Franciszek Stróżyński

Franciszek Stróżyński
Data i miejsce urodzenia

5 października 1890
Rozdrażew

Data i miejsce śmierci

10 maja 1936
Poznań

Związek Zawodowy Robotników Rolnych RP
Okres

od 1925
do 1936

Przynależność polityczna

Polska Partia Socjalistyczna

Franciszek Stróżyński (ur. 5 października 1890 w Rozdrażewie, zm. 10 maja 1936 w Poznaniu)[1] – polski działacz socjalistyczny i związkowy.

Życiorys

Urodził się w chłopskiej rodzinie Józefa Stróżyńskiego i Małgorzaty zd. Hadryan[2]. Po ukończeniu szkoły ludowej, kształcił się w zawodzie kowala. W latach 1909-1911 pracował w fabrykach i hutach żelaza Zagłębia Ruhry. W tym czasie dokształcał się w polonijnych organizacji młodzieżowych. W czasie I wojny światowej walczył w armii niemieckiej na froncie zachodnim. W 1915 dostał się do niewoli francuskiej. Od lutego 1919 roku był sekretarzem Misji Wojskowej Polsko-Francuskiej. Do Polski wrócił w 1920 roku z armią Józefa Hallera, a potem brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej[3]. Dosłużył się stopnia chorążego[4]. W 1923 roku po zwolnieniu z wojska osiadł w Krotoszynie[5]

W 1924 wstąpił do Polskiej Partii Socjalistycznej. Na początku działał na polu lokalnym, tworząc krotoszyński Związek Zawodowy Spożywców. Działał również w ostrowskim oddziale Związku Zawodowego Kolejarzy. Był prominentnym działaczem Związku Zawodowego Robotników Rolnych RP. W latach 1932-1936 był sekretarzem Zarządu Głównego w Warszawie tego związku[5][6].

Był jednym z przywódców (obok Stanisława Turtonia i Franciszka Kowalewskiego) poznańskiego oddziału PPS. W latach 1929-1935 był członkiem poznańskiego Okręgowego Komitetu Robotniczego. Założył antysanacyjne i socjalistyczne wydawnictwo "Walka Ludu"[1][7], pełniąc w nim funkcję redaktora[8][9]. W 1936 został członkiem Rady Naczelnej PPS[10].

Zmarł w 1936 roku w Poznaniu z przyczyn zdrowotnych[11]. Pochowany został na górczyńskim cmentarzu ewangelickim (dzisiaj Park Górczyński w Poznaniu). Jego pogrzeb miał charakter uroczystości PPS i związków zawodowych[12]. Mowy pogrzebowe wygłosili Jan Kwapiński, Kazimierz Rusinek i Zbigniew Gajewski[13]. Po wojnie jego grób przeniesiono na cmentarz Miłostowo[5] (pole 3, kwatera ewangelicka).

Jego imieniem nazwana jest ulica na poznańskim Piątkowie[3].

Grób Franciszka Stróżyńskiego na cmentarzu Miłostowo w Poznaniu

Przypisy

  1. a b Aleksandra Błaszak-Zbierska: Wycieczki po Piątkowie i okolicach. Poznań: ABOS, 1995, s. 148. ISBN 83-85337-17-2.
  2. Akt urodzenia [online] .
  3. a b MarekM. Rezler MarekM., Echo Piątkowa, luty 2014 .
  4. Gazeta Robotnicza, 1936, R. 40, nr 143 - Silesian Digital Library [online], www.sbc.org.pl [dostęp 2018-04-04] .
  5. a b c WiesławaW. Binek WiesławaW., Słynni rozdrażewianie i ich dzieje z historią Polski i regionu związane .
  6. Z pola walki: kwartalnik poświęcony dziejom ruchu robotniczego, KC PZPR. Zakład Historii Partii, 1958 .
  7. EdmundE. Makowski EdmundE., Kształtowanie się stosunków społeczno-politycznych w Wielkopolsce w latach 1926-1939, 1979 .
  8. Henryk Kondziela, Marian Olszewski. Miejsca pamiątkowe związane z dziejami ruchu robotniczego w Poznaniu z lat 1871-1948. „Kronika Miasta Poznania”. Nr 2/1966, s. 47, 1966. Wydawnictwo Poznańskie. 
  9. AndrzejA. Notkowski AndrzejA., Pod znakiem trzech strzał: prasa Polskiej Partii Socjalistycznej w latach 1918-1939, Wydawnictwo Edukacyjne, 1 stycznia 1997, s. 361 .
  10. Kartki robotniczych wspomnień: z życia i walki w Wielkopolsce w latach 1918-1945, Wydawnictwo Poznańskie, 1972, s. 574 .
  11. Gazeta Robotnicza, 1936, R. 40, nr 140 - Silesian Digital Library [online], www.sbc.org.pl [dostęp 2018-04-04] .
  12. Wolnomyśliciel Polski, 10 czerwca 1936 .
  13. Stanisław (1904-1962). Red.S.(1. 1. ). R. Niemyski Stanisław (1904-1962). Red.S.(1. 1. ). R., Gazeta Robotnicza, 1936, R. 40, nr 148, 1936 [dostęp 2018-11-12]  (ang.).