Béla Jenbach

Béla Jenbach (właśc. Béla Jacobowicz[1], ur. 1 kwietnia 1871 w Miszkolcu, zm. 21 stycznia 1943 w Wiedniu) – austriacki aktor i librecista pochodzenia węgierskiego.

Życiorys

Urodził się w 1871 w Miszkolcu na Węgrzech w rodzinie żydowskiej. Po kilkuletnich wędrówkach po scenach prowincjonalnych został zatrudniony w wiedeńskim Burgtheater. Świetnie obeznany z literaturą dramatyczną, inteligentny i błyskotliwy, postanowił spróbować swoich sił na polu literackim. Jako współpracownika pozyskał Leo Steina, dobrze orientującego się na rynku operetkowym. Wspólnie wystartowali z wielkim sukcesem w 1915 Księżniczką czardasza. W 1920 nawiązał kontakty z Lehárem pisząc dla niego, wspólnie ze Steinem Białego mazura. W kolejnych latach miał odnieść sukcesy pisząc dla niego libretta Paganiniego (1925) i Carewicza (1927).

Jego żoną od 1914 była aktorka Anna Brandstätter. Przed ślubem dokonał konwersji na katolicyzm. Rozwód nastąpił w 1938. Od 1940 ukrywał się w piwnicy niedaleko Kaunitzgasse w Wiedniu. Po trzech latach mieszkania w piwnicy zachorował na raka żołądka. Zmarł w 1943[2], a jego żona osiem dni później. Rządy nazistowskie przeżyła tylko córka[1].

Utwory

  • Księżniczka czardasza (1915, wspólnie z Leo Steinem)
  • Biały mazur (1920, wspólnie z Leo Steinem)
  • Clo-Clo (1923)
  • Paganini (1925, wspólnie z Paulem Kneplerem)
  • Carewicz (1926, wspólnie z Heinzem Reichertem)

Przypisy

  1. a b Stefan Frey: Béla Jenbach, Biographie. [w:] Lexikon verfolgter Musiker und Musikerinnen der NS-Zeit [on-line]. Universität Hamburg, 2016. [dostęp 2017-07-10]. (niem.).
  2. Lucjan Kydryński: Usta milczą dusza śpiewa. s. 131, 234.

Bibliografia

  • Lucjan Kydryński: Usta milczą dusza śpiewa. Opowieść o życiu i twórczości Franciszka Lehára. Warszawa: Wydawnictwa Radia i Telewizji, 1992. ISBN 83-212-0621-2.
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000108551198
  • VIAF: 12297037
  • LCCN: n82032722
  • GND: 128636335
  • LIBRIS: hftx2gb15rtgt2v
  • BnF: 102752581
  • SUDOC: 139771409
  • NKC: pna2006338019
  • BNE: XX1598197
  • NTA: 070725667
  • CiNii: DA12241004
  • Open Library: OL7521801A
  • PLWABN: 9810583236805606
  • NUKAT: n2007095101
  • J9U: 987007283673605171
  • CONOR: 144737891
  • ΕΒΕ: 215245
  • NSZL: 619209
  • RISM: people/30077828