnF: 12221404x
  • SUDOC: 030888298
  • NKC: stk2007393714
  • NTA: 069618941
  • CiNii: DA00031536
  • Open Library: OL456129A, OL2683739A
  • NUKAT: n97007097
  • J9U: 987007529081705171
  • Treccani: kiyoshi-ito
  • Universalis: ito-kiyoshi-1915-2008
  • NE.se: ito-integral
Identyfikatory zewnętrzne:
  • MacTutor: Ito