Ewan McGregor

Ewan McGregor

Ewan McGregor (2012)
Imię i nazwisko	Ewan Gordon McGregor
Data i miejsce urodzenia	31 marca 1971 Perth, Szkocja
Zawód	aktor
Współmałżonek	Eve Mavrakis (1995–2020; rozwód) Mary Elizabeth Winstead (od 2022)
Lata aktywności	od 1993
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Ewan Gordon McGregor (ur. 31 marca 1971 w Perth) – brytyjski aktor urodzony w Szkocji (członek klanu McGregor).

Wcielił się w postać uzależnionego od heroiny Marka Rentona w dramacie Trainspotting (1996), Obi-Wana Kenobiego w trylogii prequeli serii Gwiezdne wojny (1999–2005), poetę Christiana w filmie muzycznym Moulin Rouge! (2001), młodego Edwarda Blooma w przygodowym komediodramacie fantasy Duża ryba (2003), Radka Dekla w familijnej komedii animowanej Roboty (2005), kamerlinga Patricka McKennę w dreszczowcu Anioły i Demony (2009), pisarza-widmo w dreszczowcu politycznym Romana Polańskiego Autor widmo (2010), doktora Alfreda Jonesa w komediodramacie romantycznym Połów szczęścia w Jemenie (2011), Lumière w adaptacji musicalu Piękna i Bestia (2017), Krzysztofa Robina w komediodramacie fantasy Krzysiu, gdzie jesteś? (2018) oraz superzłoczyńcę Czarną Maskę w fantastycznonaukowym filmie akcji Ptaki Nocy (i fantastyczna emancypacja pewnej Harley Quinn) (2020).

W 1997 według magazynu „Empire” znalazł się na 36 miejscu listy „100 najlepszych gwiazd filmowych wszech czasów”^[1]. W 2018 zdobył Złoty Glob dla najlepszego aktora w miniserialu lub filmie telewizyjnym za podwójną rolę Emmita Stussy „Króla parkingów Minnesoty” i jego młodszego brata Raya w Fargo^[2]. Był też nominowany do Złotego Globu dla najlepszego aktora w filmie komediowym lub musicalu za występ w Moulin Rouge! (2001) i Połowie szczęścia w Jemenie (2011)^[3].

McGregor był zaangażowany w działalność charytatywną i od 2004 był ambasadorem UNICEF. W 2013 został odznaczony Orderem Imperium Brytyjskiego w randze Oficera (OBE) za zasługi dla teatru i dobroczynności^[4]. W 2016 otrzymał nagrodę humanitarną BAFTA^[5].

Życiorys

Wczesne lata

Urodził się w Perth^[6] w Szkocji jako syn Carol Diane McGregor (z domu Lawson) i Jamesa Charlesa Stewarta „Jima” McGregora^[7][8]. Jego matka była nauczycielką w Crieff High School i Kingspark School w Dundee. Jego ojciec przez wiele lat był nauczycielem fizyki pracującym w prywatnej szkole Morrison’s Academy, gdzie Ewan uczył się od dzieciństwa, podobnie jak jego starszy brat Colin (ur. 1969), który został pilotem Panavia Tornado i Royal Air Force^[1].

Po ukończeniu szkoły Morrison’s Academy w wieku 16 lat pracował jako asystent w Perth Theatre i uczył się na wydziale dramatu w Fife College w Kirkcaldy^[9]. Mając 18 lat przeniósł się do Londynu, aby studiować aktorstwo Guildhall School of Music and Drama, gdzie spotkał się z Jude’em Law i Naveenem Andrewsem^[10].

Początki kariery

Pół roku przed ukończeniem szkoły otrzymał główną rolę szeregowego Micka Hoppera, który kończy służbę krajową jako tłumacz rosyjskich dokumentów, w sześcioczęściowym miniserialu muzycznym Dennisa Pottera przygotowanym dla Channel 4 Szminka na twoim kołnierzyku (Lipstick on Your Collar, 1993)^[10]. Niedługo potem zagrał Juliana Sorela, młodego chłopaka o niezwykłej wrażliwości i doskonałej pamięci, w telewizyjnej adaptacji powieści Stendhala Czerwone i czarne - BBC Szkarłatne i czarne (Scarlet and Black, 1993) z Rachel Weisz. Jego prawdziwy debiut filmowy to rola Alvareza w komediodramacie Billa Forsytha Być człowiekiem (Being Human, 1993) u boku Robina Williamsa. Rola Alexa Law, bezczelnego i próżnego, samozwańczego dziennikarza „hakera” w czarnej komedii Danny’ego Boyle’a Płytki grób (Shallow Grave, 1994) przyniosła mu nagrodę magazynu „Empire”^[10]. W brytyjskim dramacie Lazurowy dynamit (Blue Juice, 1995) z Seanem Pertwee i Catherine Zeta-Jones został obsadzony w roli wypalonego handlarza narkotyków i dziennikarza Deana Raymonda^[11].

Rozwój kariery

Peter Greenaway zaangażował go do roli w biseksualnego młodego angielskiego tłumacza Jeromego, którego uwodzi młoda Japonka w dramacie erotycznym Pillow Book (1996)^[12][13]. W komedii muzycznej Emma (1996) na podstawie powieści Jane Austen Emma z Gwyneth Paltrow wystąpił jako Frank Churchill, syn pana Westona (James Cosmo) z pierwszego małżeństwa. Za kreację antybohatera narkomana Marka „Renta Boya” Rentona w ekranizacji książki Irvine Welsha Trainspotting (1996) w reżyserii Danny’ego Boyle’a został uhonorowany szkocką nagrodą Brytyjskiej Akademii Sztuki Filmowej i Telewizyjnej w Glasgow i nagrodą magazynu „Empire”, a także był nominowany do MTV Movie Awards 1997 w kategorii najlepsza rola przełomowa. Wkrótce pojawił się w popularnych hollywoodzkich serialach telewizyjnych: HBO Opowieści z krypty (1996) i NBC Ostry dyżur (1997)^[14]. W komediodramacie Pocałunek węża (The Serpent’s Kiss) był młodym holenderskim architektem krajobrazu Meneerem Chrome. W dreszczowcu Nocna zmiana (Nightwatch, 1997) z Nickiem Nolte jako student prawa Martin Bells podejmuje pracę jako nocny stróż w kostnicy, gdzie zaczynają być popełniane zbrodnie. Za występ jako fatalny kochanek z klasy robotniczej Robert Lewis w komedii kryminalnej fantasy Życie mniej zwyczajne (A Life Less Ordinary, 1997) otrzymał kolejną nagrodę magazynu „Empire” i nominację do MTV Movie Awards 1998 w kategorii najlepsza scena taneczna z Cameron Diaz. W dramacie muzycznym Todda Haynesa Idolu (1998)^[15] z Christianem Bale zagrał rolę gwiazdy rocka, Curta Wilda, postać wzorowaną na Iggy Popie^[16], muzy i potencjalnego kochanka gwiazdora glam rocka Briana Slade’a (Jonathan Rhys Meyers)^[17].

Od listopada 1998 do marca 1999 McGregor grał Malcolma Scrawdyke w spektaklu Little Malcolm and His Struggles Against the Eunuchs w Hampstead Theatre w London Borough of Camden i Harold Pinter Theatre na West End. Po występie jako Billy w komediodramacie muzycznym Marka Hermana O mały głos (1998) u boku Michaela Caine’a, przyjął rolę młodego Obi-Wana Kenobiego w pierwszej trylogii Gwiezdnych wojen - Gwiezdne wojny: część I – Mroczne widmo (1999), w oryginalnej trylogii portretowanego przez sir Aleca Guinnessa. Pierwotnie do roli młodego Kenobiego brany był pod uwagę Kenneth Branagh, a także Hugh Jackman, Harry Connick, Jr. i Tim Roth. Podczas kręcenia McGregor wydawał dźwięki miecza świetlnego podczas pojedynków. George Lucas wielokrotnie wyjaśniał, że efekty dźwiękowe zostaną później dodane przez ludzi od efektów specjalnych. Ewan skomentował: „Wciąż dawałem się ponieść emocjom”. Wspominał też, że jego rola w filmie polegała na „wchodzeniu do pokoi i patrzeniu w górę”. Jako Obi-Wan Kenobi był nominowany do Nagrody Saturna w kategorii najlepszy drugoplanowy aktor telewizyjny.

W listopadzie 2001 McGregor pojawił w epizodycznej roli w The Play What I Wrote^[18]. Za kreację cierpiącego na depresję pisarza Christiana w dramacie muzycznym Moulin Rouge! (2001) z Nicole Kidman zdobył nagrodę Europejską Nagrodę Filmową i Nagrody Satelity dla najlepszego aktora w filmie dramatycznym oraz nominację do Złotego Globu dla najlepszego aktora w filmie komediowym lub musicalu. Dzięki roli aroganckiego dziennikarza Catchera Blocka w komedii romantycznej Do diabła z miłością (2003) z Renée Zellweger zyskał w Hollywood opinie aktora romantycznego w stylu Sinatry^[19]. Otrzymał także doskonałe recenzje za rolę włóczęgi Joe Taylora (uhonorowanej szkocką nagrodą BAFTA) w brytyjsko-francuskim erotycznym dramacie kryminalnym Młody Adam (2003), w którym partnerował uznanej brytyjskiej aktorce, Tildzie Swinton^[20].

Użyczył swojego głosu w dwóch filmach animowanych: Roboty (2005) Chrisa Wedge’a i Carlosa Saldanhy jako Radek Dekiel – robot obdarzony talentem tworzenia wynalazków i Szeregowiec Dolot (2005) jako szeregowiec Franek Dolot. Odrzucił propozycję zagrania Bonda w Casino Royale^[21]. Kolejne filmy, w których przyjął główną rolę, sensacyjny dreszczowiec fantastycznonaukowy Michaela Baya Wyspie (2005) w podwójnej roli jako Tom Lincoln i Lincoln Six-Echo z Scarlett Johansson oraz dreszczowiec psychologiczny Marca Forstera Zostań (Stay, 2005) jako psychiatra Sam Foster z Naomi Watts, zebrała mieszane recenzje od krytyków i w Ameryce nie odniosły sukcesu^[22][23]. W komediodramacie Burza hormonów (Scenes of a Sexual Nature, 2006) zagrał homoseksualnego Bylly’ego^[24].

Od czerwca 2005 do kwietnia 2007 w Piccadilly Theatre w Londynie występował w roli Sky’a Mastersona w musicalu Faceci i laleczki (Guys and Dolls) z Jane Krakowski^[25], za którą otrzymał nagrodę LastMinute.com dla najlepszego aktora za rolę w 2005^[26]. W 2006 był nominowany do Laurence Olivier Award jako najlepszy aktor musicalowy^[27]. Od grudnia 2007 do lutego 2008 występował jako Iago w Otellu w Donmar Warehouse obok Chiwetela Ejiofora w roli tytułowej i Kelly Reilly jako Desdemony^[28]. W maju 2008 zagrał tę rolę w BBC Radio 3^[28].

Za rolę doktora Alfreda „Freda” Jonesa, eksperta do spraw rybołówstwa w komediodramacie Lasse Hallströma Połów szczęścia w Jemenie (2011) został nominowany do Złotego Globu dla najlepszego aktora w filmie komediowym lub musicalu. Zasiadał w jury konkursu głównego na 65. MFF w Cannes (2012). Od 30 października 2014 do 4 stycznia 2015 grał postać Henry’ego w sztuce Toma Stopparda Prawdziwa rzecz (The Real Thing)^[29] z Maggie Gyllenhaal i Joshem Hamiltonem.

W sierpniu 2019 ogłoszono, że McGregor powróci do roli Obi-Wana Kenobiego w nadchodzącym serialu Disneya osadzonym w świecie Gwiezdnych wojen. Ma on się skupiać na losach Kenobiego pomiędzy trzecią a czwartą częścią filmowej sagi^[30][31].

Był na okładkach magazynów takich jak „Elle”, „GQ”, „TV Guide”, „Entertainment Weekly”, „Vanity Fair”, „Time”, „Esquire”, „Men’s Health”, „Safari”, „Detalis”, „Out”, „Film” i „Variety”^[32].

W miniserialu Netflix Halston (2021) wcielił się w legendarnego projektanta mody Roya Halstona Frowicka^[33][34].

Long Way Round, Down, Up

Jako zapalony motocyklista, Ewan McGregor wziął udział w kilku wyprawach motocyklowych razem ze swoim przyjacielem Charleyem Boormanem i ich kamerzystą Claudiem Von Planta. Pierwsza z nich miała miejsce w 2004 roku. Od połowy kwietnia do końca lipca McGregor i Boorman podróżowali z Londynu do Nowego Jorku poprzez Unię Europejską, Ukrainę, Rosję, Kazachstan, Mongolię, Syberię i Kanadę na motocyklach BMW R1150GS Adventure, pokonując dystans 30 395 km. Wyprawa ta była bazą dla serialu telewizyjnego i książki pod wspólnym tytułem Long Way Round. Podczas podróży McGregor i jego współtowarzysze odwiedzili trzy ośrodki UNICEF-u na Ukrainie, w Kazachstanie i Mongolii. Podobny charakter miały dwie kolejne wyprawy: Long Way Down (2007) oraz Long Way Up (2020).

W 2007 razem z Boormanem McGregor udał się w następną daleką motocyklową wyprawę – z miejscowości John o’ Groats w północnej Szkocji do Kapsztadu w Republice Południowej Afryki i przy okazji odwiedził ośrodki UNICEF-u. W 2004 McGregor został Ambasadorem ONZ i odwiedził różne ośrodki UNICEF-u, w tym także te pomagające dzieciom chorym na AIDS w Afryce.

Życie prywatne

Swoją żonę Eve Mavrakis, francuską producentkę filmową greckiego pochodzenia, poznał gdy występował gościnnie w brytyjskim serialu Kavanagh QC^[35]. Pobrali się 22 lipca 1995 we Francji. Mają cztery córki: Clarę Mathilde (ur. luty 1996), Esther Rose (ur. listopad 2001), Anouk (ur. 2011) oraz adoptowaną w kwietniu 2006 roku Jamiyan (ur. 2001 w Mongolii).

28 maja 2017 zdecydował się na rozstanie ze swoją żoną i związał się z o 14 lat młodszą aktorką Mary Elizabeth Winstead, którą poznał na planie trzeciego sezonu serialu Fargo^[36]. W dniu 19 stycznia 2018 McGregor, po 22 latach małżeństwa, złożył wniosek o rozwód z pierwszą żoną, powołując się na różnice charakteru^[37].

Jako wielki fan talentu Daniela Day-Lewisa^[38], w pewnym momencie swojej kariery rozważał nawet jej zakończenie, ponieważ uświadomił sobie, że nigdy nie będzie tak dobry jak Day-Lewis^[39].

Filmografia

Aktor

• 1989–1996: Opowieści z krypty (Tales from the Crypt) jako Ford (gościnnie)
• 1993: Czerwone i czarne (Scarlet and Black) jako Julien Sorel
• 1993: Szminka na twoim kołnierzyku (Lipstick on Your Collar) jako szeregowy Mick Hopper
• 1993: Być człowiekiem (Being Human) jako Alvarez
• 1993: Family Style jako Jimmy
• 1994: Doggin' Around jako Tom Clayton
• 1994: Ostry dyżur (ER) jako Duncan Stewart (gościnnie)
• 1994: Płytki grób (Shallow Grave) jako Alex Law
• 1995: Lazurowy dynamit (Blue Juice) jako Dean Raymond
• 1996: Karaoke jako Chłopak
• 1996: The Pillow Book jako Jerome
• 1996: Orkiestra (Brassed Off) jako Andy
• 1996: Emma jako Frank Churchill
• 1996: Trainspotting jako Mark Renton
• 1997: Życie mniej zwyczajne (A Life Less Ordinary) jako Robert
• 1997: Pocałunek węża (The Serpent's Kiss) jako Meneer Chrome
• 1997: Nocna zmiana (Nightwatch) jako Martin Bells
• 1997: Desserts jako Stroller
• 1998: O mały głos (Little Voice) jako Billy
• 1998: Idol (Velvet Goldmine) jako Curt Wild
• 1999: Oko Obserwatora (Eye of the Beholder) jako Stephen Wilson
• 1999: Gwiezdne wojny: część I – Mroczne widmo (Star Wars – Episode I: The Phantom Menace) jako Obi-Wan Kenobi
• 1999: Spekulant (Rogue Trader) jako Nick Leeson
• 2000: Nora jako James Joyce
• 2001: Moulin Rouge! jako Christian
• 2001: Helikopter w ogniu (Black Hawk Down) jako Grimmes
• 2001: Wyprawa na białe niedźwiedzie z Ewanem McGregorem (The Polar Bears of Churchill, with Ewan McGregor) jako prezenter (rola w filmie przyrodniczym)
• 2002: Gwiezdne wojny: część II – Atak klonów (Star Wars – Episode II: Attack of the Clones) jako Obi-Wan Kenobi
• 2002: Solid Geometry jako Phil
• 2003: Do diabła z miłością (Down with Love) jako Catcher Block
• 2003: Duża ryba (Big Fish) jako młody Edward Bloom
• 2003: Młody Adam (Young Adam) jako Joe Taylor
• 2005: Szeregowiec Dolot (Valiant) jako Dolot
• 2005: Roboty (Robots) jako Rodney Copperbottom (głos)
• 2005: Wyspa (The Island) jako Lincoln Six-Echo
• 2005: Gwiezdne wojny: część III – Zemsta Sithów (Star Wars: Episode III: Revenge of the Sith) jako Obi-Wan Kenobi
• 2005: Zostań (Stay) jako Sam Foster
• 2006: Miss Potter jako Norman
• 2006: Scenes of a Sexual Nature jako Billy
• 2006: Alex Rider: Misja Stormbreaker (Stormbreaker) jako Ian Rider
• 2007: Sen Kasandry (Cassandra’s Dream) jako Ian
• 2008: Uwiedziony (Deception) jako Jonathan
• 2008: Drogi Osamo (Incendiary) jako Jasper
• 2009: Anioły i Demony (Angels & Demon) jako kamerling Patrick McKenna
• 2009: Człowiek, który gapił się na kozy (The Men Who Stare at Goats) jako Bob Wilton
• 2009: I Love You Phillip Morris jako Philip Morris
• 2009: Amelia Earhart jako Gene Vidal
• 2010: Autor widmo (The Ghost Writer) jako pisarz biografii Adama Langa (ghostwriter)
• 2010: Niania i wielkie bum (Nanny McPhee and the Big Bang) jako pan Green
• 2010: Debiutanci jako Oliver
• 2011: Ostatnia miłość na Ziemi jako Michael
• 2011: Ścigana jako Kenneth
• 2011: Połów szczęścia w Jemenie (Salmon Fishing in the Yemen) jako Fred Jones
• 2011: Numer 13
• 2011: The Great Pretender jako Leslie Grangely
• 2012: Electric Side jako Eddie Dodson
• 2012: Niemożliwe jako Henry Bennett
• 2013: Jack pogromca olbrzymów jako Elmont
• 2013: Sierpień w hrabstwie Osage jako Bill Fordham
• 2014: Milion sposobów, jak zginąć na Zachodzie jako kowboj
• 2014: Son of a Gun jako Brendan Lynch
• 2015: Bezwstydny Mortdecai jako inspektor Alistair Martland
• 2015: Ostatnie dni na pustyni jako Jezus/Szatan
• 2015: Miles Davis i ja jako Dave Brill
• 2016: Niepokonana Jane jako John Bishop
• 2016: Zdrajca w naszym typie jako Peregrine „Perry” Makepeace
• 2016: Amerykańska sielanka jako Seymour „Swede” Levov
• 2017: T2 Trainspotting jako Mark Renton
• 2017: Piękna i Bestia jako Lumière
• 2017: Czerwony punkt jako Brown
• 2018: Kochanek idealny jako Cole
• 2018: Krzysiu, gdzie jesteś? jako Christopher Robin
• 2019: Doktor Sen jako Danny Torrance
• 2020: Ptaki Nocy (i fantastyczna emancypacja pewnej Harley Quinn) jako Czarna Maska
• 2022: Obi-Wan Kenobi jako Obi-Wan Kenobi

Reżyser

• 1999: Tube Tales
• 2016: Amerykańska sielanka

Producent

• 2004: Long Way Round

Nagrody

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Ewan McGregor w bazie IMDb (ang.)
• Ewan McGregor w bazie Filmweb
• Ewan McGregor w bazie Notable Names Database (ang.)
• Ewan McGregor w bazie Discogs.com (ang.)