1574

Wydarzenia w Polsce

• 24 stycznia – pierwszy polski król elekcyjny Henryk Walezy przekroczył granicę polską pod Międzyrzeczem, witany przez biskupa kujawskiego Stanisława Karnkowskiego.
• 18 lutego – uroczysty wjazd do Krakowa króla Henryka Walezego, wybranego na elekcji w Warszawie.
• 21 lutego-3 kwietnia – w Krakowie obradował sejm koronacyjny^[1].
• 21 lutego – koronacja Henryka Walezego na Wawelu.
• 18/19 czerwca – król Henryk Walezy uciekł z Polski, by objąć wakujący po śmierci swojego brata Karola tron francuski.
• 20 sierpnia–18 września – w Warszawie obradował sejm konwokacyjny^[2].
• 24 sierpnia – senatorowie zebrani na zjeździe w Warszawie zdecydowali, że Henryk Walezy utraci koronę polską, jeśli nie wróci do Polski do 12 maja 1575 r.
• 10 października – w Krakowie, wielki tumult na tle religijnym i zburzenie zboru ewangelickiego.
• 26 października – przed krakowskim ratuszem ścięto pięciu uczestników tumultu z 10 października.

• Szymon Budny, polemista i teolog Braci Polskich, wydał własne tłumaczenie Nowego Testamentu.
• najad Tatarów na Podole, którzy rozłożyli kosz koło Gródka. Starcia z oddziałami, którymi dowodził Jakób Niezabitowski

Wydarzenia na świecie

• 29 stycznia – wojna osiemdziesięcioletnia: zwycięstwo floty holenderskiej nad hiszpańską w bitwie pod Reimerswaal.
• 14 kwietnia – wojna osiemdziesięcioletnia: w bitwie o Mookerheyde, hiszpańskie wojska pod wodzą Sancho de Avila pobiły niderlandzkich rebeliantów dowodzonych przez Louisa z Nassau. Louis poległ w bitwie.
• 30 maja – po śmierci Karola IX Walezjusza królem Francji został Henryk III Walezy. Matka Henryka III Walezego Katarzyna Medycejska spełnia rolę regenta do czasu przybycia syna z Polski.
• 22 listopada – został odkryty archipelag Juan Fernández.
• 12 grudnia – Murad III został sułtanem Imperium osmańskiego.

Urodzili się

• 17 stycznia – Robert Fludd, doktor medycyny, filozof, pisarz (zm. 1637)
• 4 marca – Carl Carlsson Gyllenhielm, feldmarszałek szwedzki (zm. 1650)
• 5 marca – William Oughtred, angielski matematyk, wynalazca suwaka logarytmicznego (zm. 1660)
• 5 marca – Fryderyk IV Sprawiedliwy, elektor Palatynatu Reńskiego (zm. 1610)
• 7 maja – Innocenty X, włoski duchowny katolicki, od 1644 papież (zm. 1655)
• 10 lipca – Klara Maria pomorska, księżniczka pomorska, księżna meklembursko-szweryńska na Güstrowie (zm. 1623)
• 20 lipca – Wilhelm Kettler, książę Kurlandii i Semigalii (zm. 1640)
• 1 września – Johann Zierenberg, burmistrz i burgrabia królewski w Gdańsku (zm. 1642)
• 6 września – Ludwik Sotelo, misjonarz na Filipinach, męczennik i błogosławiony katolicki (zm. 1624)
• 29 września – Ludovic Stewart, 2. książę Lennox, szkocki arystokrata (zm. 1624)
• 14 października – Anna Duńska, królowa Anglii i Szkocji (zm. 1619)
• 8 grudnia – Maria Anna Bawarska (1574–1616), księżniczka bawarska, arcyksiężna austriacka (zm. 1616)
• 10 grudnia – Mikołaj Łęczycki, polski teolog katolicki, mistyk, jezuita (zm. 1653)
• 13 grudnia – Adam Wacław cieszyński, z rodu Piastów, książę cieszyński (zm. 1617)
• 15 grudnia – Samuel Besler, kantor i kompozytor (zm. 1625)

Data dzienna nieznana:

• Björn Jónsson á Skarðsá, islandzki historyk i znawca prawa (zm. 1655)
• Feng Menglong, chiński poeta, historyk i pisarz z czasów późnej dynastii Ming (zm. 1645)
• Henryk Firlej (arcybiskup gnieźnieński), prymas, podkanclerzy koronny, referendarz wielki koronny (zm. 1626)
• Andrzej Hakenberger, niemiecki kompozytor, śpiewak polskiej kapeli królewskiej w Krakowie (zm. 1627)
• Herman Han, malarz gdański (zm. 1628)
• Giulio Cesare Procaccini, włoski malarz i rzeźbiarz, przedstawiciel późnego manieryzmu lombardzkiego (zm. 1625)
• Józef Welamin Rutski, greckokatolicki metropolita kijowski (zm. 1637)
• Melchior Wejher, podskarbi ziem pruskich i ekonom malborski w latach (1616–1624), kasztelan elbląski (zm. 1643)
• Katarzyna z Nagasaki, japońska męczennica, błogosławiona katolicka (zm. 1622)

Zmarli

• 18 stycznia – Gilles Garnier, oskarżony przez Inkwizycje o wilkołactwo
• 26 stycznia – Martin Helwig, pedagog i kartograf, „ojciec śląskiej kartografii” (ur. 1516)
• 30 stycznia – Damião de Góis, portugalski humanista i filozof (ur. 1502)
• 5 kwietnia – Katarzyna z Palmy, hiszpańska augustianka, wizjonerka, święta katolicka (ur. 1533)
• 30 maja – Karol IX Walezjusz, król Francji (1560-1574; ur. 1550)
• 27 czerwca – Giorgio Vasari, włoski historiograf sztuki, architekt i malarz (ur. 1511)
• 4 września – Katarzyna z Racconigi, włoska tercjarka dominikańska, mistyczka, błogosławiona katolicka (ur. 1487)
• 4 grudnia – Jerzy Joachim Retyk, profesor matematyki z Wittenbergi, kartograf, twórca przyrządów nawigacyjnych i innych, lekarz i nauczyciel (ur. 1514)
• 12 grudnia – Selim II, sułtan turecki z dynastii Osmanów (ur. 1524)

• Jan Maria Padovano, włoski rzeźbiarz działający w Krakowie (ur. 1493)

Przypisy

Zobacz multimedia związane z tematem: 1574