Palemig

Palemig
Buurtschap in Nederland Vlag van Nederland
Palemig (Limburg)
Palemig
Situering
Provincie LimburgVlag Limburg Limburg
Gemeente HeerlenVlag Heerlen Heerlen
Coördinaten 50° 54′ NB, 5° 59′ OL
Algemeen
Oppervlakte 0,59 km²
- land 0,59 km²
- water 0 km²
Inwoners
(2023-01-01) 		650
(1.102 inw./km²)
Hoogte 100 m
Woningvoorraad 307 woningen[1]
Overig
Postcode 6415
Netnummer 045
Portaal  Portaalicoon   Nederland

Palemig is een buurtschap ten noorden van Heerlen in de gelijknamige gemeente in de Nederlandse provincie Limburg. De buurtschap is gelegen ten noorden van de buurt Meezenbroek in de wijk Meezenbroek-Schaesbergerveld. Palemig wordt voor het eerst vermeld in de 16e eeuw en werd toen ook wel 'Palenbroeck' of 'Palenberg' genoemd. Tot 1958 behoorde Palemig tot de gemeente Schaesberg. Palemig ligt ten noorden van de Caumerbeek en de Palembergerbeek en is grotendeels agrarisch gebied gebleven.

Barbarakapel

Zie Sint-Barbarakapel (Palemig) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

In de buurtschap Palemig staat op de hoek van de Slotweg en de Sint Barbarastraat (voorheen: de Dorpsstraat) een aan Sint Barbara gewijde kapel. Deze Barbarakapel werd in 1670 gesticht door Johan Frederik van Schaesberg (1598-1671), de vrijheer van de heerlijkheid Schaesberg waartoe Palemig toen behoorde. Het bakstenen gebouwtje heeft een geknikt zadeldak, een dakruiter en een driezijdig gesloten koortje. Het oudste deel heeft een hoge plint van Kundersteen.[2] Boven de ingang staat op een gevelsteen: "D.O.M. et S. Barbarae. Barbara sis praesto finis dum spicula figunt. P.D.B.D.S".[3] De tekst "sIs praesto fInIs DVM spICVLa fIgVnt" is een chronogram dat met de als getallen te lezen letters IIIDVMICVLIV het bouwjaar 1670 weergeeft. De kapel werd op 14 maart 1967 ingeschreven als Rijksmonument.[4]

Johan Frederik van Schaesberg heeft in zijn heerlijkheid ook de Onze-Lieve-Vrouwekapel van Leenhof laten bouwen.[5] In 1648 begon hij met de bouw van de Kerk van de H.H. Petrus en Paulus in het dorp Scheydt (het huidige Schaesberg).[6] Rond 1650 breidde hij het Kasteel Schaesberg uit met een nieuwe vleugel, een hoektoren en een grote hoeve.[7]

Hoeve de Baak

Aan de Meezenbroekerweg 95, op de grens van Palemig en Meezenbroek, ligt de Hoeve De Baak. Deze typisch Limburgse boerderij in carrévorm heeft een gesloten binnenplaats en is opgetrokken uit baksteen, met een segmentboogingang en hardstenen segmentboogvensters aan de straatzijde. Op de sluitsteen bij de ingang stond vroeger IC ANS 1797.[8] De hoeve is sinds 1978 een Rijksmonument.[9] Het gebouw en de schuren zijn later verbouwd tot appartementencomplex.

Foto's

  • Palemig in 1962
    Palemig in 1962
  • Hoeve de Baak (1797)
    Hoeve de Baak (1797)
  • Barbarakapel vooraanzicht
    Barbarakapel vooraanzicht
  • Barbarakapel zijaanzicht
    Barbarakapel zijaanzicht

Zie ook

Bronnen, noten en/of referenties
  1. ↑ a b c d e Tabel: Bevolking; maandcijfers per gemeente en overige regionale indelingen, 1 januari 2023, Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/Heerlen
  2. ↑ Zie de artikelen over de Barbarakapel op de websites Het digitale geheugen van kasteel Schaesberg en Rijckheyt.
  3. ↑ Wat volgens het aan de muur bevestigde informatiebord betekent: "Aan de allergrootste en beste God en de heilige Barbara (gewijd). Barbara moge jij aanwezig zijn wanneer men de speren van de dood hecht (in ons lijf)." Volgens het bord is niet bekend wat de afkorting P.D.B.D.S. betekent. Mogelijk staat B.D.S. voor Baron de Schaesberg. Zie de foto's op de website Kerkgebouwen in Limburg.
  4. ↑ Monumentnummer 21259 in het register van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
  5. ↑ De kapel staat aan de rand van het Kapellebos op de Leenderheuvel, tussen het kasteel Schaesberg en de Schaesbergse wijk Leenhof.
  6. ↑ De katholieke Johan Frederik wist te bewerkstelligen dat zijn heerlijkheid bij het Partagetraktaat van 1661 deel bleef uitmaken van de Zuidelijke Nederlanden. Het omringende gebied (o.a. Heerlen, Voerendaal en Nieuwenhagen) ging naar de Republiek, waar de uitoefening van de katholieke eredienst verboden was.
  7. ↑ Het kasteel kreeg daarmee het uiterlijk dat nog te zien is op oude foto's uit de eerste helft van de twintigste eeuw. Zie de website Seuskens.nl.
  8. ↑ Zie het artikel over Hoeve de Baak op de website Rijckheyt.
  9. ↑ Monumentnummer 21261 in het register van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Hier wordt nog het oude huisnummer 13 vermeld.
Mediabestanden
Zie de categorie Palemig van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.