František Xaver Dušek

František Xaver Dušek
Data i miejsce urodzenia

przed lub 8 grudnia 1731 (data chrztu)
Chotěborky

Pochodzenie

czeskie

Data i miejsce śmierci

12 lutego 1799
Praga

Gatunki

muzyka poważna, muzyka klasycyzmu

Zawód

kompozytor, pianista, pedagog

Multimedia w Wikimedia Commons

František Xaver Dušek (niem. Franz Xaver Duschek lub Dussek; ochrzczony 8 grudnia 1731 w Chotěborkach, zm. 12 lutego 1799 w Pradze[1][2][3]) – czeski kompozytor, pianista i pedagog.

Jego rodzice byli poddanymi hrabiego Johanna Karla von Šporka, dzięki mecenatowi którego František Xaver ukończył jezuickie gimnazjum w Hradcu Králové[1][2]. Następnie uczył się kompozycji i gry na organach u Františka Habermanna w Pradze oraz u Georga Christopha Wagenseila w Wiedniu[1]. W 1770 roku osiadł na stałe w Pradze, gdzie działał jako kompozytor i pedagog[1]. Jego uczniami byli m.in. Leopold Koželuh, Jan Nepomuk Augustin Vitásek[1] oraz śpiewaczka Josefina Hambacher (1754–1824), którą poślubił w 1776 roku[1][3].

W letniej willi Dušków pod Pragą, zwanej Bertramka, bywali czołowi przedstawiciele ówczesnego praskiego życia muzycznego[1][2], w tym Wolfgang Amadeus Mozart, z którym łączyła ich serdeczna przyjaźń[1][3]. Mozart pisał dla Josefiny Duškowej arie koncertowe[3], a podczas pobytu w Bertramce skomponował opery Don Giovanni i Łaskawość Tytusa[1][2].

Tworzył w stylu galant. Napisał ponad 40 symfonii, koncerty i sonaty fortepianowe, kwartety smyczkowe, utwory kameralne[2].

Zmarł na Małej Stranie, został pochowany na Cmentarzu Małostrańskim[4].

Przypisy

  1. a b c d e f g h i Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 2. Część biograficzna cd. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984, s. 489. ISBN 83-224-0223-6.
  2. a b c d e The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 233. ISBN 0-674-37299-9.
  3. a b c d Encyklopedia muzyki. red. Andrzej Chodkowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 212. ISBN 978-83-01-13410-5.
  4. Dušek, František Xaver. Český hudební slovník osob a institucí. [dostęp 2020-11-15]. (cz.).

Linki zewnętrzne

  • ISNI: 0000000110574073
  • VIAF: 39561586
  • LCCN: n81074634
  • GND: 118122274
  • NDL: 01053289
  • BnF: 138935405
  • SUDOC: 122233883
  • NKC: jn19990209169
  • BNE: XX1726342
  • NTA: 096200715
  • BIBSYS: 6053863
  • CiNii: DA10380611
  • Open Library: OL7515962A
  • PLWABN: 9810630249805606
  • NUKAT: n2009148339
  • J9U: 987007260676405171
  • PTBNP: 1017778
  • LNB: 000231093
  • RISM: people/30000915
  • PWN: 3895076
  • NE.se: frantisek-xaver-dusek