Beetsterzwaag

Beetsterzwaag
Beetstersweach

Plaats in Nederland
(Details) (Details)
Situering
Provincie	Friesland Friesland
Gemeente	Opsterland Opsterland
Coördinaten	53° 4′ NB, 6° 5′ OL
Algemeen
Oppervlakte	14,78[1] km²
- land	14,4[1] km²
- water	0,38[1] km²
Inwoners (2023-01-01)	3.685[1] (249 inw./km²)
Woningvoorraad	1.975 woningen[1]
Overig
Postcode	9244
Woonplaatscode	3343
Foto's
Het Lycklamahuis (gemeentehuis) aan de Hoofdstraat
Dorpskerk
Portaal    Nederland Friesland

Beetsterzwaag (Fries: Beetstersweach) is een dorp in de gemeente Opsterland, in de Nederlandse provincie Friesland. Het ligt iets ten zuiden van Drachten.

Hoewel het niet de grootste kern van Opsterland is, is het gemeentehuis er gevestigd. Op 1 januari 2023 telde het dorp 3.685 inwoners.^[1] Onder het dorp valt ook de buurtschap Oud Beets. Deze buurtschap was tot 1925 een zelfstandig dorp (toen Beets geheten).

Geschiedenis

Beetsterzwaag was vroeger een aanzienlijk dorp. Niet omdat het zoveel inwoners had, maar vanwege de aanwezige adel die het aanzien van het dorp bepaalde. Diverse monumentale panden en tuinen in de Hoofdstraat, die minstens drie en een halve eeuw oud is, zijn stille getuigen van de rijke adellijke bewoners in de 18e en 19e eeuw. In de eerste week van 2007 kwam het dorp in het nieuws doordat er formatiebesprekingen voor het nieuwe kabinet plaatsvinden tussen CDA, PvdA en de ChristenUnie. Jan Peter Balkenende, Wouter Bos en André Rouvoet overlegden er achter gesloten deuren op het even buiten de bebouwde kom van het dorp gelegen landgoed Lauswolt onder leiding van informateur Wijffels.

Monumentale panden

Een van de bekendste gebouwen dat Beetsterzwaag rijk is, is Lyndenstein. Dit uit 1821 stammende zomerverblijf van de familie Van Lynden is later door de familie ondergebracht in de Corneliastichting. Deze stichting, genoemd naar de jong overleden Cornelia van Lynden, moest een gratis ziekenhuis voor Friese kinderen in stand houden. Nu dient het oude herenhuis als revalidatiecentrum. Andere historische gebouwen in de Hoofdstraat zijn: Bordena (1858), Lycklamahûs (1824), het Eysingahuis, de Fockensstate (1879) en Kantongerecht (1811). Net buiten het dorp ligt de Harinxmastate. Beetsterzwaag telt 46 rijksmonumenten.

Sport en recreatie

• VV De Sweach, voetbalvereniging
• Golf & Countryclub Lauswolt
• Tennisclub Lauswolt
• Volleybalvereniging ODS
• Scoutinggroep BA-OW Beetsterzwaag
• Turnvereniging Frisia
• Sport- en gezondheidscentrum Medifit
• Manege onder de Linde

Terugkerende evenementen

April

• Koningsdag optocht

Mei:

• Friese Radiomarkt

Juli

• Kunstweekend Beetsterzwaag
• Lauswolt Zomerconcert

Augustus

• Lauswolttoernooi (tennis)

September

• Bourgondisch Beetsterzwaag

Openbaar vervoer

Lijnen van Arriva:

• Lijn 20: Heerenveen - Gorredijk - Beetsterzwaag - Drachten - Opeinde - Nijega - Hardegarijp - Leeuwarden
• Lijn 21: Heerenveen - Gorredijk - Beetsterzwaag - Drachten - Hardegarijp - Leeuwarden

Geboren in Beetsterzwaag

• Tinco Martinus Lycklama à Nijeholt (1837-1900), oriëntalist, reiziger, verzamelaar en weldoener van de stad Cannes (Frankrijk)
• Sybrandus Johannes Fockema Andreae (1844-1921), rechtsgeleerde
• Pieter Albert Vincent van Harinxma thoe Slooten (1870-1954), politicus, Commissaris van de koningin in Friesland (1909-1945)
• Albertus van Harinxma thoe Slooten (1872-1940), jurist
• Willem van Schaik (1874-1938), kunstschilder
• Tiny Mulder (2 april 1921 - 4 november 2010), verzetsvrouw, journaliste en dichteres
• Bouwe Kalma (1924-2011), hoofdinspecteur bij de politie Rotterdam en PSP-politicus,
• Hilbert van der Duim (4 augustus 1957), schaatser

Bekende (voormalig) inwoners van Beetsterzwaag

• Eja Siepman van den Berg (1943), beeldend kunstenares
• Loek Hermans (1951), politicus, oud-fractievoorzitter VVD in de Eerste Kamer, voormalig minister van OCW
• Joop Wittermans (1946), acteur

Overleden

• Rutger Hauer (1944-2019), acteur

Trivia

Beetsterzwaag werd beschreven door Godfried Bomans in het verhaal "De Vondelherdenking te Beetsterzwaag" (1947), opgenomen in de bundel Kopstukken.

Enkele Beeldbepalende gebouwen

• 
  Fockensstate
• 
  Lyndensteyn
• 
  Harinxmastate
• 
  Lauswolt
• 
  Eysingahuis

Externe links

• Beetsterzwaag - webconceptennoord.nl (gearchiveerd)
• Ontwikkelingsvisie woningbouw in Beetsterzwaag, na 2010 Nieuwsbrief gemeente Opsterland, maart 2008 (gearchiveerd)

Zie de categorie Beetsterzwaag van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.