Aksjomat podzbiorów

Aksjomat podzbiorów, aksjomat wyróżniania, aksjomat wycinania – jeden z aksjomatów teorii mnogości w ujęciu Zermela-Fraenkla[1]. Wprowadzony do pierwszej aksjomatyki teorii mnogości przez Zermela w roku 1908. W pierwotnej postaci wzbudzał wiele kontrowersji; współczesna postać pochodzi od Skolema.

Aksjomat stwierdza:

Dla danego predykatu P z jedną zmienną, niezawierającego symbolu B:
A B z : z B z A P ( z ) . {\displaystyle \forall A\,\exists B\,\forall z:z\in B\iff z\in A\land P(z).}

Czyli każde wskazanie elementów dowolnego zbioru A formułą P jest pewnym zbiorem (zawartym w A).

W istocie nie jest on jednym aksjomatem, lecz schematem aksjomatów, tzn. mamy do czynienia z nieskończonym zbiorem aksjomatów. Każdej formule odpowiada osobny aksjomat.

Zależność od pozostałych aksjomatów

Zdefiniujmy predykat funkcyjny F : {\displaystyle F{:}}

F ( x ) := { { x } , gdy  P ( x ) , , gdy  ¬ P ( x ) . {\displaystyle F(x):={\begin{cases}\{x\},&{\mbox{gdy }}P(x),\\\varnothing ,&{\mbox{gdy }}\neg P(x).\end{cases}}}

Aksjomat pary potwierdza istnienie zbioru { x , x } = { x } , {\displaystyle \{x,x\}=\{x\},} natomiast zbiór {\displaystyle \varnothing } wynika wprost z aksjomatu zbioru pustego, co dowodzi słuszności definicji predykatu. Zgodnie z aksjomatem zastępowania każdy predykat funkcyjny posiada swój obraz, co dowodzi istnienia rodziny zbiorów F [ A ] , {\displaystyle F[A],} z czego mocą aksjomatu sumy wynika istnienie zbioru B . {\displaystyle B.}

Przypisy

  1. I. Dziubiński, T. Świątkowski: Poradnik matematyczny Część 1. Wyd. IV. s. 34. ISBN 83-01-04121-8. (pol.).

Linki zewnętrzne

  • Eric W.E.W. Weisstein Eric W.E.W., Axiom of Subsets, [w:] MathWorld, Wolfram Research  (ang.). [dostęp 2024-03-07].
Encyklopedie internetowe (Schemat aksjomatu):
  • Britannica: topic/axiom-of-separation