Hoog Laren

Hoog Laren
Plaats Blaricum
Land Vlag van Nederland Nederland
Basisgegevens
Start bouw 1900
Opening 1903
Kenmerken
Type tuberculose-sanatorium
Bedden 600
Architect Eduard Cuypers
Portaal  Portaalicoon   Geneeskunde

Hoog Laren was een Nederlands tuberculose-sanatorium in het Noord-Hollandse Blaricum. Op deze locatie staat thans het Tergooi-ziekenhuis.

Geschiedenis

Het sanatorium werd opgericht ten bate van Amsterdamse tuberculose-lijders. Bij een inzamelingsactie tijdens een evenement in het Paleis voor Volksvlijt, werd geld opgehaald voor de bouw.[1] In 1900 werd begonnen met de realisatie van het ontwerp van architect Eduard Cuypers. Ongeveer gelijktijdig werkte de architect aan het sanatorium Oranje Nassau's Oord in het Gelderse Renkum.

Groei

Vanaf de oplevering van Hoog Laren 1903 was er vrijwel een constante groei in het aantal bedden. Aanvankelijk was er plaats voor 40 patiënten, ze verbleven in draaibare veranda's om de hele dag in de zon te kunnen liggen. In 1906 kwam er een woning voor de geneesheer-directeur gereed op het terrein.[2] Om nog meer ruimte voor de patiënten te maken trokken de verpleegsters in 1916 in een aangekochte villa die grensde aan het terrein.[3]

In de jaren twintig volgde een grote uitbreiding van het sanatorium. De capaciteit ging van 92 naar 170 bedden, door de bouw van een nieuw mannen- en vrouwenpaviljoen. Er was nu ook een assistent-geneesheer nodig, waarvoor een villa werd aangekocht.[4] Op het terrein verschenen ook andere bijgebouwen.[5] Zo was er ook een werkplaats, waar 25 mannelijke patiënten arbeidstherapie genoten.[6] Uiteindelijk groeide het aantal bedden uit tot 600 in het begin van de jaren veertig.[7]

Andere functie

In de jaren vijftig nam het aantal patiënten drastisch af en kon het sanatorium niet langer exclusief voor tuberculozen geëxploiteerd worden.[8] Er kwamen ook andere afdelingen en Hoog Laren veranderde in een klein ziekenhuis. In de jaren tachtig werd het een verpleeghuis voor terminaal zieken en demente bejaarden.

Het gebouw werd gesloopt en op de locatie van het sanatorium werd in 1990 het ziekenhuis Gooi-Noord geopend (sinds 2006 Tergooi).[1]

Bronnen, noten en/of referenties
  1. a b K. Oosterom, "Sanatorium Hoog Laren," Bussums Nieuws (9 december 2020), 23.
  2. Daniëls, "Amsterdamsch Sanatorium Hoog-Laren," Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 50 (8 april 1906), 1606.
  3. "Jaarverslag 1916 Sanatorium Hoog-Laren," Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 61 (13 mei 1917), 2161-62.
  4. E. Sluiter, "Amsterdamsch Sanatorium 'Hoog-Laren'," Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 67 (25 februari 1923), 939.
  5. E. Sluiter, "Uitbreiding van het sanatorium Hoog-Laren," Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 67 (6 mei 1923), 2061.
  6. E. Sluiter, "Jaarverslag 1927 Amsterdamsch Sanatorium 'Hoog-Laren'," Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 72 (13 oktober 1928), 4872-73.
  7. E. Sluiter, "40-Jarig jubileum van 'Hoog-Laren'," Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 85 (8 juli 1941), 3133.
  8. M.M. Hilfman, "Jaarverslag Amsterdamsch Sanatorium 'Hoog-Laren', 1957," Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 103 (1 april 1959), 1451.