Epimenides z Krety

Epimenides z Krety
Επιμενίδης
Ilustracja
Zawód, zajęcie

grecki kapłan, poeta i filozof

Multimedia w Wikimedia Commons
Epimenides Z Krety

Epimenides z Krety (gr. Επιμενίδης) – grecki kapłan, wieszcz, poeta i filozof grecki, uchodzący w Atenach za cudotwórcę, żył na przełomie VII i VI wieku p.n.e., ostatni z „siedmiu mędrców”. Pochodzić miał z Fajstos[1]. Około roku 596 p.n.e. został wezwany do Aten nawiedzonych wówczas przez zarazę, celem przebłagania bogów[2]. Ułamki jego pism („Teogonia” i „Kretika”) zachowały się jako cytaty u innych autorów. Według Epimenidesa świat rozwijał się w pięciu etapach, a pramaterią tego było powietrze i noc.

Według legendy Epimenides w dzieciństwie zasnął w jaskini i obudził się po 57 latach obdarzony zdumiewającą mądrością,[3] miał dożyć 157 lub 299 lat[4].

Epimenidesowi przypisuje się dwie wypowiedzi zacytowane w Biblii, obie prawdopodobnie pochodzą z jednego fragmentu jego poematu "Kretika" (Κρητικά). Jeden z cytatów pochodzi z przemówienia apostoła Pawła wygłoszonego na Areopagu w Atenach: "Albowiem w nim żyjemy i poruszamy się, i jesteśmy, jak to i niektórzy z waszych poetów powiedzieli; Z jego bowiem rodu jesteśmy"[5]. (Drugi cytat w tym wersecie pochodzi z dzieła Aratosa).

Inna wypowiedź Epimenidesa znalazła się w liście Pawła do Tytusa 1:12. Apostoł charakteryzując mieszkańców Krety napisał: "Powiedział jeden z nich, ich własny wieszcz: Kreteńczycy zawsze kłamcy, złe bestie, brzuchy leniwe."[6].

Ponieważ Epimenides sam był Kreteńczykiem, więc wypowiedź "Kreteńczycy zawsze kłamią" znana jest jako Paradoks Epimenidesa.

Przypisy

  1. Strabon, Opis Krety rdz. 14
  2. Arystoteles Ustrój Aten rdz. 1; Plutarch, Żywoty sławnych mężów: biografia Solona rdz. 12
  3. Diogenes Laertios, Żywoty i poglądy sławnych filozofów (I,10).
  4. Słownik Wyrazów Obcych: Epimenides. [dostęp 2015-03-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-02)].
  5. Dzieje Apostolskie 17,28
  6. Tytusa 1,12
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000045027099
  • VIAF: 78456017, 7149659640206830465, 561149294107580520831, 306351018, 230149366549785602893, 85148752254841202617, 736159234251203371180, 934145857145522922966, 291882692, 588159474313127662416
  • LCCN: no2002104047
  • GND: 102392218
  • SUDOC: 088822885
  • NKC: mzk2017953905
  • BNE: XX5399762
  • NTA: 244281114
  • BIBSYS: 95001490
  • CiNii: DA18421621
  • PLWABN: 9810546908305606
  • J9U: 987007282866505171
  • ΕΒΕ: 172459
  • WorldCat: viaf-78456017
  • PWN: 3898276
  • Britannica: biography/Epimenides
  • Universalis: epimenide-de-cnosse
  • БРЭ: 4936826
  • NE.se: epimenides
  • SNL: Epimenides
  • Catalana: 0024240
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 18127