Alfred Whitehead
 | Ten artykuł dotyczy cichociemnego. Zobacz też: Alfred North Whitehead – angielski matematyk i filozof. |
 porucznik kawalerii | |
| Data i miejsce urodzenia | 21 marca 1912 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 22 marca 1984 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | 1933–1934 i 1939–1949 |
| Siły zbrojne |
|
| Jednostki | 2 Szwadron Pionierów |
| Stanowiska | oficer do zleceń |
| Główne wojny i bitwy | |
| Późniejsza praca | właściciel pubu |
| Odznaczenia | |
 | |
Alfred Whitehead vel Alfred Wójcik ps. Dolina 2, Przełęcz 2 (ur. 21 marca 1912 w Markach, zm. 22 marca 1984 w Zakopanem) – polski ekonomista, porucznik kawalerii Wojska Polskiego, cichociemny.
Życiorys
W czasie nauki w Państwowym Gimnazjum im. Mikołaja Reja w Warszawie wyjechał do Anglii, gdzie zdał maturę. Po powrocie do Polski powtórnie zdawał egzamin dojrzałości. W latach 1931–1933 i 1934–1936 studiował w Wyższej Szkole Handlowej w Warszawie, którą ukończył z dyplomem magistra nauk ekonomicznych. Po studiach pracował w przędzalni swojego ojca w Markach.
Od 19 września 1933 roku do 15 lipca 1934 roku był podchorążym w Szkole Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu, a następnie odbył praktykę w 2 Szwadronie Pionierów w Warszawie[1]. Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 i 58. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[2].
24 sierpnia 1939 roku został zmobilizowany do 2 Szwadronu Pionierów i w jego szeregach walczył w kampanii wrześniowej 1939 roku. 12 października przekroczył granicę polsko-węgierską. Został internowany na Węgrzech. Po ucieczce przedostał się do Francji, gdzie 18 listopada przydzielono go do 4 szwadronu szkoleniowego 1 Pułku Pancernego (w organizacji). Od maja 1940 roku służył w 10 pułku strzelców konnych. Po upadku Francji został ewakuowany do Wielkiej Brytanii, gdzie w dalszym ciągu służył w 10 Brygadzie Kawalerii Pancernej. 10 października 1943 awansował na porucznika.
Zgłosił się do służby w kraju. Odbył przeszkolenie ze specjalnością w dywersji i broni pancernej. Został zaprzysiężony 14 lutego 1944 roku w Ostuni we Włoszech. Zrzucono go w Polsce w nocy z 4 na 5 maja 1944 roku w ramach operacji lotniczej o kryptonimie „Weller 26” dowodzonej przez majora nawigatora Józefa Gryglewicza na placówkę odbiorczą „Szczur” w pobliżu wsi Wola Gałęzowska. Po aklimatyzacji w Warszawie pozostawał w dyspozycji Komendy Głównej AK. W czerwcu dostał przydział do Okręgu Polesie AK na stanowisko oficera ds. zleceń komendanta Okręgu Henryka Krajewskiego „Trzaski”. Po przekształceniu Komendy Okręgu w Sztab 30 Dywizji Piechoty AK został mianowany oficerem operacyjnym i informacyjnym Dywizji. W czasie marszu na Warszawę (w połowie sierpnia 1944 roku) dowodził jedną z kompanii Dywizji. Dywizja została rozbrojona przez Armię Czerwoną ok. 15–17 sierpnia 1944 roku w Dębem Wielkim. Whitehead przedarł się do Świdra, gdzie został aresztowany przez NKWD. Został wywieziony do łagru w Riazaniu. Uczył tam języka angielskiego. Został zwolniony 3 listopada 1947 roku i wrócił w 1948 roku do Polski pod nazwiskiem Wójcik. W tym samym roku uciekł z Polski i 11 lutego 1949 roku przybył do Wielkiej Brytanii. Został zdemobilizowany 10 marca tego roku.
Początkowo zamieszkał w Bournemouth, następnie przeniósł się do Londynu, gdzie prowadził pub. W 1981 roku wrócił do Polski i osiedlił się w Zakopanem.
Odznaczenia
- Krzyż Walecznych czterokrotnie.
Życie rodzinne
Był synem Charlesa, angielskiego lekarza pracującego w przędzalni wełny (i współwłaściciela tej fabryki[3][4]) „Briggs and Posselt” w Markach[5], i Eleonory Augusty Wedel (1884–1956), córki Emila Wedla, właściciela fabryki czekolady. Miał rodzeństwo: Karola (1915–1993), Małgorzatę (1919–2011), zamężną Jasińską, której córka Elżbieta jest żoną Antoniego Libery[6]. Drugi brat Alfreda zginął pod Tobrukiem[7].
Ożenił się w 1942 roku z Aileen Craig Lamond. W latach 60. ożenił się powtórnie, z Polką. Nie miał dzieci.
Po śmierci został pochowany na Nowym Cmentarzu w Zakopanem (w grobowcu Barcikowskich, kw. A1-2-6)[8].
Przypisy
- ↑ Radomyski 1992 ↓, s. 32, 67, 117.
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 219.
- ↑ Tochman 2002 ↓, s. 112.
- ↑ Przypadek wsi Marki. 2009-10-13. [dostęp 2014-02-17].
- ↑ Marki, Struga, Horowe Bagno- poczytaj!. [dostęp 2014-02-17].
- ↑ Profil Charlesa Whiteheada na stronie Wielkiej genealogii Minakowskiego. [dostęp 2014-02-17].
- ↑ Tochman 2002 ↓, s. 113.
- ↑ Nowy cmentarz w Zakopanem. [dostęp 2014-02-17].
Bibliografia
- Stanisław Radomyski: Zarys historii Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu 1926-1939. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1992. ISBN 83-85621-06-7.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
- Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 3. Zwierzyniec – Rzeszów: Obywatelskie Stowarzyszenie „Ostoja”, 2002, s. 112–113. ISBN 83-910535-4-7.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, s. 430. ISBN 83-211-0537-8.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, s. 220.
