Żółwiak szanghajski

Żółwiak szanghajski
Rafetus swinhoei
(Gray, 1873)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

gady / zauropsydy

Rząd

żółwie

Podrząd

żółwie skrytoszyjne

Rodzina

żółwiakowate

Rodzaj

Rafetus

Gatunek

żółwiak szanghajski

Synonimy
  • Oscaria swinhoei Gray, 1873[1]
  • Trionyx swinhonisBoulenger, 1889[1]
  • Trionyx swinhoeiAlderton, 1988[1]
  • Yuen maculatus Heude, 1880[1][2]
  • Pelochelys taihuensis Zang, 1984[1][2]
  • Rafetus swinhoeRudolphi & Weser, 1998[1]
  • Rafetus leloii Hà Dình Dúc, 2000[1]
  • Rafetus vietnamensis Le et al., 2010[1]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Żółwiak szanghajski[4] (Rafetus swinhoei), określany też nazwą żółwia Jangcy – gatunek dużego żółwia z rodziny żółwiakowatych (Trionychidae). Jeden z najbardziej zagrożonych wyginięciem żółwi – znajduje się na opracowanej przez Stowarzyszenie na rzecz Przetrwania Żółwi (The Turtle Survival Alliance) liście 25 najbardziej zagrożonych żółwi świata[5].

Występowanie

Południowe Chiny i północny Wietnam. W 2008 roku potwierdzono istnienie czterech osobników (trzy samce i jedna samica). W 2004 było 6 osobników.

Opis

Duży żółw osiągający do 109 cm długości i 120–140 kg masy ciała.

Zagrożenia

Żółwiak szanghajski był odławiany dla smacznego mięsa, karapaks i kości wykorzystywano w medycynie ludowej. Przypuszczalnie żywe okazy były sprzedawane w celach handlowo-hobbystycznych. Jedyne potwierdzone miejsce jego występowania jest silnie zanieczyszczone[3].

Ochrona

Po odnalezieniu w 2008 jedynej żyjącej samicy żółwiaka szanghajskiego, nazwanej China Girl, podjęto próbę skojarzenia jej z jednym z samców[6]. Po śmierci w styczniu 2016 samca żyjącego w jeziorze Hoan Kiem w centrum Hanoi, według naukowców z The Turtle Survival Alliance pozostały przy życiu 3 osobniki – para w ogrodzie zoologicznym w Suzhou w Chinach oraz jeden osobnik w objętym ochroną jeziorze w Wietnamie[7]. W kwietniu 2019 zmarła ostatnia samica przetrzymywana w ogrodzie zoologicznym w Suzhou, a gatunek został uznany za niezdolny do dalszego wydawania potomstwa[8]. W październiku 2020 odnaleziono dziką samicę w jeziorze Dong Mo w Wietnamie, co daje szansę na uratowanie gatunku. Ponadto podejrzewa się, iż w tym samym jeziorze widziano samca. Odłów zaplanowano na wiosnę 2021[9].

Przypisy

  1. a b c d e f g h P. Uetz & J. Hallermann, Rafetus swinhoei, [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2024-02-25]  (ang.).
  2. a b Turtle Taxonomy Working Group i inni, Turtles of the World: Annotated Checklist and Atlas of Taxonomy, Synonymy, Distribution, and Conservation Status (9th Ed.), Chelonian Research Foundation & Turtle Conservancy, 2021, s. 339, DOI: 10.3854/crm.8.checklist.atlas.v9.2021, ISBN 978-0-9910368-3-7 [dostęp 2024-02-25] .
  3. a b Asian Turtle Trade Working Group, Rafetus swinhoei, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2008-08-12]  (ang.).
  4. Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 366. ISBN 83-01-14344-4.
  5. Turtles in Trouble: The World’s 25+ Most Endangered Tortoises and Freshwater Turtles [online], IUCN SSC Tortoise and Freshwater Turtle Specialist Group [dostęp 2024-02-25]  (ang.).
  6. Rick Hudson: Rafetus swinhoei breeding update from China. ATCN, 2008-07-03. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-18)]. (ang.).
  7. There Are Only 3 of These Turtles Left on Earth, National Geographic, 23 maja 2017 .
  8. 'Last female' of rare turtle species dies in China zoo, Al Jazeera English, 14 kwietnia 2019 .
  9. Hopes for most endangered turtle after discovery of female in Vietnam lake, The Guardian, 2021 .

Bibliografia

  • Species: Rafetus swinhoei. The Asian Turtle Conservation Network. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)]. (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • BioLib: 25261
  • EoL: 1055449
  • GBIF: 2442647
  • identyfikator iNaturalist: 39569
  • ITIS: 551875
  • NCBI: 904230
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 360730