Cubewano

Obiekt (486958) Arrokoth (2014 MU69) sfotografowany przez sondę New Horizons z odległości ok. 6 700 km

Cubewano (klasyczne obiekty Pasa Kuipera) – rodzaj planetoid (obiektów transneptunowych) z Pasa Kuipera, okrążających Słońce w odległości 40–50 au po orbitach o stosunkowo niewielkiej ekscentryczności.

Cechą charakterystyczną tych ciał niebieskich jest to, iż nie występuje u nich rezonans orbitalny z Neptunem i nie przecinają one jego orbity w drodze wokół Słońca; skutkuje to stabilnością ich orbit w długich przedziałach czasu[1].

Nazwa „cubewano” (czyt. kiu-bi-uan-ou) pochodzi od oznaczenia tymczasowego pierwszego odkrytego obiektu z tej grupy, 1992 QB1 i angielskiej wymowy skrótu „QB1”. Alternatywnie stosowana jest nazwa „klasyczne obiekty Pasa Kuipera” (ang. Classical Kuiper Belt Objects, CKBO), odnosząca się do faktu, że ich orbity najlepiej odpowiadają przewidywaniom dynamicznych modeli stworzonych po odkryciu pierwszych ciał Pasa Kuipera[1].

Przedstawiciele

Duże cubewano i plutonki; diagram ukazuje wielkości, a linie pokazują rozpiętości pomiędzy peryheliami i apheliami tych ciał

Wybrane cubewana:

  • (15760) Albion (1992 QB1)
  • (19521) Chaos
  • (20000) Waruna
  • (50000) Quaoar
  • (136472) Makemake – największe znane obecnie cubewano i jeden z największych obiektów transneptunowych
  • (486958) Arrokoth – obiekt obserwowany z bliska przez sondę New Horizons
  • (145452) 2005 RN43
  • 2001 QW322 – nietypowy układ podwójny

Zobacz też

Przypisy

  1. a b David Jewitt: Classical Kuiper Belt Objects. [dostęp 2012-04-14].
  • p
  • d
  • e
SłońceMerkuryWenusKsiężycZiemiaFobos i DeimosMarsCeresPas planetoidJowiszKsiężyce JowiszaSaturnKsiężyce SaturnaUranKsiężyce UranaKsiężyce NeptunaNeptunKsiężyce PlutonaPlutonKsiężyce HaumeiHaumeaS/2015 (136472) 1MakemakePas KuiperaDysnomiaErisSednaDysk rozproszonyObłok Oorta
Planety ( )
Planety karłowate
  • (1) Ceres
  • (134340) Pluton
  • (136108) Haumea
  • (136472) Makemake
  • (136199) Eris
Małe ciała
Układu Słonecznego
Planetoidy
Grupy i rodziny planetoid
Zobacz też
Obiekty
transneptunowe
Pas Kuipera
  • plutonki
    • Orkus
    • 2003 AZ84
    • Iksjon
  • cubewana
    • 2004 GV9
    • 2002 MS4
    • Salacia
    • Waruna
    • 2002 UX25
    • Quaoar
    • Varda
    • 2002 AW197
Dysk rozproszony
  • 2014 EZ51
  • 2013 FY27
  • 2021 DR15
  • Gonggong
  • 2018 VG18
Obiekty odłączone
  • Sedna
Komety
Zobacz też
powstanie i ewolucja Układu Słonecznego
ciała niebieskie
lista obiektów w Układzie Słonecznym ze względu na