IJzer-60

IJzer-60
IJzer-60 op de isotopenkaart
Algemeen
Element ijzer (Fe)
Nuclide 60Fe
Aantal protonen 26
Aantal neutronen 34
Nuclidische gegevens
Nuclidenmassa 59,934071683 u
Spin 0+
Bindingsenergie 8,755831 MeV
Massaoverschot −61,411832 MeV
Vervalgegevens
Type verval β-verval
Halveringstijd 2,62 × 106 jaar
Vervalenergie 237,18 keV
Vervalproduct kobalt-60
Isotopen van ijzer
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde
Natuurkunde

IJzer-60 of 60Fe is een onstabiele radioactieve isotoop van ijzer, een overgangsmetaal. De isotoop komt van nature nauwelijks op Aarde voor; sporen van de isotoop zijn enkel aangetroffen in Antarctische sneeuw, afkomstig van kosmisch stof.[1]

IJzer-60 ontstaat onder meer bij het radioactief verval van mangaan-60 en mangaan-61.

Analyse van de samenstelling van acht meteorieten, vermoedelijk ontstaan tijdens de eerste drie miljoen jaar van de vorming van het zonnestelsel, heeft uitgewezen dat, zo'n 1 tot 2 miljoen jaar na de vorming van de Zon, de protoplanetaire schijf verrijkt werd met ijzer-60. Dit moet het gevolg zijn geweest van een supernova niet ver van de plek van de Zonnenevel.[2]

Radioactief verval

IJzer-60 vervalt door bètaverval tot de radioactieve isotoop kobalt-60:

Fe 26 60 Co 27 60 + e + ν ¯ e {\displaystyle {\ce {{^{60}_{26}Fe}->{^{60}_{27}Co}+{e^{-}}+{\bar {\nu }}_{e}}}}

De halveringstijd bedraagt meer dan 2,5 miljoen jaar. Daarmee is het de langstlevende radio-isotoop van ijzer. De waarde voor de halfwaardetijd werd in 2009 door een Duitse studie als nieuwe waarde gevonden.[3] Tot dan toe werd aangenomen dat de halfwaardetijd 1,49 miljoen jaar bedroeg. Deze nieuwe waarde had grote consequenties voor de interpretatie van de nucleosynthese in het heelal.

Bronnen, noten en/of referenties
  • (en) Wolfram Alpha
  • (en) Periodic table

  1. (en) Dominik Koll, Gunther Korschinek, Thomas Faestermann, J. M. Gómez-Guzmán, Sepp Kipfstuhl, Silke Merchel, and Jan M. Welch, Interstellar 60Fe in Antarctica. Physical Review Letters (12 augustus 2019). Gearchiveerd op 13 augustus 2019. Geraadpleegd op 21 augustus 2019.
  2. (en) Bizzarro, M.; Ulfbeck, D.; Trinquier, A.; Thrane, K.; Connelly, J.N. & Meyer, B.S.; 2007: Evidence for a Late Supernova Injection of 60Fe into the Protoplanetary Disk, Science 316, p. 1178 - 1181, [1]
  3. (en) G. Rugel, T. Faestermann, K. Knie, G. Korschinek, M. Poutivtsev, D. Schumann, N. Kivel, I. Günther-Leopold, R. Weinreich & M. Wohlmuther - New Measurement of the 60Fe Half-Life, Physical Review Letters 103 (7), p. 72.502. Gearchiveerd op 14 januari 2012.
· · Sjabloon bewerken

45Fe · 46Fe · 47Fe · 48Fe · 49Fe · 50Fe · 51Fe · 52Fe · 52mFe · 53Fe · 53mFe · 54Fe · 54mFe · 55Fe · 56Fe · 57Fe · 58Fe · 59Fe · 60Fe · 61Fe · 61mFe · 62Fe · 63Fe · 64Fe · 65Fe · 65mFe · 66Fe · 67Fe · 67mFe · 68Fe · 69Fe · 70Fe · 71Fe · 72Fe · 73Fe · 74Fe · 75Fe