Azydek ołowiu(II)

Azydek ołowiu(II)
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
azydek ołowiu(II)
Inne nazwy i oznaczenia
numer WE: 236-542-1
diazydek ołowiu, azydek ołowiawy
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

Pb(N3)2

Masa molowa

291,24 g/mol

Wygląd

bezbarwne igły[1]

Identyfikacja
Numer CAS

13424-46-9

PubChem

61600

SMILES
[N-]=[N+]=N[Pb]N=[N+]=[N-]
Właściwości
Gęstość
4,7–4,71 g/cm³[1][3]; ciało stałe
Rozpuszczalność w wodzie
230 mg/l (18 °C)[1][3]
900 mg/l (70 °C)[2]
w innych rozpuszczalnikach
bardzo dobrze w kwasie octowym[1], nierozpuszczalny w amoniaku[2]
Temperatura topnienia

eksploduje: 268–350 °C[1][3]

Niebezpieczeństwa
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI[4]
Wybuchająca bomba Zagrożenie dla zdrowia Wykrzyknik Środowisko
Niebezpieczeństwo
Zwroty H

H200, H302, H332, H360Df, H373, H410

Zwroty P

brak wiarygodnych danych

Europejskie oznakowanie substancji
oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne
Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI[4]
Wybuchowy Toksyczny Groźny dla środowiska
Wybuchowy
(E) 		Toksyczny
(T) 		Groźny dla
środowiska
(N)
Zwroty R

R61, R3, R20/22, R33, R50/53, R62

Zwroty S

S53, S45, S60, S61

Dawka śmiertelna

LD >150 mg/kg (szczur, dootrzewnowo)[5]

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Multimedia w Wikimedia Commons

Azydek ołowiu(II) – nieorganiczny związek chemiczny soli ołowiu i azotowodoru o wzorze Pb(N3)2.

Występuje w postaci białego proszku lub kryształów o gęstości 4,71 g/cm³. Nie rozpuszcza się w wodzie. Jest silnie toksyczny. Po podgrzaniu stopniowo się rozkłada, a w temperaturze ok. 350 °C detonuje. Prędkość rozchodzenia się fali detonacji wynosi do 5,4 km/s. Ze względu na to, że łatwo wybucha pod wpływem bodźców mechanicznych (tarcie, uderzenie, nakłucie etc.) lub iskry elektrycznej jest używany jako inicjujący materiał wybuchowy w spłonkach i detonatorach. W stanie wilgotnym nie traci właściwości wybuchowych. Powinien być przechowywany pod wodą w gumowych pojemnikach.

W zetknięciu z miedzią w stanie wilgotnym tworzy bardzo wrażliwy i przez to niebezpieczny azydek miedzi(II).

Azydek ołowiu otrzymuje się działając ~3% roztworem wodnym azydku sodu na ~9% roztwór azotanu ołowiu(II) (w stosunku masy roztworów 1:1). W celu otrzymania niewielkich kryształków Pb(N3)2 (większe mogą wybuchnąć podczas krystalizacji) do roztworu dodaje się dekstryny. W roztworze zachodzi reakcja podwójnej wymiany:

Pb(NO3)2 + 2NaN3 → Pb(N3)2↓ + 2NaNO3

Przypisy

  1. ↑ a b c d e David R.D.R. Lide David R.D.R. (red.), CRC Handbook of Chemistry and Physics, wyd. 90, Boca Raton: CRC Press, 2009, ISBN 978-1-4200-9084-0  (ang.).
  2. ↑ a b Pradyot Patnaik: Handbook of Inorganic Chemicals. McGraw-Hill, 2003. ISBN 0-07-049439-8.
  3. ↑ a b c Lead diazide, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank, Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 490539 [dostęp 2010-09-11]  (niem. • ang.).
  4. ↑ a b Azydek ołowiu(II), [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2015-04-10]  (ang.).
  5. ↑ Lead azide, [w:] ChemIDplus, United States National Library of Medicine [dostęp 2010-09-11]  (ang.).

Bibliografia

  • Andrzej Ciepliński, Ryszard Woźniak: Encyklopedia współczesnej broni palnej (od połowy XIX wieku). Warszawa: Wydawnictwo WiS, 1994, s. 18–19. ISBN 83-86028-01-7.
Encyklopedie internetowe (rodzaj indywiduum chemicznego):