Yacarekaaiman

Yacarekaaiman
IUCN-status: Niet bedreigd[1] (2019)
Een exemplaar uit Argentinië
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Reptilia (Reptielen)
Orde:Crocodilia (Krokodilachtigen)
Superfamilie:Alligatoroidea
Familie:Alligatoridae (Alligators en kaaimannen)
Onderfamilie:Caimaninae (Kaaimannen)
Geslacht:Caiman (Brilkaaimans)
Soort
Caiman yacare
(Daudin, 1802)
Verspreidingsgebied in het groen.
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Yacarekaaiman op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Herpetologie

De yacarekaaiman[2] (Caiman yacare) is een krokodilachtige uit de familie alligators en kaaimannen (Alligatoridae) en de onderfamilie kaaimannen (Caimaninae).

Naam en indeling

De wetenschappelijke naam van de soort werd voor het eerst voorgesteld door François Marie Daudin in 1802. Oorspronkelijk werd de wetenschappelijke naam Crocodilus yacare gebruikt.[3] De yacarekaaiman werd tot 1993 beschouwd als een ondersoort van de brilkaaiman (Caiman crocodilus), en lijkt uiterlijk ook sterk op deze soort. Er werden in het verleden verschillende andere wetenschappelijke namen gebruikt voor deze kaaiman, zoals Jacaretinga crocodilus yacare. De soortaanduiding yacare is afkomstig uit de Guaraní-taal die specifiek gebruikt wordt voor dit dier door de inheemse Guaraní.[4]

Ondersoorten

De yacarekaaiman wordt verdeeld in twee ondersoorten die onderstaand zijn weergegeven, met de auteur en het verspreidingsgebied.

Naam Auteur Verspreidingsgebied
Caiman yacare medemi Donoso, 1974 Bolivia
Caiman yacare yacare Daudin, 1802 Het grootste deel van het areaal.

Uiterlijke kenmerken

De yacarekaaiman is een middelgrote soort krokodil; de totale lichaamslengte inclusief staart is ongeveer 2,5 tot 3 meter voor volwassen mannetjes, vrouwtjes blijven kleiner rond 2 meter. De huid bevat relatief grote, benige insluitingen die osteodermen worden genoemd.

De yacarekaaiman heeft een andere gebitsindeling dan de brilkaaiman; 5 rijen voortanden (premaxillair) en 14 of 15 rijen tanden (maxillair) in de bovenkaak en 17 tot 21 rijen kiezen (mandibulair) in de onderkaak. Het aantal tanden varieert van 72 tot 82, de meeste exemplaren hebben echter 74 tanden en kiezen.[5] Opmerkelijk is dat de kiezen in de onderkaak soms dwars door de bovenkaak groeien. De snuit is relatief kort en is aangepast op het voedsel van de kaaiman, dat voornamelijk bestaat uit schelpdragende weekdieren.

Levenswijze

Op het menu staan voornamelijk slakken, waar het dier in is gespecialiseerd. Verder worden ook kleine gewervelden gegeten, zoals vissen en soms worden reptielen b.v. slangen buitgemaakt.[5]

Verspreiding en habitat

De yacarekaaiman komt voor in delen van Zuid-Amerika en leeft in de landen Argentinië, Brazilië, Bolivia en Paraguay.[3] De soort heeft van alle kaaimannen de meest zuidelijke verspreiding. De habitat bestaat uit verschillende soorten waterige gebieden in tropische en subtropische streken, zoals meren, rivieren, moerassen, ondergelopen bossen, mangroven en watwerreservoirs. De soort is aangetroffen van zeeniveau tot op een hoogte van ongeveer 400 meter boven zeeniveau.

Bedreiging en bescherming

De yacarekaaiman wordt bejaagd om het vlees en de huid, de huid is echter niet heel geschikt om krokodillenleer van te maken in vergelijking met andere krokodilachtigen. Vanwege de vele benige insluitingen (osteodermen) in de rug is alleen de huid van de flanken hiervoor geschikt.

Door de internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN is de beschermingsstatus 'veilig' toegewezen (Least Concern of LC).[6] Het aantal volwassen exemplaren in het wild wordt geschat op twee tot vijf miljoen, het is een van de weinige soorten krokodilachtigen die nog redelijk algemeen voorkomt en niet is bedreigd.

Afbeeldingen

Bronvermelding

Referenties

  1. (en) Yacarekaaiman op de IUCN Red List of Threatened Species.
  2. National Geographic, yacarekaaiman. Gearchiveerd op 8 maart 2016. Geraadpleegd op 7 maart 2016.
  3. a b Peter Uetz & Jakob Hallermann, The Reptile Database - Caiman yacare. Gearchiveerd op 9 oktober 2021.
  4. Daudin, F. M. 1802, Histoire Naturelle, Générale et Particulière des Reptiles; ouvrage faisant suit à l'Histoire naturelle générale et particulière, composée par Leclerc de Buffon; et rédigée par C.S. Sonnini, membre de plusieurs sociétés savantes.
  5. a b Crodilian Species List, Caiman yacare. Gearchiveerd op 23 december 2022.
  6. International Union for Conservation of Nature and Natural Resources - Red List, Caiman yacare - IUCN Red List.

Bronnen

  • (en) – Crodilian Species List - Caiman yacare - Website
  • (en) – Peter Uetz & Jakob Hallermann - The Reptile Database - Caiman yacare- Website Geconsulteerd 28 januari 2022
  • (en) – Crocodilian Species List - Crocodilians - Natural History & Conservation- Website (Over de classificatie)

Geslachten en soorten van alligators en kaaimannen (Alligatoridae)
Alligator:Mississippialligator (A. mississippiensis) · Chinese alligator (A. sinensis)
Caiman:Brilkaaiman (C. crocodilus) · Breedsnuitkaaiman (C. latirostis) · Yacarekaaiman (C. yacare)
Melanosuchus:Zwarte kaaiman (M. niger)
Paleosuchus:Cuviers gladvoorhoofdkaaiman (P. palpebrosus) · Schneiders gladvoorhoofdkaaiman (P. trigonatus)