Iwan Karatczenia
| Pełne imię i nazwisko | Iwan Michajławicz Karatczenia |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 13 sierpnia 1948 |
| Koordynator Grupy Roboczej Rady Szefów Państw i Rady Szefów Rządów Wspólnoty Niepodległych Państw, sekretarz wykonawczy WNP | |
| Okres | od 1992 |
| Poprzednik | stanowisko utworzone |
| Następca | Boris Bieriezowski |
| Deputowany do Izby Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi I kadencji | |
| Okres | od 27 listopada 1996 |
| Poprzednik | stanowisko utworzone |
| Deputowany do Rady Najwyższej Republiki Białorusi XII i XIII kadencji (do 19 września 1991 – Rady Najwyższej Białoruskiej SRR) | |
| Okres | od 1990 |
| Przynależność polityczna | bezpartyjny (XIII kadencja) |
| Okres | od 9 stycznia 1996 |
| Następca | wybory nie odbyły się |
| Odznaczenia | |
 | |
Iwan Michajławicz Karatczenia (biał. Іван Міхайлавіч Каратчэня, ros. Иван Михайлович Коротченя, Iwan Michajłowicz Korotczenia; ur. 13 sierpnia 1948 w Talu) – białoruski polityk, w latach 1992–1998 koordynator Grupy Roboczej Rady Szefów Państw i Rady Szefów Rządów Wspólnoty Niepodległych Państw (WNP), później – sekretarz wykonawczy WNP; faktyczny twórca organów roboczych WNP; deputowany do Rady Najwyższej Republiki Białorusi XIII kadencji, w latach 1996–2000 deputowany do Izby Reprezentantów Republiki Białorusi I kadencji; doktor nauk ekonomicznych (odpowiednik polskiego stopnia doktora habilitowanego), pułkownik rezerwy.
Życiorys
Młodość i praca
Urodził się 13 sierpnia 1948 roku we wsi Tal, w rejonie lubańskim obwodu mińskiego Białoruskiej SRR, ZSRR. W 1975 roku ukończył Białoruską Państwową Akademię Gospodarstwa Wiejskiego, uzyskując wykształcenie agronoma, i w 1986 roku Mińską Wyższą Szkołę Partyjną, uzyskując wykształcenie politologa. W 1994 roku otrzymał stopień kandydata nauk ekonomicznych (odpowiednik polskiego stopnia doktora). Temat jego dysertacji kandydackiej brzmiał: Powstanie i warunki rozwoju integracyjnego związku ekonomicznego państw – członków WNP. W 1996 roku uzyskał stopień doktora nauk ekonomicznych (odpowiednik polskiego stopnia doktora habilitowanego). Temat jego dysertacji doktorskiej brzmiał: Strategia i perspektywy formowania związku ekonomicznego krajów WNP[1].
Pracował jako główny agronom, przewodniczący kołchozu. Odbył służbę w szeregach Armii Radzieckiej. Od 1980 roku był I zastępcą przewodniczącego Uzdeńskiego Rejonowego Komitetu Wykonawczego – kierownikiem Wydziału Rolnictwa. W latach 1986–1990 pełnił funkcję I sekretarza Wilejskiego Komitetu Miejskiego Komunistycznej Partii Białorusi. W latach 1990–1992 był deputowanym do Białoruskiej SRR / Rady Najwyższej Republiki Białorusi XII kadencji. Pełnił w niej funkcję członka Prezydium i przewodniczącego Komisji ds. Jawności, Środków Masowego Przekazu i Praw Człowieka. W styczniu 1992 roku decyzją Rady Szefów Państw Wspólnoty Niepodległych Państw (WNP) na wniosek Stanisłaua Szuszkiewicza został mianowany koordynatorem Grupy Roboczej Rady Szefów Państw i Rady Szefów Rządów WNP, później – sekretarzem wykonawczym WNP. Był faktycznym twórcą organów roboczych WNP[1].
Działalność parlamentarna
W pierwszej turze wyborów parlamentarnych 14 maja 1995 roku został wybrany na deputowanego do Rady Najwyższej Republiki Białorusi XIII kadencji z lubańskiego okręgu Wyborczego nr 192[2]. 9 stycznia 1996 roku został zaprzysiężony na deputowanego[3]. Od 23 stycznia pełnił w Radzie Najwyższej funkcję członka Stałej Komisji ds. Międzynarodowych[4]. Był bezpartyjny[2]. Poparł dokonaną przez prezydenta Alaksandra Łukaszenkę kontrowersyjną i częściowo nieuznaną międzynarodowo zmianę konstytucji. 27 listopada 1996 roku przestał uczestniczyć w pracach Rady Najwyższej i wszedł w skład utworzonej przez prezydenta Izby Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi I kadencji[5]. Zgodnie z Konstytucją Białorusi z 1994 roku jego mandat deputowanego do Rady Najwyższej zakończył się 9 stycznia 2001 roku; kolejne wybory do tego organu jednak nigdy się nie odbyły[6]. Jego kadencja w Izbie Reprezentantów zakończyła się 21 listopada 2000 roku.
W maju 1998 roku został zwolniony ze stanowiska sekretarza wykonawczego WNP w związku w wyborem na to stanowisko Borisa Bieriezowskiego i mianowany jego I zastępcą[1].
Iwan Karatczenia został w 1994 roku akademikiem Międzynarodowej Akademii Nauk Organizacji i Zarządzania, w 1995 roku – akademikiem Międzynarodowej Akademii Nauk Informacji, Procesów i Technologii Informacyjnych, w 1997 roku – akademikiem Międzynarodowej Akademii Nauk Szkół Wyższych. Posiada stopień pułkownika rezerwy[1].
Prace
Iwan Karatczenia jest autorem ponad 40 artykułów naukowych[1].
Odznaczenia
- Order Przyjaźni Narodów (Rosja);
- medal „5 Solagii Kuwwachoi Musallachi Czumrchurii Toczykiston” (Tadżykistan)[1].
Życie prywatne
Iwan Karatczenia jest żonaty, ma dwoje dzieci[1]. W 1995 roku mieszkał w Mińsku[2].
Przypisy
- ↑ a b c d e f g Kto... s. 136–137.
- ↑ a b c Спіс дэпутатаў Вярхоўнага Савета Рэспублікі Беларусь, выбраных 14 мая 1995 года. Centralna Komisja Republiki Białorusi ds. Wyborów i Prowadzenia Republikańskich Referendów. [dostęp 2019-09-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-17)]. (biał.).
- ↑ С. Шарецкий: Постановление Верховного Совета Республики Беларусь от 9 января 1996 г. №4-XIII. pravo.levonevsky.org, 1996-01-09. [dostęp 2018-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-13)]. (ros.).
- ↑ С. Шарецкий: Постановление Верховного Совета Республики Беларусь от 23 января 1996 г. №32-XIII. pravo.levonevsky.org, 1996-01-23. [dostęp 2019-09-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-31)]. (ros.).
- ↑ А. Лукашенко: Закон Республики Беларусь от 27 ноября 1996 г. № 819-XIII. Izba Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi, 1996-11-27. [dostęp 2019-06-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-15)]. (ros.).
- ↑ М. Грыб: Канстытуцыя 1994 года. Narodowy Internetowy Portal Prawy Republiki Białorusi, 1994-03-15. [dostęp 2020-04-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-28)]. (biał.).
Bibliografia
- Centrum Naukowo-Analityczne „Białoruska Perspektywa”: Kto jest kim w Białorusi. Białystok: Podlaski Instytut Wydawniczy, 2000, s. 313, seria: Biblioteka Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska – Białoruś. ISBN 83-913780-0-4.
