Johan Christian Dahl

Johan Christian Dahl
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Johan Christian Claussen Dahl
Jaiotza	Bergen, 1788ko otsailaren 24a
Herrialdea	Norvegia
Bizilekua	Dresden Bergen
Heriotza	Dresden, 1857ko urriaren 14a (69 urte)
Hobiratze lekua	Eliasfriedhof (en) Sankt Jacobs cemetery (en)
Familia
Ezkontidea(k)	Emilie von Block (en)  (1820ko ekainaren 12a -  1827ko abuztuaren 24a) Amalie von Bassewitz (en)  (1830eko urtarrila -  1830eko abenduaren 11)
Seme-alabak	ikusi Johann Siegwald Dahl (en) Caroline Elisabeth Dahl (en)
Hezkuntza
Heziketa	Danimarkako Arte Ederren Errege Akademia
Hizkuntzak	norvegiera
Irakaslea(k)	Christian August Lorentzen (en)
Ikaslea(k)	ikusi Johann Hermann Carmiencke (en) Anton Dorph (en) Heinrich Stuhlmann (en) Thomas Fearnley (en) Ernst Ferdinand Oehme (en)
Jarduerak
Jarduerak	margolaria eta katedraduna
Lantokia(k)	Dresden
Enplegatzailea(k)	Dresden Academy of Fine Arts (en)
Lan nabarmenak	ikusi Norwegian Mountain Landscape (en) View of Dresden by Moonlight (en)
Jasotako sariak	ikusi Royal Order of Vasa  (1839) Order of the Dannebrog  (1840) Order of St. Olav  (1847)
Genero artistikoa	paisaia margolaritza

Johan Christian Claussen Dahl, baita ere I.C. Dahl deituraz ezaguna (Bergen, Norvegia, 1788ko otsailaren 24a - Dresde, Alemania, 1857ko urriaren 14), margolari erromantikoa izan zen. Norvegiako paisaien margolaritzaren egile ezagunenetariko bat da, askotan "Norvegiako paisaien margolaritzaren aita" izendatua.^[1]

Bizitza

Bergenn (Norvegia) jaioa, arrantzale baten semea izan zen. Lehenego formakuntza Bergengo margolari dekoratzaile bezala izan zen. Bere habilidade ikusita, hiritar batzuek dirua bildu zuten gaztea Kopenhagera bidaltzeko. 1811an Danimarkako Arte Ederren Errege Akademian hasi zen ikasten. Han Christian August Lorentzen, Christoffer Wilhelm Eckersberg eta Jens Juel margolarien eragin zuzena ezagutu zuen.

1818ko udazkenean Europan zeharreko bidaiari ekin zion. Dresden hasita, 1820an Erromara eta Napolira joan zen. 1821ean berriro ere Dresden zegoen; Alemaniako hiri horretan Dorothea Franzisca Friederike Emilie von Block (1801-1827) emakumearekin ezkondu zen. Emilie Dahl erditzeko unean hil zen, aldiz. 1830ean Dahl berriro ere ezkondu zen, orduan Amalie von Bassewitz (1794-1830) ikaslearekin. Amalie ere erditzekotan hil zen urte bat beranduago. Dahk, bestetik, Dresden hil zen, 1857an.^[2] 1934an, bere gorpuzkinak Bergenera itzuli zituzten eta San Jacbom elizan lurperatu zituzten.

Ibilbide artistikoa

J.C. Dahl Norvegiako XIX. mendeko bizitza artistikoan eragin handia izan zuen. Haren Norvegiako paisaien interpretazio erromantikoak Europa osoan Norvegiarekiko interesa piztu zuen. Nahiz eta Norvegiatik kanpo bizi egilea askotan itzuli zen, batez ere bere herriko paisaien inspirazioa berreskuratzeko. Dahlek, bestetik, Norvegiako ondarearen aldeko jarrera aktiboa izan zuen; beste intelektual eta artistekin batera Norvegiako Antzinako Monumentuen Babesterako Elkartea sortu zuen. ^[3] 1836an, beste pertsonekin batera, Norvegiako Galeria Nazionala (Nasjongallerietand) sortu zuen, egungoko Osloko Museo Nazionala. Artistak bere bilduma partikularra museo honi eman zion. Azkenik, Johan Sebastian Welhaven, Frederik Stang eta Henrik Heftyeekin batera, Osloko Elkarte Artistikoa sortu zuen ( Oslo Kunstforening).

Izendapenak

Bizitzan zehar margolariak izendapen asko jaso zituen. Hona hemen nagusiak:

• Vasako Ordena (1839)
• Dannebrog Ordena (1840)
• San Olaf Ordenaren Zalduna (1847)

Lan nagusiak

• Norvegia, Dresden
• Ekaitza itsasoan, Dresden
• Måbødalen (1851), Bergen Kunstmuseum
• Fra Stedje i Sogn (1836), Bergen Kunstmuseum
• Hjelle i Valdres (1850), Bergen Kunstmuseum
• Lysekloster (1827), Bergen Kunstmuseum
• Stedje i Sogn (1836), Bergen Kunstmuseum
• Bjerk i storm (1849), Bergen Kunstmuseum
• Vinter ved Sognefjorden (1827), Osloko Galeria Nazionala
• Castellammare (1828), Osloko Galeria Nazionala
• Skibbrudd ved den norske kyst (1832), Osloko Galeria Nazionala
• Hellefoss (1838), Osloko Galeria Nazionala
• Fra Stalheim (1842), Osloko Galeria Nazionala
• Fra Fortundalen (1842), Osloko Galeria Nazionala
• Stugunøset på Filefjell, (1851) Osloko Galeria Nazionala.

Iruditegia

• 
  Frederiksborg gaztelua (1814)
• 
  Avaldsnesko eliza (1820)
• 
  Trolltindene (1823)
• 
  Hilobi megalitikoa neguan (1824-25)
• 
  Ekaitza Dresden (1830)
• 
  Naufragio Norvegiako kostaldean (1832)
• 
  Watzmann (1835)
• 
  Urkia ekaitzpean (1836)
• 
  Stalheim (1842)
• 
  Frogner Etxea (1842)
• 
  Holmestrand (1843)
• 
  Kopenhageko portua ilargiaren argipean (1846)

Erreferentziak

Kanpo estekak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Johan Christian Dahl

• (Ingelesez) Dahl Artcyclopedia webgunean.
• (Gaztelaniaz) Dahlen biografia.

• Datuak: Q164735
• Multimedia: Johan Christian Clausen Dahl / Q164735